Het ministerie van Sociale Zaken en Integratie heeft vorig jaar informatie over moskeefinanciering achtergehouden voor gemeenten, met name gegevens over geld uit Saudi-Arabië. Dat blijkt uit onderzoek van NRC en Nieuwsuur.
Koeweit en Saudi-Arabië hadden de namen van moskeeën die financiering hadden aangevraagd vertrouwelijk gedeeld met Nederland. Sociale Zaken zou de informatie op de lijsten vertrouwelijk doorgeven aan de gemeenten waar de moskeeën zijn gevestigd, zo werd de Tweede Kamer sinds de zomer van 2016 beloofd.
Aan de hand hiervan moesten gemeenten de betrokken moskeeën bevragen over hun financiering en in de gaten houden of met het buitenlandse geld ook ongewenste beïnvloeding meekomt.
Nu blijkt dat driekwart van de gemeenten die voorkomen op die lijsten niet waren geïnformeerd door het ministerie van Sociale Zaken. Dat deed het ministerie pas toen het op 14 november 2017 lucht kreeg van het onderzoek van NRC en Nieuwsuur. Het ministerie zegt in reactie daarop dat ze de Koeweit-lijsten wel al gefaseerd aan de gemeenten had verstrekt.
Geen enkele gemeente op de hoogte
NRC en Nieuwsuur onderzochten afgelopen jaar een aantal gemeenten die op de financieringslijsten voorkomen en ontdekten dat geen enkele daarvan op de hoogte was van de informatie op de lijsten. Zo wist Dordrecht niets over de 88.888 dollar die de Al Fath-moskee van Saudi-Arabië ontving.
De burgemeester van Geleen, waar een moskee is gevestigd die op zowel de Saudische als de Koeweitse lijst voorkomt, wist dit ook niet. Den Haag werd niet verteld dat de As Soennah-moskee op de lijst uit Saudi-Arabië staat. Ook de gemeenten Zeist en Eindhoven, waar moskeeën staan die voorkomen op de lijst met financieringsaanvragen in Koeweit, wisten dit niet.
Het ministerie van Sociale Zaken en Integratie laat via een woordvoerder weten dat gemeenten wel zijn geïnformeerd. Het onderzoekt nog hoe het kan dat er toch gemeenten waren die van niets wisten. De woordvoerder erkent dat de Saudische informatie pas verstrekt werd na het onderzoek van Nieuwsuur en NRC "om te voorkomen dat gemeenten via de media worden geïnformeerd". De Kamer zou niet onjuist zijn geïnformeerd.
Een radicale koers
Wat er kan gebeuren als gemeenten niet op tijd worden geïnformeerd, werd duidelijk in het Limburgse Geleen. De plaatselijke moskee had in 2013 geld aangevraagd in Saudi-Arabië om een nieuw gebouw te kunnen kopen. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken was hiervan op de hoogte, maar deelde de informatie niet met de gemeente Geleen.
De gemeente wist dus van niets en schoot het moskeebestuur te hulp toen dat een nieuw onderkomen zocht. De gemeente verkocht haar oude sociale werkplaats, gelegen op een enorm complex, voor 200.000 euro onder de getaxeerde waarde aan het bestuur van de moskee.
Inmiddels is de financiering onderwerp geworden van een witwasonderzoek en voelen bezoekers zich bedreigd omdat de moskee een radicale koers is gaan varen. In een reactie erkent de gemeente Geleen dat ze via het Wsw-bedrijf betrokken was bij de verkoop van het moskeeterrein. "Met de kennis van nu zou dit ongetwijfeld geleid hebben tot een andere afweging", aldus de gemeente.
