"Een doorbraak", noemt correspondent Marieke de Vries het nieuws van de topontmoeting die gepland staat tussen Noord- en Zuid-Korea. Afgesproken is dat de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un eind april zal spreken met president Moon Jae-in van Zuid-Korea. Het is voor het eerst in ruim tien jaar dat een dergelijke top wordt gehouden.
Opvallend is ook dat Noord-Korea open zou staan voor gesprekken met de VS, waarbij ontmanteling van het nucleaire programma en normalisering van de relatie mogelijke gespreksonderwerpen zijn. Als het daadwerkelijk tot gesprekken komt zou Noord-Korea bereid zijn om kernproeven en testvluchten met raketten op te schorten.
Niet toevallig
"Vriend en vijand zijn verrast dat denuclearisatie nu op tafel ligt", zegt Noord-Korea-expert Michiel Hoogeveen. Tijdens de Olympische Winterspelen van vorige maand in PyeongChang waren al voorzichtige toenaderingspogingen tussen Noord- en Zuid-Korea te zien. "Toen hoorden we mooie woorden, maar de angel zat nog in de relatie tussen de VS en Noord-Korea. Nu staat Noord-Korea ineens open voor gesprekken met de VS."
Dat is niet helemaal toevallig, denkt Hoogeveen. "Noord-Korea is nu een nucleaire macht, daardoor hebben ze een betere onderhandelingspositie."
Voor de Amerikaanse president Donald Trump biedt deze situatie volgens de expert een unieke kans. "Met zijn beleid van 'maximale druk' heeft hij het afgelopen jaar met steeds stevigere internationale sancties Noord-Korea geprobeerd te dwingen tot onderhandelingen. Die mogelijkheid lijkt zich nu voor te doen." Maar ook Zuid-Korea speelt een belangrijke rol. "President Moon Jae-in heeft goede politiek bedreven door met Noord-Korea te gaan praten."
Ook correspondent Marieke de Vries denkt dat Jong-un zich bedreigd kan voelen door de duidelijke taal uit Washington. "En hij is niet gek, en ook niet dom. Kim weet als geen ander wat hij zelf aan wapens heeft, en dat is niet zo veel. Vooral artillerie, waarmee hij behoorlijk wat schade kan aanrichten, ook in Seoul. Maar het is onduidelijk wat zijn raketten voorstellen en wat hij daarmee kan."
"De bal ligt nu bij de VS", benadrukt Hoogeveen. "Noord-Korea zet hiermee de eerste stap." Als het daadwerkelijk tot een ontmoeting tussen de Noord-Koreaanse en Amerikaanse leiders komt, denkt Hoogeveen te weten wat Noord-Korea wil inzetten. "Het regime wil veiligheidsgaranties en uiteindelijk dertigduizend Amerikaanse militairen van het Koreaans schiereiland af. Maar zo ver zullen de VS waarschijnlijk niet gaan."
Correspondent De Vries noemt nog een andere mogelijke reden voor de plotselinge omslag. "Het zou ook kunnen dat de sancties tegen Noord-Korea werken. Dat betekent dat de grote groep die belang heeft bij het in stand houden van het regime, begint te morren. Dat zijn zo'n miljoen mensen. Daar zal Kim Jong-un iets mee moeten."
