Fuck de koning. Wie die woorden uitspreekt loopt nu nog de kans om maximaal vijf jaar celstraf te krijgen. Dat gaat veranderen als het aan D66 ligt. De partij wil het beledigen van de koning uit het Wetboek van Strafrecht halen en gelijkstellen aan 'gewone belediging'.
De Tweede Kamer debatteert vanavond over de vraag of de koning die extra bescherming moet houden. Toch zal er volgens hoogleraar staatsrecht Wim Voermans in de praktijk niet heel veel veranderen als het verbod op majesteitsschennis wordt geschrapt.
"Straffeloos de koning beledigen? Nee, dat zal dan niet kunnen. Beledigen blijft strafbaar als algemeen delict. Dat mag je gewoon niet doen", zegt Voermans. "De strafmaat wordt wel aanzienlijk lager, maar het Openbaar Ministerie kan nog steeds vervolgen."
Straffen uit verhouding
Wie de koning beledigt, kan nu een celstraf krijgen van maximaal vijf jaar of een geldboete van 20.500 euro. Op het beledigen van een 'gewone burger' staat hooguit drie maanden of een boete van 4100 euro.
Voermans noemt de straffen op majesteitsschennis draconisch. "Moet je nagaan dat je voor een zware mishandeling met blijvend letsel maximaal vier jaar celstraf kan krijgen. Dat is uit verhouding."
De hoge straffen die volgens het Wetboek van Strafrecht voor majesteitsschennis kunnen worden gegeven, zijn in de praktijk nooit uitgedeeld. Toch is er volgens Voermans vaker vervolgd dan gedacht, zeker de laatste jaren.
"NRC ontdekte dat vanaf ongeveer 2000 het Openbaar Ministerie weer vaker zelfstandig tot vervolging is overgegaan. Ze vonden een twintigtal zaken waarin dat gebeurde, met ook nog tien veroordelingen", zegt Voermans.
Het OM kan nu zelf besluiten om over te gaan op vervolging. "Als het verbod op majesteitsschennis verdwijnt, dan zou de koning zelf of iemand namens de koning aangifte moeten doen van belediging. Dat is wel een nadeel."
Wij hebben alle vrijheid van meningsuiting en de koning niet.
D66-Kamerlid Kees Verhoeven diende in 2016 het voorstel in om het verbod majesteitsschennis te schrappen. Zijn partij vindt dat de vrijheid van meningsuiting in een moderne samenleving zwaarder moet wegen dan de bescherming van de koning.
Daar is Pieter Verhoeve, burgemeester van Oudewater en voorzitter van de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen, het niet mee eens. "Wij hebben als burgers alle vrijheid van meningsuiting en de koning niet. Die kan zich niet zomaar verdedigen."
Hij vindt bovendien dat er in Nederland al veel ruimte is voor de vrijheid van meningsuiting. "Er mag heel veel gezegd worden. Ook over de koning. Waarom zou je dan die extra beschermlaag nog weghalen?"
Ook bescherming voor anderen
Bovendien beschermt het verbod op majesteitsschennis ook andere publieke ambtsdragers, zegt Verhoeve. "Raadsleden, wethouders, maar ook buschauffeurs en NS-conducteurs. Die krijgen veel voor hun kiezen en worden nog minder beschermd als dit wordt geschrapt."
Hij vindt dat er een verkeerd signaal uitgaat van het afschaffen van het verbod op majesteitsschennis. "Als er een wens is voor lagere straffen, laat het politieke debat dan daar over gaan en niet over het compleet schrappen van het verbod."
