De slag om een onafhankelijk Catalonië is volgens partijvoorzitter en de voormalige Catalaanse regeringsleider Artur Mas nog niet verloren. Het is alleen op dit moment nog niet gelukt. "Maar dit soort slagen gaan nooit snel. Er is geen land in de wereld dat met een vingerknip zelfstandig werd."
Hij is aanwezig bij Junts Per Catalunya, ofwel 'Samen voor Catalonië': het grootste congres van de Catalaanse separatistische partij. Het congres wordt vlak voor de verkiezingen gehouden.
Mas is er, ook al wordt hij wordt vervolgd door Justitie na het organiseren van een volksraadpleging onder de Catalanen. Hij vecht nog altijd voor de afscheiding.
De afgezette regiopresident Carles Puigdemont is er niet bij omdat hij nog altijd in Brussel is, waar hij Europese steun zoekt voor zijn zaak. Bovendien is er nog steeds een kans dat hij wordt opgepakt als hij in Spanje is. Twee van zijn ministers zitten in voorarrest achter de tralies.
Geen land in de wereld werd met een vingerknip zelfstandig.
"Er zijn mensen die Catalonië op een neurotische manier liefhebben. Ze leven buiten de werkelijkheid", zegt Josep Borell. De Catalaanse oud-voorzitter van het Europees Parlement kijkt vol cynisme terug op de argumenten van de separatisten.
"Spanje zou niet de kracht hebben om te reageren op de onafhankelijkheid, zeiden ze. Het zou de Catalanen geen cent kosten en alleen maar geld opleveren, zeiden ze. De economie zou meteen met acht procent groeien."
Hij vergelijkt de situatie met die in het Verenigd Koninkrijk. "Het was hetzelfde argument als bij de brexit: alleen zijn we beter af en worden we veel rijker."
Ondanks het ingrijpen door Madrid is een deel van de Catalanen nog altijd voor de onafhankelijkheid. De tussentijdse verkiezing van donderdag moet de separatistische partijen daarom opnieuw de meerderheid geven. Op die manier kan het proces om onafhankelijk te worden opnieuw worden opgepakt.
"Je kunt het accepteren of niet. Maar als de helft van de Catalanen een onafhankelijke staat wil, en de andere helft niet, moet je een oplossing vinden", zegt Mas.
Volgens hem is er geen andere oplossing dan opnieuw te gaan stemmen. "Ook bij de brexit was er grote verdeeldheid. Toch was er een referendum. In het Canadese Quebec zijn twee referenda gehouden, ondanks de grote verdeeldheid. Je hebt het over democratische landen waar begrepen werd dat als er een conflict is, je wel moet gaan stemmen."
Niet voorzien
Maar de onrust in Catalonië kreeg gevolgen die niet iedereen voorzag. Sinds het referendum vertrokken drieduizend bedrijven, die uit voorzorg hun brievenbussen in andere regio's neerzetten. Dan speelt ook nog eens de oproep van pro-Spaanse groepen om Catalaanse producten deze kerst te boycotten. Met als gevolg nog meer onbegrip en onzekerheid in Barcelona.
Twee grote groepen, overtuigd van hun gelijk: dat kan tot een klap komen.
Borell denkt dat de Catalaanse opstand vooral voor moeilijkheden heeft gezorgd. "Het is de revolutie van de belediging, de revolutie van de uitsluiting. Als je in Catalonië verdedigt dat je niet voor de onafhankelijkheid bent, wordt je meteen bestempeld als fascist."
Dat heeft het dagelijks leven volgens hem vervuild, wat kan leiden tot een gewelddadig conflict. "Twee grote groepen, overtuigd van hun gelijk, kunnen tegenover elkaar eindigen. Dan kan het tot een klap komen."
Artur Mas is beduidend optimistischer. "Als de Catalaanse separatistische partijen winnen, kunnen ze verder met hun proces voor onafhankelijkheid."
Europa moet daarbij volgens Mas een belangrijke rol gaan spelen. "Brussel zal uiteindelijk de Spaanse regering dwingen om met de Catalanen om de tafel te gaan zitten, en er zo samen uit te komen."
