Het gevaarlijkste moment van het jaar. Zo noemt de Onderzoeksraad voor Veiligheid de jaarwisseling. Het afgelopen jaar kwamen er 472 mensen op de spoedeisende hulp terecht door vuurwerk, de helft daarvan was omstander. Er viel één dode.
En dus stelt de onderzoeksraad voor om vuurpijlen en knalvuurwerk te verbieden en moeten verkopers van consumentenvuurwerk gratis vuurwerkbrillen verstrekken. Verder pleit de raad voor meer grote georganiseerde shows in gemeenten.
"Het gaat erom dat het massale afsteken van vuurwerk voor slachtoffers en overlast en schade zorgt. We moeten inderdaad toe naar professionele shows. De Onderzoeksraad pleit nu het knalvuurwerk en pijlen in de ban doen, dus als dit wordt overgenomen ben je van de meeste problemen af", vindt Arno Bonte, GroenLinks-raadslid in Rotterdam.
Onveilig gevoel
De onderzoeksraad zegt dat vuurpijlen ieder jaar veel letsel veroorzaken omdat mensen ze vaak uit de hand schieten, op omstanders richten of in wankele flessen plaatsen, waardoor ze de verkeerde kant op kunnen gaan. Knalvuurwerk wordt volgens de OVV vaak naar omstanders of hulpverleners gegooid. Ook leidt vuurwerk bij veel mensen tot een onveilig gevoel.
"Het is een mooie traditie waar miljoenen mensen plezier aan beleven. Ja, er zijn slachtoffers. En ja, ook legaal vuurwerk in de verkeerde handen is gevaarlijk. Je moet er niet mee gaan knutselen. Maar zoveel dingen hebben slachtoffers: de eerste hulp zit vol met mensen die sporten. Dan kan je alles wel gaan verbieden. Wat krijg je dan, moet iedereen binnen blijven? Je kunt niet alle risico's uitsluiten", vindt vuurwerkhandelaar Frits Broks uit Rijswijk.
Illegaal spul
Broks vindt dat juist met een verbod de illegale handel in vuurwerk wordt geholpen. "Die hebben 362 dagen per jaar vrij spel. Wij hebben in Nederland heel licht knalvuurwerk als je dat vergelijkt met het buitenland. En mensen willen knallen. Ze kunnen het illegale spul al niet handhaven, dus alles wat nu al verboden is, dat kunnen we al niet oplossen. Als je juist iets meer zou toestaan, dan zou de illegale handel instorten."
Maar volgens Bonte laten lokale maatregelen van de afgelopen jaren - zoals bijvoorbeeld vuurwerkvrije zones - zien dat de overlast daar wel is afgenomen. "Ook de afsteektijden zijn verkort, en dat heeft wat geholpen. Maar om echt een einde te maken aan de grote overlast en aantallen slachtoffers, moet je meer doen."
De werkgroep Behoud Consumentenvuurwerk Nederland (vuurwerkliefhebbers) vindt dat veranderingen gericht op gedrag, mentaliteit en onkunde de meeste kans van slagen hebben. "We juichen toe dat dit nu ook eindelijk vermeld wordt in het onderzoek. Als gedrag, onkunde en mentaliteit aangepakt worden, zijn aanvullende verboden niet nodig."