De Hoogstraat van Schiedam, ooit kon je er over de hoofden lopen op de koopavonden of in het weekend. Nu staat bijna een derde van de winkelpanden leeg. De winkeliers die er nog zijn, hebben het zwaar. De komst van een overdekt winkelcentrum om de hoek, was volgens velen de genadeklap.
Vera Sparreboom woonde twintig jaar boven de motorzaak van haar ouders in de Hoogstraat. "Het was hier altijd druk. Er waren heel veel winkels en vanuit het raamkozijn keek ik naar al die mensen die voorbij liepen. Het zag soms zwart van de mensen."
Een combinatie van factoren deed de straat de das om: ook Schiedammers kopen steeds meer op internet of gaan voor het shoppen naar Rotterdam.
Voor vintage-kledingwinkeltje van Lia Kastelijn is het de laatste maand. Na acht jaar aan de Hoogstraat, gaat ze begin december dicht. "Je ziet iedere keer je klantenbestand een beetje minder worden. Mensen nemen niet meer de moeite om naar de stad te gaan", zegt ze.
"Als mensen wel de stad in gaan, kiezen ze voor het overdekte winkelcentrum, met airco in de zomer en verwarming in de winter. Aan de Hoogstraat zitten gewoon ook nog maar weinig winkels."
Transformatie
De gemeente wil het tij graag keren. Om de lege straat meer kleur te geven is Stichting De Winkelmeiden ingehuurd. De Winkelmeiden richten niet alleen lege etalages in - die de leegstand nog enigszins maskeren - ze proberen ook nieuwe ondernemers aan te trekken. De Hoogstraat moet de komende jaren een transformatie ondergaan.
"De panden worden nu allemaal opgeknapt. We zijn bezig met verschillende invullingen: de ene keer is dat een echte winkel en de volgende keer zakelijke dienstverlening of cultuur. Het is natuurlijk een mix. De straat wordt nooit meer een winkelstraat en dat beogen we ook niet met elkaar. Het is een mix van wonen, winkelen en cultuur", zegt Janet van Huisstede van De Winkelmeiden.
Ambachtelijke bedrijfjes
De eerste successen zijn er inmiddels. Paulina Pita opende onlangs haar eigen taartatelier in de Hoogstraat. "Als mensen vragen: waarom in de Hoogstraat? Dan zeg ik waarom niet? Als je iets leuks verkoopt, komen de mensen wel."
Dat is inderdaad de toekomst van de winkelstraat, denken ze in Schiedam. Geen grote ketens, maar kleine, ambachtelijke bedrijfjes, waar het publiek speciaal op af komt. Zoals het winkeltje waar mode-ontwerpster Anita de Groot haar eigen kleding maakt en verkoopt.
"Er zijn zoveel mensen bezig met panden verbouwen en herstellen. Dat is een goed teken, dat er schot in de zaak zit."
Schiedam koploper leegstand
Van alle middelgrote steden in Nederland heeft Schiedam, met tachtigduizend inwoners, de meeste winkels leegstaan: één op de vier winkels staat leeg. In de Hoogstraat is dat zelfs bijna één op drie.
Landelijk gezien gaat het overigens langzaam iets beter met de winkelleegstand. Gemiddeld is die leegstand 7,4 procent. Vorig jaar was dat nog 8,4 procent. Vooral middelgrote steden - met vijftig- tot honderdduizend inwoners - kampen met de winkelleegstand.