"In een derde van de gevallen hebben mensen niet door dat er sprake is van een hartstilstand. Hierdoor reageren ze veel te laat of niet, terwijl de eerste minuten cruciaal zijn", zegt Ruud Koster, cardioloog in het AMC in Amsterdam.
Ook op de sportvelden is dat volgens hem het geval. Jonge sporters die een hartstilstand krijgen zijn zeldzaam, maar als het gebeurt, houdt men vaak geen rekening met die optie en zoekt men naar andere oorzaken.
"Als er spelers op elkaar botsen denkt men bijvoorbeeld dat iemand bewusteloos is geraakt door de klap. Maar je kan ook een hartaanval krijgen van een goede klap op de borststreek", zegt Koster.
In elkaar gezakt
Afgelopen zondag zakte een 26-jarige voetballer van een Brabantse amateurclub in elkaar tijdens een wedstrijd. Hij kreeg een hartstilstand en overleed in het ziekenhuis. Een week eerder kreeg in Utrecht een 20-jarige jongen een hartstilstand op het sportveld.
Ook in het topvoetbal zijn er de afgelopen jaren voorbeelden van spelers die op het veld met hartproblemen onwel werden. Onlangs nog kreeg Abdelhak Nouri van Ajax hartritmestoornissen tijdens een oefenwedstrijd in Oostenrijk. Hij ligt nog altijd in het ziekenhuis.
In het NRC vertelt Koster dat hij de filmbeelden van het ongeluk van Nouri heeft bekeken. "Daarop is te zien dat er een defibrillator naast Nouri stond, maar die is niet als zodanig gebruikt. Het duurt minutenlang voordat iemand borstcompressies uitvoert."
De laatste jaren is veel gedaan aan preventie. Door goede voorlichting over hoe er gehandeld moet worden, lijkt het steeds beter te gaan. De kans om een hartstilstand te overleven is de afgelopen twintig jaar meer dan verdubbeld.
Midden jaren 90 was de kans op overleving nog 9 procent, inmiddels is dat gestegen naar 23 procent, bleek vorig jaar uit het rapport Reanimatie in Nederland van de Hartstichting. De Automatische Externe Defibrillator (AED) is de belangrijkste reden voor die stijging.
Maar het kan nog beter, vindt Koster. Er bestaan bijvoorbeeld nog steeds misverstanden, waardoor omstanders niet op de goede manier handelen als ze iemand zien neervallen.
"Vaak denken mensen dat het geen hartstilstand is omdat de persoon nog ademt. Maar je kan prima doorademen bij een hartstilstand." Daarom pleit hij voor betere voorlichting.
