Drie van de vier middelbare scholen in Zeeuws-Vlaanderen dreigen op korte termijn te verdwijnen. De scholen hebben te weinig leerlingen om nog kwalitatief goed onderwijs te bieden. Het zou een ramp zijn voor de leefbaarheid en bedrijvigheid in Zeeuws-Vlaanderen, stellen de lokale politiek, het onderwijs én het bedrijfsleven.
Veel bedrijven zijn bang dat hun investeringen teniet worden gedaan, als basisvoorzieningen wegvallen. Want zonder scholen lukt het niet goed gekwalificeerd personeel aan te trekken.
"We investeren hier gezamenlijk bijna 2,5 miljard euro in nieuwe projecten. Dus het gaat ons aan het hart dat hier een solide basis is en die wordt gelegd in het voortgezet onderwijs", zegt Neldes Hovestad, directeur van het chemieconcern Dow.
Zeeuws-Vlaanderen is een van de topkrimpgebieden van Nederland. Het aantal kinderen in dit gebied daalt al jaren. Daarnaast gaan ook nog eens zo'n 700 kinderen uit het gebied naar scholen in België dat deels te maken heeft met de gratis voorschoolse opvang.
Een van de scholen die in de problemen komt, is het Zwin College in Oostburg, dat voor volgend schooljaar 862 aanmeldingen heeft. Te weinig voor een gezonde brede middelbare school. Daarom heeft het bestuur te horen gekregen dat het volgend jaar onder verscherpt toezicht van de Onderwijsinspectie wordt geplaatst.
Directeur Frank Neefs maakt zich grote zorgen. "We zijn door de grens gezakt van het aantal leerlingen. Dat kan er toe leiden dat we de deuren moeten sluiten, binnen nu en niet al te lange tijd."
Extra geld
De krimp in het gebied is geen nieuw probleem. Er is al jaren overleg tussen de schoolbesturen en het ministerie van Onderwijs. Maar nadat staatssecretaris Sander Dekker het laatste reddingsplan van tafel heeft geveegd, is de situatie echt nijpend geworden.
Het plan is opgesteld met een onafhankelijk adviseur van het ministerie en pleit voor extra geld, zodat er in drie gemeenten, onder meer in Oostburg, een brede scholengemeenschap van vmbo, havo en vwo open kan blijven. Maar Dekker vindt dat er absoluut geen extra geld naar de scholen in Zeeuws-Vlaanderen mag.
"De scholen in deze regio hebben de krimp aan zien komen en komen nu desondanks toch in de problemen", laat het ministerie weten. "Vanuit OCW is de afgelopen jaren meermalen aangedrongen op innovatie en aanpassing aan de krimpsituatie. Uiteindelijk is de handschoen door de besturen onvoldoende opgepakt."
Ik hoop dat de Rijksoverheid zijn verantwoordelijk neemt en zegt: we zien Zeeuws-Vlaanderen als een belangrijke regio.
Als de school in Oostburg moet sluiten, betekent dat voor de kinderen een langere reistijd, die kan oplopen tot twee uur. "Wat vindt de Nederlandse overheid een acceptabele reistijd naar de middelbare school? Is dat 35, 40 of 50 kilometer?", zegt rector Neefs.
Ook de gemeente Terneuzen is verbolgen over de opstelling van Den Haag. "We zitten er bovenop, al jarenlang. Daarom zijn we zo teleurgesteld in Dekker. Je moet weten dat de scholen, het bedrijfsleven en ook de overheid hier zich voor honderd procent inzetten", zegt wethouder Cees Liefting.
Directeur Hovestad van chemiereus Dow benadrukt dat het moeilijk wordt om scholen open te houden zonder extra geld. "Er moet kwalitatief goed onderwijs zijn dat aansluit bij de vervolgopleidingen die hier zijn. Ik hoop dat de Rijksoverheid zijn verantwoordelijk neemt en zegt: we zien Zeeuws-Vlaanderen als een belangrijke regio."
Water aan de lippen
Het ministerie wil dat er opnieuw een plan wordt gemaakt voor de scholen in Zeeuws-Vlaanderen, nu opgesteld door een taskforce. "Dat plan moet binnen de financiële kaders vallen."
Maar volgens wethouder Liefting is dat onmogelijk. "Het is alsof de mensen aan tafel die aan tafel zitten, praten met het water aan de lippen. Ondertussen zakken ze weg. Dat is precies hier het geval. Maar dat laten we niet gebeuren."