Licht dat aanspringt bij een overgang of een extra hek bij het spoor. Het kan net voldoende zijn om mensen die zelfmoord willen plegen, af te leiden en daarmee tegen te houden. "Mensen beslissen vaak in korte tijd: nu ga ik het doen. Als je op dat moment wordt tegengehouden en het niet zo makkelijk gaat als je dacht, kan die impuls weer wegebben."
Psychiater Cornelis van Houwelingen bedacht voor ProRail maatregelen die zelfdoding moeten voorkomen. Volgens hem gebeuren de meeste zelfdodingen vanuit een impuls die te beïnvloeden is.
Op 25 risicolocaties rond het spoor zijn sinds 2012 anti-loopmatten, hekken, en schriklampen geplaatst. "Uit onderzoek weten we dat suïcide vooral plaatsvindt in het donker of schemer. Verlichting die aanschiet als iemand in het donker langsloopt, haalt mensen uit hun roes", vertelt Angela van der Veer van ProRail. Zij probeert het aantal zelfdodingen naar beneden te halen.
Ook staan er 'Ik luister-borden' langs het spoor, die samen met 113 Zelfmoordpreventie zijn ontwikkeld. En hangen er camera's die gekoppeld zijn aan de meldkamer Spoor van ProRail.
"Het heeft een psychologisch effect", zegt Van Houwelingen. "Mensen zien van hun poging af omdat ze weten dat ze gezien worden." Door de maatregelen is het aantal zelfdodingen op de 25 aangepakte locaties met 30 tot 40 procent verminderd. Een breuk met de landelijke trend die juist een toename van zelfdodingen laat zien.
"Er zijn de laatste jaren 70 treinsuïcides per jaar minder geweest dan je statistisch gezien zou verwachten. Toen ik dat voor het eerst zag, dacht ik, dat is nog al wat." Dat komt door de nieuwe aanpak van ProRail, denkt Van Houwelingen. "Het is het meest waarschijnlijk dat het aan de maatregelen ligt. Dit hebben we nog niet eerder gezien."
Daarnaast blijkt uit onderzoek dat maar een heel klein percentage alsnog voor zelfdoding kiest als ze er eerder door zijn weerhouden.
14 miljoen extra
Van der Veer van ProRail is blij met de resultaten en ziet dat er een omslag gaande is bij het spoorwegbedrijf. "We zien dat preventie helpt."
Vanwege de resultaten krijgt ProRail nu 14 miljoen extra van het Rijk voor nog meer maatregelen. Zo komen er veel camera's bij die automatisch aanslaan bij verdachte bewegingen.
