In 2004 werd de Irakees Azhar Jaloud bij een wegversperring doodgeschoten. Bij die schietpartij in Zuid-Irak waren destijds een Nederlandse luitenant en Irakese militairen aanwezig.
Uit vertrouwelijke stukken blijkt dat het Openbaar Ministerie (OM), nog voordat ze al het bewijs over de schietpartij had verzameld en beoordeeld, al had besloten om die Nederlandse luitenant niet te vervolgen. Ook heeft het OM verklaringen achtergehouden.
Dat beweert Liesbeth Zegveld. Zij treedt op als advocaat van de nabestaanden en spant een zaak aan tegen de Officier van Justitie en de Nederlandse luitenant. Zij vindt dat het Openbaar Ministerie de rechter heeft misleid.
De casus
Terug naar 2004. Het is pikdonker als om kwart voor drie ‘s nachts een zwarte Mercedes een checkpoint nadert in het zuiden van Irak. In de auto zitten Azhar Jaloud en - achter het stuur - een vriend. Als de auto vlak voor het checkpoint geen vaart mindert, schreeuwen de Iraakse en Nederlandse soldaten dat de bestuurder moet stoppen. Maar de Mercedes rijdt dwars door de wegversperring heen.
In alle chaos denkt een Nederlandse luitenant dat er uit de auto wordt geschoten. En dat ook de Iraakse soldaten op de Mercedes schieten. In een split second richt de luitenant zijn geweer en schiet 28 keer. Na zo’n tweehonderd meter komt de Mercedes tot stilstand. En dan blijkt dat Azhar Jaloud dodelijk geraakt is.
Fatale schot
Voor de nabestaanden heeft advocaat Zegveld een aantal rechtszaken gevoerd. Jarenlang was er geen bewijs wie het fatale schot heeft gelost: de Nederlandse luitenant of de Irakese soldaten. Daarom is er in deze zaak nooit een militair vervolgd.
In 2007 interviewt verslaggever Arnold Karskens de vader van Azhar Jaloud. "Hij was onderweg naar zijn verloofde en zat samen met zijn vriend in de auto. Ze werden verrast door een mobiele controlepost. Er werd zonder aanleiding geschoten", zegt vader Jaloud.
Vier jaar geleden krijgt Zegveld verklaringen in handen waaruit blijkt dat de Irakese militairen niet hebben geschoten. Het fatale schot kan dus alleen door de Nederlandse luitenant zijn gelost. Die belastende verklaringen heeft Justitie nooit aan de rechter gegeven en dus geheim gehouden.
"Ik was gewoon verbijsterd toen ik ze zag en ze concreet in mijn handen had, terwijl we er zo vaak om gevraagd hebben. Ik denk: dit bestaat niet", zegt Zegveld.
Inmiddels is het drie jaar later. En weer duiken er stukken op over de zaak Jaloud . Daaruit blijkt dat het Openbaar Ministerie nog voordat ze al het bewijs over de schietpartij had verzameld en beoordeeld, al had besloten om de Nederlands luitenant niet te vervolgen.
De belangen van het slachtoffer hebben op geen enkele manier gegolden. Dat is echt kwalijk.
"Ik ben ontsteld. Er komt steeds informatie naar voren die ik niet verwacht. En het blijkt steeds erger dan het is", zegt Zegveld. Volgens haar hebben de belangen van het slachtoffer op geen enkele manier gegolden.
"En dat al sinds 2004. Wat is hier nu het belang geweest om dit zo te doen? Ik alleen maar vaststellen dat het het belang van onze eigen militairen moet zijn geweest. Dat is echt kwalijk."
Onder de rechter
Zowel het Openbaar Ministerie als het ministerie van Defensie willen niet inhoudelijk reageren omdat de zaak nog onder de rechter is. Het OM stelt wel dat er bewijzen zijn dat ook de Irakese militairen destijds hebben geschoten.
De vader van Azhar Jaloud doet een beroep op Nederland.
"Ik vraag de Nederlandse autoriteiten de zaak van mijn zoon serieus te behandelen en niet opzij te leggen. Het gaat om een onvergeeflijke misdaad die noch door de Iraakse, noch de Nederlandse wet wordt aanvaard en ook nergens in de wereld."
