Minister Ard van der Steur wacht vandaag een zwaar debat in de Tweede Kamer. Hij moet zich nogmaals verantwoorden voor zijn rol als VVD-Kamerlid bij de politieke afhandeling van de Teevendeal. Ook premier Mark Rutte lijkt het zwaar te krijgen in het debat. De vraag is wanneer hij wist om hoeveel geld het ging in de Teevendeal.
Wat wil de Tweede Kamer weten?
Nieuwsuur kwam afgelopen maandag met het nieuws dat Van der Steur in maart 2015 als Kamerlid zijn voorganger en VVD-partijgenoot minister Ivo Opstelten bijstond bij de beantwoording van een reeks vragen uit de Kamer. Die gingen over de omstreden deal die Fred Teeven als officier van justitie sloot met een drugscrimineel.
Van der Steur plaatste 23 kanttekeningen bij de concept-antwoorden van de minister aan de Kamer. Hij zou met sommige opmerkingen hebben geprobeerd om met name het bedrag - van ongeveer 4,8 miljoen gulden dat met de Teevendeal was gemoeid - te verdoezelen. Het bedrag kwam in de eindversie aan de Kamer niet meer voor. In zijn latere rol als minister beweerde Van der Steur echter dat hij toentertijd nog niet wist dat het 4,8 miljoen gulden betrof.
Waarom wacht ook premier Rutte een zwaar debat?
De vraag is wanneer Rutte wist om hoeveel geld het ging. Rutte heeft steeds gezegd dat hij pas van het bedrag hoorde, toen het bonnetje na lang zoeken opdook. Nieuwsuurverslaggever Bas Haan schrijft in zijn boek dat de premier eerder op de hoogte moet zijn geweest, omdat de concept-antwoorden van Opstelten naar zijn ministerie van Algemene Zaken waren gestuurd.
Maar Rutte ontkent dat. Zijn ministerie liet deze week nogmaals weten dat de ambtenaren van Algemene Zaken de concept-antwoorden hadden, maar dat die de premier nooit hebben bereikt. Dat bevestigt Van der Steur vandaag in zijn brief aan de Kamer.
In zijn boek schrijft Bas Haan dat Rutte wel degelijk al veel eerder ook op de hoogte was van de hoogte van de bedragen. In tegenstelling tot zijn eerdere verklaringen zou de premier met Fred Teeven hebben gesproken en hem het bedrag hebben gevraagd. De bronnen van Bas Haan zijn anoniem.
Wat is de rol van de commissie-Oosting?
Van der Steur en Rutte zeggen deze week week dat er niks nieuws is onthuld. De e-mail waar Nieuwsuur mee kwam, is volgens de twee bewindslieden niet geheim gehouden. Die is met alle andere stukken naar de commissie-Oosting gestuurd, die twee keer onderzoek deed naar de Teevendeal en het ontbreken van het 'bonnetje' met het precieze bedrag. Over de onderzoeken van Oosting is steeds met de Tweede Kamer gesproken, zeggen Van der Steur en Rutte.
De commissie-Oosting liet deze week weten dat de focus van het onderzoek van Oosting I en Oosting II gericht was op de rol van de verantwoordelijk minister van Veiligheid en Justitie en ambtenaren onder zijn verantwoordelijkheid. Niet op de rol van Kamerleden. "De opdracht van Oosting II was niet meer gericht op het geheugen van Teeven, maar op het al dan niet voorkomen van het vinden van het bonnetje." De onderzoekscommissie heeft de conceptbrief met Van der Steurs aantekeningen nooit openbaar gemaakt.
Spelen de verkiezingscampagnes een rol?
De coalitie van VVD en PvdA heeft op dit moment nog 75 zetels in de Tweede Kamer, precies de helft. De rol van de PvdA is daarom van groot belang. Zal de partij van Lodewijk Asscher hun coalitiepartner redden of trekt de partij zijn handen ervan af? In de aanloop naar de verkiezingen van 15 maart zullen electorale overwegingen een rol spelen.
Ook de VVD-fractie staat voor een lastige keuze: zal de fractie van Halbe Zijlstra de eigen minister Van der Steur beschermen, of moet de schade voor lijsttrekker Rutte zoveel mogelijk worden beperkt?