Het was één van Trumps belangrijkste campagnethema's: het aanpakken van illegale immigratie en het uitzetten van miljoenen mensen zonder papieren. Nu de inauguratie van Trump bijna een feit is, maken mensen die illegaal in het land verblijven of tijdelijke papieren hebben zich grote zorgen.
Nieuwsuur ging kijken in San Francisco, één van de pakweg veertig sanctuary cities in Amerika. Het zijn veilige havens voor ongedocumenteerden, waar de autoriteiten zich niets aantrekken van het federale uitzettingsbeleid. San Francisco zet zich schrap voor een frontale aanvaring met de regering-Trump.
Ana Morales kwam illegaal Amerika binnen vanuit Mexico. Momenteel heeft ze een tijdelijke verblijfsvergunning onder het DACA-programma (Deferred Action for Childhood Arrival), een maatregel die president Obama via een presidentieel decreet heeft uitgevoerd.
Wie voor zijn zestiende de Verenigde Staten is binnengekomen, nu nog geen 31 jaar oud is en geen strafblad heeft, komt voor dit programma in aanmerking. Obama gaf hiermee een generatie ongedocumenteerden de hoop dat ze uit de schaduw konden treden.
Mijn vrienden en ik worden sinds de verkiezingen soms zomaar op straat uitgescholden. De geest is uit de fles.
Maar Donald Trump heeft gezegd het programma te willen terugdraaien. Volgens Morales is de sfeer omgeslagen, zelfs in het linkse San Francisco. "Mijn vrienden en ik worden sinds de verkiezingen soms zomaar op straat uitgescholden. De geest is uit de fles, zelfs hier."
Psychologische hulp
Een half uur buiten San Francisco ligt de beroemde campus van de Berkeley-universiteit. Studenten zonder verblijfsvergunning kunnen er rekenen op speciale hulp: studiebegeleiding, psychologische bijstand of financiële hulp.
Begeleider Meng So wil niet zeggen om hoeveel studenten het precies gaat. "Maar ik kan je vertellen dat in het gehele universiteitssysteem in Californië zo'n 4000 studenten zonder papieren zitten. Ze draaien volledig mee, gelukkig."
Ook So wijst op de toegenomen agressie sinds de verkiezing van Trump. "Het aantal ongedocumenteerde studenten dat zich gemeld heeft voor psychologische hulp, is sinds de verkiezingen met 60 procent toegenomen."
Onlangs demonstreerde een extreem-rechtse groep, Identity Europa, in het centrum van San Francisco op de plek waar vorig jaar een illegale immigrant een jonge vrouw doodschoot. De moord zette de discussie over illegaliteit op scherp.
Aan de andere kust, in Washington, zit het Center for Immigration Studies. De neutraal klinkende naam verhult dat het hier om hardliners op het gebied van immigratie gaat.
En dat is maar goed ook, zegt researcher Steven Camarota. "Het is volledig uit de hand gelopen onder Obama." Was Obama niet de president die meer illegalen uitzette dan al zijn voorgangers? Volgens Camarota is dat een misvatting.
"Ze belazeren de boel. Als er nu iemand aan de grens wordt tegengehouden, dan wordt hij even het land binnengebracht om meteen weer te worden uitgezet. Zo tellen ze diegene mee als een uitzetting. Nee, illegalen hebben het onder Obama makkelijker gekregen dan ooit. En dat moet stoppen."
Wij zijn klaar voor het gevecht.
Jeff Adachi, die namens de stad een team pro deo advocaten leidt, legt uit wat dat betekent. "Als de federale immigratiedienst ons om informatie over ongedocumenteerden vraagt, dan geven wij dat niet. En dat hoeven we ook niet. Zelfs de meest conservatieve politici hechten aan de onafhankelijkheid van staten en steden. Dat maakt de opwinding over ons gebrek aan medewerking hypocriet."
Adachi verwacht een harde clash met de nieuwe regering. Onder Republikeinen gaan stemmen op om de federale geldkraan voor de rebelse steden dicht te draaien. "Dan is iedereen de dupe: ook op het gebied van zorg, straatveiligheid, alles waarvoor wij federaal geld krijgen. Ik denk niet dat ze dat durven, maar we zijn klaar voor het gevecht."