"Aleppo was de mooiste stad van Syrië. En die ligt nu dus in puin." Het gaat kunstenaar Theo de Feyter aan het hart. "Al die schade doet verschrikkelijk veel pijn. Het is nog maar de vraag in hoeverre het allemaal valt te restaureren."
De Feyter kwam in de jaren tachtig voor het eerst in Syrië als student archeologie. Hij bezocht de afgelopen dertig jaar verschillende plekken in het land en maakte daar schilderijen. Veel van wat hij destijds heeft vastgelegd, is nu verloren gegaan.
Monumenten
"De hele binnenstad van Aleppo stond op de werelderfgoedlijst. Veel wijken waren uit de 18e en 19e eeuw. Een echt authentieke Oosterse stad", vertelt De Feyter. "Er waren in de oude stad erg bijzondere huizen te vinden, stadspaleizen. Die zijn nu bijna allemaal verwoest."
Volgens de kunstenaar gaat het om monumenten. "Het valt te vergelijken met de grachtengordel van Amsterdam die kapot wordt geschoten. Daar moet je eigenlijk aan denken. Zoveel cultuur-historische waarde heeft het."
Aleppo was ooit de dichtstbevolkte stad van Syrië en het economische hart van het land. In de burgeroorlog van de afgelopen vijf jaar is de stad voor een groot deel verwoest, en zijn honderdduizenden mensen op de vlucht geslagen.
Inmiddels heeft het Syrische leger de rebellen in Oost-Aleppo tot de laatst overgebleven verzetshaard teruggedrongen. Nog maar een klein deel van de stad is in handen van tegenstanders van president Bashar al-Assad.
Niets meer over
De laatste twee dagen hebben volgens Rusland 50.000 vluchtelingen Oost-Aleppo verlaten. Dat deel van de stad was sinds 2012 in handen van opstandelingen.
Naar de heroverde wijken keren juist weer bewoners terug. Sommigen zijn al vijf jaar lang niet in het gebied geweest. Van hun huis is vaak niets meer over.
"Wanneer er plekken in de stad zijn heroverd door het Syrische regime, gaan er meteen archeologen en erfgoedspecialisten naartoe. Om de schade op te nemen en te zien wat er gedaan kan worden om het weer te verstellen", zegt De Feyter.
Volgens de kunstenaar was de hele historische oude binnenstad van Aleppo juist helemaal gerestaureerd, vlak voor de opstand uitbrak. "Op dit moment is de schade zo dramatisch dat je in in eerste instantie geneigd bent om te denken: dit komt nooit meer goed."
