Toenemende werkdruk, operatiekamers die overbezet zijn en chirurgen die meer en meer 'productie moeten draaien'. Het is het thema van de Franse documentaire Burning Out, die vandaag in première gaat tijdens het documentairefestival IDFA.
Twee jaar lang volgde de Belgische regisseur Jérôme Le Maire een team Franse artsen in de operatiekamers van een Parijs ziekenhuis. Het management voert enorme druk uit op de artsen om zo snel en efficiënt mogelijk te werken.
Bij veel artsen gaat daardoor alle plezier in het werk verloren. Sommigen raken gefrustreerd, krijgen een kort lontje, terwijl anderen juist onverschillig worden tegenover patiënten, met alle gevolgen van dien.
"Het is een verhaal over het systeem, in dit geval gaat het over een ziekenhuis, maar het had iedere moderne fabriek kunnen zijn. Het probleem is: mensen houden niet meer van hun werk, ze kunnen niet meer", vertelt Le Maire.
In het ziekenhuis moet alles goedkoper, sneller en efficiënter. Artsen zien patiënten niet meer als mensen, maar als een lichaamsdeel, ziekte of operatie, vertelt Le Maire. "Dat is de oorzaak van een burn-out. Een anesthesist die verschillende patiënten helpt, maar geen tijd heeft om ze te leren kennen, verliest de menselijke verbinding."
- NOISE Film
Een still uit de documentaire Burning Out. Toenemende werkdruk, operatiekamers die overbezet zijn en chirurgen die meer en meer 'productie moeten draaien, eisen hun tol. - NOISE Film
Een still uit de documentaire Burning Out. Door de enorme werkdruk gaat bij veel artsen alle plezier in het werk verloren. Sommigen raken gefrustreerd, krijgen korte lontje, terwijl anderen juist onverschillig worden tegenover patiënten.
De werkdruk in het Parijse ziekenhuis is niet uitzonderlijk, denkt Le Maire. "Dit ziekenhuis is geen uitzondering en burn-outs komen niet alleen voor in de zorg. De burn-out is een epidemie, het systeem is burned-out."
De druk om in korte tijd veel zorg te leveren voor weinig geld, zie je ook in Nederland.
In Nederland ervaren werknemers in de zorg verreweg de hoogste werkdruk. Daarbij komt dat mensen in de zorg zelf weinig aan het tempo kunnen veranderen en ervaren ze meer bureaucratie. Eén op de zes medici heeft last van burnout-klachten.
Toch is de werkdruk volgens Michael van Balken, uroloog in het Rijnstate Ziekenhuis, in Nederland nog niet vergelijkbaar met die in het Parijse ziekenhuis. Maar er zijn zeker overeenkomsten, zegt Van Balken.
"De druk om in korte tijd veel zorg te leveren voor weinig geld, zie je ook in Nederland. De druk die door de politiek en zorgverzekeraars op ons wordt afgewenteld, die druk is groeiende."
De uroloog noemt de film een waarschuwing. "Het laat zien hoe ver het gaat als we daar nu geen rem op zetten. De werkdruk in de zorg is nu al heftig, met veel uitval. We moeten ervoor zorgen dat dat in de toekomst niet erger wordt."
Jan Anne Roukema is hoogleraar Kwaliteit van Leven aan de Tilburg University en werkte dertig jaar als chirurg. Hij herkent veel in de film en ziet risico’s voor de patiënt.
"Je ziet dat niet in beeld, maar het moet zo zijn dat je uiteindelijk door alle werkstress minder goed communiceert, en dat dat weerslag heeft op de kwaliteit van het werk."
