Vanaf morgen komen 192 landen bijeen in het Canadese Montreal om een wereldwijd klimaatakkoord voor de luchtvaartsector te sluiten. Onder de vlag van de VN-luchtvaartorganisatie (ICAO) moeten er afspraken worden gemaakt waardoor de luchtvaartsector minder CO2 gaat uitstoten.
Tot nu toe wist de luchtvaart bindende maatregelen te voorkomen. Maar sinds het klimaatakkoord van Parijs neemt de druk op de luchtvaart toe en worden er - voorzichtig - afspraken gemaakt.
Bomen planten
Het plan van de VN-luchtvaartorganisatie dat de komende twee weken wordt besproken, dwingt maatschappijen vanaf 2020 hun uitstoot te beperken. Alle groei moet vanaf dan CO2-neutraal zijn.
Lukt dat niet, dan moet uitstoot worden gecompenseerd, bijvoorbeeld door het planten van bomen. Hiervoor wordt een wereldwijd emissiehandelssysteem opgezet.
Het betekent dat we de kraan van de badkuip die aan het overlopen is niet dichtdraaien.
Critici zijn bang dat de afspraken niet ver genoeg gaan. "CO2-neutraal klinkt heel veilig. Maar het betekent dat we de kraan van de badkuip die aan het overlopen is niet dichtdraaien, maar gewoon open laten staan. Dat is geen oplossing", zegt onderzoeker Paul Peeters.
Daarnaast vreest Peeters dat de afspraken te laat zijn. Hij wijst op recent eigen onderzoek waaruit blijkt dat de sector in het huidige groeitempo rond 2070 net zoveel uitstoot als de totale hoeveelheid die de hele wereld mag uitstoten om de Parijse akkoorden te halen.
Luchtvaartmaatschappijen verwachten door meer gebruik te maken van bijvoorbeeld biobrandstoffen en door technologische verbeteringen, steeds milieuvriendelijker te kunnen vliegen. Maar ook daar zeggen critici over dat de sector sneller groeit, dan dat dergelijke verbeteringen opleveren.
Volgens Peeters wordt in Montreal de belangrijkste vraag niet gesteld: kan de luchtvaart explosief blijven groeien en tegelijkertijd minder uitstoten? "Maar wie gaat daarin de eerste stap zetten? Luchtvaartmaatschappijen gaan dat niet doen."
India en China
Het voorstel van de VN-luchtvaartorganisatie moet, voordat het in werking treedt, door een meerderheid van landen worden goedgekeurd. De regels gelden alleen voor internationale vluchten en zouden pas vanaf 2027 voor de grootste luchtvaartmaatschappijen verplicht zijn.
Ook is nog de vraag of India en China, die de komende jaren een explosieve groei verwachten, een uitzonderingspositie krijgen. Zij vinden het oneerlijk dat westerse landen jaren hebben kunnen groeien en zij nu te maken krijgen met maatregelen.