Moet de gemeente Rotterdam de komende jaren twintigduizend goedkope huurwoningen slopen of verkopen? Rotterdammers mogen zich dit najaar in een referendum uitspreken over de Woonvisie van wethouder Ronald Schneider (Leefbaar Rotterdam).
In zijn Woonvisie 2030 zet wethouder Schneider in op meer woningen voor midden- en hogere inkomens. Volgens het stadsbestuur is de verhouding tussen goedkope, sociale huurwoningen en huizen in het middensegment scheef.
Steeds meer jonge gezinnen met hogere inkomens willen in de stad blijven wonen en ook de belangstelling van ouderen om naar Rotterdam terug te verhuizen neemt toe. Deze groepen kunnen nu moeilijk een geschikt huis vinden. Aan de andere kant zijn er volgens de gemeente teveel sociale huurhuizen in met name armere wijken.
Volksraadpleging
De plannen om goedkope huurwoningen te slopen en te vervangen voor duurdere huizen leidden tot veel verzet. Huurdersverenigingen in Rotterdam-Zuid, verenigd in het Actiecomité Woonreferendum Rotterdam, haalden binnen een paar maanden dertienduizend handtekeningen op. Genoeg om een volksraadpleging te houden.
"Ik wil meer evenwicht", zegt wethouder Schneider. "Tot voor kort was er een overmaat aan goedkope woningen. Mensen die een wooncarrière maakten die trokken de wijk en Rotterdam uit. Dat is doodzonde."
Daarom wil Schneider de komende jaren duizenden sociale huurwoningen slopen, opwaarderen of verkopen. "Ik wil woningen terugzetten waar meer behoefte aan is in de toekomst."
Toekomst
Het Actiecomité Woonreferendum Rotterdam is bang dat de sloop van de huurwoningen arme bewoners de stad uitjaagt. Maar volgens de wethouder is van wegjagen geen sprake. "Niemand hoeft de stad uit", aldus Schneider. Hij wil alleen meer voor hogere inkomens bouwen. "Dat is de toekomst van deze stad. We willen juist deze mensen de stad niet uit jagen."
De inzet op meer woningen voor de hoogopgeleiden komt volgens de wethouder alle lagen van de bevolking ten goede. Met meer hoogopgeleiden en een steviger economische basis zullen ook voorzieningen zoals onderwijs en openbaar vervoer verbeteren. 'Daarvan zullen alle Rotterdammers profiteren, ongeacht hun opleiding of inkomen.'
André Ouwehand (TU Delft) die binnenkort promoveert op een onderzoek naar stadsvernieuwing in Rotterdam-Zuid, zegt dat er wat anders aan de hand is: Rotterdam jaagt geen inwoners de stad uit, maar probeert wel de instroom van mensen met een lager inkomen bewust te beperken. Ouwehand wijst op een passage in de Woonvisie: 'Deze overmaat aan goedkope woningen heeft een aanzuigende werking op huishoudens in de primaire doelgroep van elders. Aanbod creëert vraag.'
Zuinige interpretatie
Ouwehand: "Wethouder Schneider schrijft dat er te veel sociale huurwoningen zijn en dat zou een aanzuigende werking hebben op mensen met een lager inkomen. Daarom wil hij goedkope woningen gaan slopen. Maar hij heeft wel een erg zuinige interpretatie van het aantal mensen dat recht heeft op een sociale huurwoning in Rotterdam. Hij rekent mensen die geen recht hebben op huurtoeslag, maar wel onder de inkomensgrens zitten, niet mee."
Uit een Kamerbrief van minister Stef Blok van Wonen blijkt dat de totale doelgroep van mensen die recht hebben op een sociale huurwoning in Rotterdam veel groter is: niet 125.600, zoals in de Woonvisie staat, maar 166.700 huishoudens. Op een aantal van 168.000 goedkope woningen. "Dat betekent dat er eigenlijk geen overschot is", zegt Ouwehand.
Onevenwichtigheid
Wethouder Schneider blijft erbij dat er teveel sociale huurwoningen zijn, ook in vergelijking met buurgemeenten. “Ik vind dat de gemeenten in de omgeving van Rotterdam ook hun verantwoordelijkheid moeten nemen. Als je nu kijkt naar de omliggende gemeentes, dan heeft Rotterdam als percentage van de hele woningvoorraad verreweg de grootste sociale voorraad. Dus daar zit ook een onevenwichtigheid in.”
Komende week debatteert de gemeenteraad in een speciale vergadering over de exacte vraagstelling van het referendum. Op 30 november gaan de Rotterdammers naar de stembus.