Het wordt gezien als de grootste technologische innovatie sinds het internet: blockchain. Het is de technologie achter bijvoorbeeld de virtuele munt de bitcoin. Daarmee kunnen mensen online geld naar elkaar overmaken zonder tussenkomst van een bank.
Vorig jaar werd er voor een half miljard dollar in deze nieuwe technologie geïnvesteerd. De verwachtingen zijn hooggespannen. Maar hoe terecht is dat?
Effectiever, sneller, veiliger
Volgens deskundigen is de blockchain-technologie nu waar het internet begin jaren 90 stond. Volgens Yuri van Geest, van technologie-instituut Singularity University, is blockchain een interessante manier om de wereld effectiever, sneller en veiliger te maken.
"Daarnaast voorkomt het fraude, corruptie en piraterij. Het zal veel sectoren beïnvloeden. Het begint met de financiële sector, zoals banken, verzekeraars en notarissen. Maar ook het onderwijs, zorg en voedsel zullen veranderen. Alle fysieke en virtuele goederen kun je op de blockchain plaatsen."
Blockchain maakt productieketens transparanter, stelt Van Geest. "Straks kun je snel nakijken of een diploma daadwerkelijk afkomstig is van een bepaalde universiteit. Maar ook zijn alle stappen van een voedselketen na te gaan. Via de blockchain is precies te zien waar de koeien leefden die verwerkt zijn in een hamburger."
Geen betrouwbare basis
Maar Jaap Henk Hoepman, hoofddocent privacy enhancing technologies en identity management aan de Radboud Universiteit, is nog niet overtuigd van de technologie. Het grote nadeel is volgens hem dat de controle in handen is van een kleine groep techneuten, de zogenoemde miners.
"De controle of een transactie mag plaatsvinden, wordt verplaatst naar mining pools in China. De miners bepalen de spelregels. Ik denk niet dat dat een heel betrouwbare basis is voor een samenwerking."
Daarnaast is volgens Hoepman de manier waarop transacties lopen nog niet achterhaald. "Een notaris kijkt bij de verkoop van een huis niet alleen of alles klopt, maar helpt je ook bij het begrijpen van een overeenkomst. Dat is niet iets wat een blockchain-technologie kan doen."
Het is de nieuwe manier van bankieren. Het is nu nog iets te vroeg, maar het gaat komen.
Voor banken vormt de technologie ook een bedreiging. Bij betalingen met bitcoin kunnen mensen geld naar elkaar overmaken zonder tussenkomst van een bank. Toch werken de vijftig grootste internationale banken inmiddels samen om te kijken of ook zij van de blockchain-technologie kunnen profiteren.
In Nederland stapte ING vorig jaar als de eerste Nederlandse bank in een initiatief van dertig banken om de technologie achter de bitcoin te onderzoeken. Volgens de ING zullen systemen door blockchain veel sneller en efficiënter worden. Ook kan de technologie online bankieren een stuk veiliger maken.
Virtuele geldtransporteur
Ook het technologiebedrijf Jaccoo ontwikkelt blockchain-software om het betalingsverkeer te versimpelen. Het noemt zichzelf een virtuele geldtransporteur.
"Het is de nieuwe manier van bankieren. Je logt één keer in op het platform en je hebt alle bankgegevens en rekeningen in een overzicht", zegt directeur Eric-Jan Straathof. Hij is ervan overtuigd dat het de wereld gaat veranderen. "Het is nu nog iets te vroeg, maar het gaat komen."