ABN Amro, Start Foundation en het Oranjefonds gaan samen 1,2 miljoen euro investeren om ex-gedetineerden aan het werk te krijgen.
Zo'n 150 ex-gedetineerden krijgen intensieve begeleiding in werk of een opleiding om zo het aantal uitkeringen te verminderen en criminaliteit aan te pakken.
Tachtig procent van de ex-gevangenen heeft een jaar na vrijlating geen werk en velen zijn afhankelijk van een uitkering. De overheid probeert met re-integratietrajecten deze groep aan het werk te krijgen. Daar gaat het bedrijfsleven nu bij helpen.
Deze betrekkelijk nieuwe financieringsvorm heet Social Impact Bond: private investeerders die geld uitgeven om een maatschappelijk probleem aan te pakken.
"Private partners gaan bijdragen aan re-integratie van gevangenen en zorgen dat die een baan krijgen. Als dat tot succes leidt, dan keren wij uit”, legt staatssecretaris Klaas Dijkhoff van Veiligheid en Justitie uit.
Het doel is een forse daling van de recidive met 10 procent en een vermindering van het aantal ex-gevangenen dat afhankelijk is van een uitkering met 25 tot 30 procent.
Met die besparingen betaalt de overheid de investeerders terug en ontvangen zij een rendement. Als het project niet slaagt zijn de investeerders hun geld kwijt. Bij een Social Impact Bond verschuift het risico dus van de overheid en de belastingbetaler naar de investeerder.
ABN Amro wil dit risico wel lopen. "Het risico voor de overheid is nul, want als het niet werkt dan kost het ze niks. Voor de belegger is natuurlijk het risico dat het niet werkt en dat ie z’n geld kwijtraakt. Wij hebben het risico beoordeeld en we mikken op een rendement van 5 procent", zegt Gerrit Zalm van ABN Amro.
We zijn tevreden als we 60 procent van de deelnemers aan een baan hebben geholpen.
In Nederland komt bijna de helft van de oud-gevangenen binnen twee jaar weer in aanraking met justitie. Uit onderzoek blijkt dat het hebben van een baan de beste garantie biedt om op het rechte pad te blijven.
Omdat de afgelopen jaren vanuit de overheid flink bezuinigd is op re-integratieprojecten voor oud-gevangenen, is deze vorm van samenwerken voor stichtingen een nieuwe manier om aan geld te komen.
Stichting 180 van directeur Irma van der Veen gaat zes tot negen maanden begeleiding bieden. "Wij geloven dat we deze resultaten kunnen halen en daar hebben we de financierders van kunnen overtuigen. We zijn tevreden als we 60 procent van de deelnemers aan een baan hebben geholpen."
Critici vragen zich af of banken een sociaal gezicht kopen door in dit soort maatschappelijke problemen te investeren. Maar dat is volgens Gerrit Zalm niet zo. "Het is gewoon een verstandige investering die ook gaat bijdragen aan een maatschappelijk probleem."
Staatssecretaris Dijkhoff ziet daar ook geen probleem in. "Als bedrijven gaan voor financiële winst op korte termijn, dan kiezen ze echt wel voor een ander product om in te investeren. Ik ben niet meteen wantrouwig als bedrijven winst willen maken en daarbij ook oog voor de maatschappij hebben en een bijdrage aan willen leveren."