Suriname maakte de afgelopen jaren een forse economische groei door, maar in korte tijd is de stemming totaal omgeslagen. Sinds eind vorig jaar zit het Zuid-Amerikaanse land in de zwaarste recessie sinds de jaren tachtig, toen de huidige president Desi Bouterse er na een militaire coup ook de scepter zwaaide.
De afgelopen jaren groeide de economie met gemiddeld 4 procent per jaar. Dit jaar krimpt de economie volgens officiële cijfers met 2 procent. Maar deskundigen houden rekening met een krimp van zeker 5 procent. De inflatie is ondertussen opgelopen tot 46 procent per jaar.
De Surinaamse dollar daalt snel in waarde. In de winkels zijn de prijzen soms in korte tijd verdubbeld, omdat veel levensmiddelen worden geïmporteerd en in euro’s of dollars moeten worden afgerekend. Ook de prijzen voor brandstof en elektriciteit stijgen. De crisis heeft grote gevolgen voor de allerarmste Surinamers.
Vleermuizen
Sandra Sno leefde voor de crisis al in armoede, maar zegt het nu nog zwaarder te hebben. Ze woont met haar man en drie kinderen in een huis dat ze kreeg toegewezen van de staat. Haar kinderen slapen op de grond op een matras, voor een bed is geen geld. Een zwerm vleermuizen behoort ook tot de vaste bewoners.
Sno verloor vorig jaar haar baan. Sindsdien leeft het gezin van de ouderdomsvoorziening van haar man en de kinderbijslag van omgerekend 20 euro. In totaal heeft het gezin zo'n 100 euro per maand te besteden. "Alle spullen in de winkel zijn duur. Een pak brood kost nu 3,50. En daar moet ik er elke dag twee van kopen", zegt Sno.
Ook de familie Kalkasingh behoorde al voor de crisis tot de allerarmste Surinamers. Vader Bharetkoemar vertelt dat hij zijn twee kinderen sinds de crisis nog maar een keer per dag te eten kan geven. "Nu de prijzen in de winkel zijn opgelopen, is het geld zo op. De kinderen gaan nu 's ochtends zonder eten naar school."
Dochter Kadjal Soochit drinkt soms water om het hongergevoel te verdrijven. "Ik neem dan naar school een fles mee die ik kan vullen met water, dat helpt soms. Op school is het eten ook duur, dus als je niet genoeg geld hebt kan je niks kopen."
De regering van president Bouterse moet ondertussen de hand ophouden bij het Internationaal Monetair Fonds (IMF). De bodem van de schatkist is inmiddels in zicht. Het IMF besloot afgelopen vrijdag Suriname een noodlening van 425 miljoen euro te geven, in ruil voor bezuinigingen en hervormingen van de economie.
Het crisis- en herstelplan van de regering is omstreden. Een groep demonstranten die het vertrek van de regering eist, vreest vooral de sociale gevolgen als de subsidies op elektriciteit worden afgeschaft en een btw-belasting wordt ingevoerd. Anderen vinden dat het plan niet de onderliggende oorzaak aanpakt.
"De grootste kostenpost van de overheid is het staatsapparaat. Er zit geen enkel plan in hoe dat inefficiënte, logge en dure staatsapparaat kan worden hervormd, zodat het betaalbaar blijft", zegt Winston Ramautarising, de voorzitter van de Vereniging van Economisten in Suriname.
De regering van president Bouterse heeft aangekondigd de allerarmsten in het land te zullen ontzien. Econoom Ramautarsing is daar sceptisch over. "Daarvoor heb je middelen nodig en die zijn er niet. Ik denk dat de zwaksten toch het kind van de rekening worden."