Veel Nederlanders zouden zichzelf of hun kinderen genetisch laten modificeren, als dat mogelijk was. Vooral om erfelijke ziekten te behandelen of te voorkomen. Een aanzienlijk deel zou gentechnologie gebruiken om zijn kind preventief tegen hiv te beschermen of om het intelligenter te maken.
Dit blijkt uit een publieksonderzoek dat het NTR-wetenschapsprogramma De Kennis van Nu samen met hoogleraar humane voortplantingsbiologie Sjoerd Repping (AMC) heeft gedaan. Hij zit vanavond in de studio om te vertellen over gentechnologie en de uitslagen van het onderzoek.
Een nieuwe techniek maakt het mogelijk heel precies in te kunnen grijpen in het dna van planten, embryo's en zelfs levende mensen. Volgens hoogleraar Repping zullen veel erfelijke ziekten binnen afzienbare tijd uit embryo's verwijderd kunnen worden.
De Kennis van Nu wijdde een paar weken geleden een uitzending aan de mogelijkheden van gentechnologie. Maar hoe ver mag de wetenschap van het publiek gaan? Repping deed samen met De Kennis van Nu een oproep om daarachter te komen.
"Bijna duizend mensen hebben zich aangemeld. Dat maakt het geen representatief onderzoek, maar wel heel erg interessant", zegt Repping. De onderzoekers wilden met name in kaart brengen welke argumenten mensen gebruiken in de discussie rondom gentechnologie.
Zelf beslissen
"De uitkomsten laten zien dat 85 procent het goed vindt om een erfelijke aandoening te 'repareren' als het om een ziekte gaat die iemand zelf heeft", vertelt de hoogleraar. "Als het gaat om het repareren van hetzelfde kapotte gen bij een embryo, vindt 65 procent dat goed. Een argument dat sommigen ertegen hebben is dat het aan het kind zelf is om te beslissen."
Bijna 30 procent van de deelnemers vindt op voorhand een kind hiv-resistent maken een goed idee. Sleutelen aan intelligentie vindt 15 procent een goed idee. Hierbij valt op dat hoe jonger de respondenten hoe hoger de acceptatie is.
De deelnemers geven uiteenlopende redenen voor hun mening. "Bij veel mensen speelt het gevoelsargument. Een belangrijk criterium is kwaliteit van leven. Maar dat is niet voor iedereen hetzelfde. Daarnaast vinden mensen het feit dat iets effectief en veilig is heel belangrijk", zegt Repping.
"De introductie van ivf wekte destijds ook veel argwaan en weerstand, maar inmiddels is dat heel normaal.
Acceptatie in de toekomst
Op dit moment is het in Nederland niet toegestaan om embryo's die genetisch zijn bewerkt, terug te plaatsen bij de moeder. "Daarvoor zou de wet moeten worden aangepast. Maar dan moeten we eerst heel helder formuleren wat we wel en niet willen. Het repareren van genen om ziekten te voorkomen, is natuurlijk iets anders dan de intelligentie van een kind verhogen", aldus de hoogleraar.
Wel verwacht hij dat de acceptatie van genbewerking in de toekomst zal toenemen. "De introductie van reageerbuisbevruchting (ivf) wekte in de jaren 70 ook veel argwaan en weerstand op, maar inmiddels is dat voor de nieuwe generatie heel normaal. De grondlegger van ivf heeft jaren later zelfs de Nobelprijs voor de Geneeskunde gekregen."