Vrijwel wekelijks pikken buurlanden Chinese vissers op die vissen in wateren waar zij niet zouden mogen komen. Recent stonden de verhoudingen daardoor nog op scherp rond de Spratly-eilandengroep en vorige week werd de Chinese ambassadeur op het matje geroepen in Jakarta omdat vissers te dicht bij de Indonesische kust kwamen.
Chinese vissers zijn namelijk niet alleen maar vissers. Ze worden met nationalistische propaganda handig ingezet in de strategische strijd om de Zuid-Chinese Zee. Opkomende wereldmacht China wil de invloed in het gebied vergroten en de macht van de Verenigde Staten terugdringen.
Nieuwsuur bezoekt het zuidelijke vissersdorpje Tanmen, waar correspondent Marieke de Vries bij hoge uitzondering met vissers spreekt die worden ingezet in de strijd. De overheid subsidieert hun reizen naar de Zuid-Chinese Zee en wil via hun aanwezigheid de eilandjes - die van zo’n groot strategisch belang zijn - veilig stellen.
Ze zetten alle elementen in voor de verdediging van hun land.
Olie
China vindt het gebied niet voor niets zo belangrijk: de helft van de jaarlijkse wereldhandel vaart via de Zuid-Chinese Zee, er wordt drie keer zoveel olie door vervoerd dan via het Suezkanaal of Panamakanaal en het gebied wordt ook wel de ‘tweede Perzische golf’ genoemd, vanwege vermoedelijke olie- en gasvelden rond de rotsachtige eilandjes.
Maar China gaat de strijd in het gebied niet militair aan, daarvoor is hun militaire macht nog niet groot genoeg ten opzichte van de VS. In plaats daarvan worden vissers en kustwachten ingezet om een 'patriottische volksoorlog' te voeren.
Agressief
"Ze zetten alle elementen in voor de verdediging van hun land", zegt Robert Kaplan, schrijver van het boek Aziatisch Kruitvat over het conflict over de Zuid-Chinese Zee. "Het idee is winst te behalen met zich agressief opstellende vissers en kustwachten, zodat de oorlogsschepen van andere landen het lastig vinden internationaal, juridisch en pr-technisch daar iets tegenover te stellen."
We willen geen oorlog beginnen.
Wereldeconomie
De gepensioneerde generaal-majoor Xu van het Chinese Volksleger weerlegt dat het om expansiedrift van China gaat. Volgens hem pakt China alleen terug wat het al toebehoorde. "Wat we op de eilanden doen is de controle over de gebieden binnen onze grenzen herstellen. Op dit moment zijn er eilanden binnen onze grenzen die onder controle van andere landen zijn", zegt Xu.
Het conflict rond de Zuid-Chinese Zee zou de machtsverhoudingen in de wereld wel eens kunnen gaan bepalen. Want wie de macht heeft over de belangrijke handelsroutes over zee, heeft de macht over de wereldeconomie.
Oorlog
Volgens Xu is China bereid om over de Zuid-Chinese Zee oorlog te voeren en is het land er na een miljardeninvestering in de marine ook op voorbereid. "Honderd procent zeker weten. Maar dat betekent niet dat we zo nodig oorlog zoeken. We willen geen oorlog beginnen. De reden van onze voorbereidingen zijn juist om een oorlog te voorkomen, zodat niemand er een begint."
