Ja of nee? Over minder dan drie weken zullen we het weten. Dan mag de Nederlandse burger zich uitspreken over het associatieverdrag van de Europese Unie met Oekraïne. Voor- en tegenstanders voeren campagne en ook politiek Den Haag mengt zich in het debat.
In Nieuwsuur een debat tussen SP-leider Emile Roemer en PvdA-leider Diederik Samsom. Zowel de PvdA als de SP voert campagne rond het referendum, maar de twee linkse partijen doen dat met een verschillende opvatting: de PvdA is voor het verdrag, de SP is tegen.
EU-lidmaatschap
Een van de argumenten die tegenstanders opwerpen, is dat het associatieverdrag een opmaat is voor EU-lidmaatschap voor Oekraïne. Voorstanders ontkennen dit.
"Samenwerkingsverdragen sluit de Europese Unie met heel veel landen zoals ook Chili en Zuid-Afrika. Dit verdrag heeft dan ook helemaal niets te maken met toetreding tot de EU", zo lezen we op de campagnesite die de PvdA lanceerde.
Volgens de SP wordt het verdrag in Oekraïne zelf wel nadrukkelijk opgevat als "opstapje naar EU-lidmaatschap". In de verdragstekst gaat het voornamelijk over handel, maar wordt ook gerept van een "politieke associatie" van Oekraïne in de Europese Unie.
Mensenrechten
Maar ook al wordt Oekraïne geen EU-lid, dan nog moet er volgens de SP geen verdrag worden gesloten. "Oekraïne heeft nog veel huiswerk te doen als het gaat om democratie, de fundamentele rechten van de mens en de rechtsstaat. Een associatieverdrag zou dan niet aan de orde moeten zijn."
De PvdA werpt tegen dat het verdrag de mensenrechten in Oekraïne juist zal verbeteren. Het kabinet sluit zich hierbij aan, zo valt te lezen in de uitgelekte strategie: "Om een volwassen democratie te worden moet het land een groot aantal hervormingen doorvoeren. De afspraken in dit verdrag helpen daarbij, omdat ze de Oekraïense regering bij de les houden."
Volgens de SP zal Oekraïne door het verdrag verder verdeeld raken. "Het associatieverdrag heeft indirect bijgedragen aan het ontstaan van de burgeroorlog in Oekraïne. Met het associatieverdrag kiest Oekraïne om zich sterker te verbinden met de EU. Dat zal de stabiliteit en eenheid in het land niet ten goede komen."
De PvdA ziet in het verdrag juist een kans om gehoor te geven aan de duizenden Oekraïners die eind 2013 in opstand kwamen en hervormingen willen. "Nu een nieuwe en democratische regering wil samenwerken met Europa is dat een kans op vrede en stabiliteit."
