'Voltooid leven is niet genoeg voor euthanasie'

  • Hans Kema

    redacteur

  • Hans Kema

    redacteur

Euthanasie alleen vanwege een "voltooid leven" moet niet worden toegestaan, vindt een adviescommissie onder leiding van Paul Schnabel. Ook moet het plegen van euthanasie of hulp bij zelfdoding in handen blijven van artsen, en niet door familieleden of anderen worden begeleid.

Senator en oud-SCP-directeur Paul Schnabel legt in de studio uit waarom de euthanasiewetgeving niet wordt verruimd. Ook gaat hij in debat met Yvonne van Baarle, initiatiefneemster en voorzitter van Uit Vrije Wil. Zij is zwaar teleurgesteld over de bevindingen van de commissie.

'Voltooid leven is niet genoeg voor euthanasie'

Hulp van arts

Volgens de commissie-Schnabel zijn er weinig oude mensen die om euthanasie vragen, zonder dat zij medische klachten hebben. Het merendeel heeft "een opeenstapeling aan ouderdomsklachten", waardoor er sprake is van "ondraaglijk en uitzichtloos lijden". Daarmee voldoen zij aan de criteria van de Wet toetsing levensbeëindiging (WTL) en kunnen zij de hulp van een arts inroepen.

De commissie wil vanwege de "veiligheid, deskundigheid en toetsbaarheid" niet dat familieleden of vrienden kunnen worden ingeschakeld. Er komt ook geen zelfmoordpil of 'pil van Drion', waarmee mensen zelf het moment van hun overlijden kunnen bepalen.

'Geen noodzaak in verandering van wetgeving'

In Nederland overlijden jaarlijks ongeveer 140.000 mensen. Daarvan overleden in 2014 ruim 5000 mensen na euthanasie. Volgens de euthanasiewet die sinds 2002 van kracht is, is euthanasie alleen toegestaan als twee artsen vinden dat er sprake is van ondraaglijk en uitzichtloos lijden.

Meestal gaat het om lichamelijk lijden zoals kanker en aandoeningen aan het zenuwstelsel en hart- en vaatziekten. Soms gaat het om alleen geestelijk lijden.

Uit Vrije Wil

Al jaren is er maatschappelijk debat over het toestaan van "voltooid leven" als basis voor euthanasie, bijvoorbeeld door de actiegroep Uit Vrije Wil die hierover in 2010 een burgerinitiatief organiseerde, ondersteund door bekende Nederlanders als Hedy d‘Ancona en Frits Bolkestein.

Van belang was ook het ontslag van rechtsvervolging in hoger beroep vorig jaar van Albert Heringa. Hij leverde dodelijke medicijnen aan zijn 99-jarige stiefmoeder Moek die klaar met leven was.

Laatste woord

Heringa is zwaar teleurgesteld over het advies van de commissie. Hij had gehoopt op erkenning, maar volgens hem wordt de ruimte voor burgers steeds kleiner. "Er wordt gezegd dat mijn moeder nu geholpen had kunnen worden, maar dat is zeer de vraag."

Hij wijst erop dat een arts nu altijd het laatste woord heeft. En artsen zijn volgens hem vooral gericht op "somatische klachten", terwijl zijn moeder haar leven niet wilde beëindigen op basis van lichamelijke klachten.

Heringa: ruimte voor hulp bij zelfdoding wordt kleiner

'Misdadig besluit'

De 94-jarige Piet Jiskoot reageert furieus als hij hoort wat de bevindingen van de commissie-Schnabel zijn. "Ik vind het een misdadig besluit. Misdadig noem ik het, om door een leek over mijn einde te laten beslissen." Hij wil zelf beslissen hoe en wanneer zijn leven stopt.

Jiskoot is al jaren aangesloten bij de Vereniging van Vrijwillige Euthanasie. "Ik wil zelf de touwtjes in handen houden, anders gezegd, ik wil het roer tot mijn dood in eigen handen houden", zegt Jiskoot. Hij zegt dat hij niet de enige is. "Ik spreek namens honderdduizenden anderen."

Hij heeft zijn vrouw en zijn dochter kort na elkaar verloren. In die perioden was zijn levenslust vrijwel verdwenen. "Er zijn momenten geweest dat ik 's morgens uit bed kwam met tranen in mijn ogen."

In een lijstje op zijn kamer hang een teugeltje met de spreuk die zijn levensmotto is: "het is beter te sterven in schoonheid dan te leven in gebrekkigheid".

  • Nieuwsuur
    De levensspreuk van Piet Jiskoot
  • Nieuwsuur
    De 94-jarige Piet Jiskoot
  • Nieuwsuur

Deel artikel:

Advertentie via Ster.nl