Het aantal mensen dat in een probleemwijk woont neemt de laatste jaren toe. Vooral in de vier grootste steden zijn de problemen bovengemiddeld hoog. Dit blijkt uit onderzoek dat is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
In 2007 kregen de veertig ergste probleemwijken het predicaat 'Vogelaarwijk', genoemd naar oud-minister Ella Vogelaar. Deze wijken kregen extra geld om te verbeteren. Nu, bijna tien jaar later, staan deze wijken nog steeds te boek als zwak.
Er zijn wel wat zaken verbeterd, maar het geheel blijft problematisch. En daar blijft het niet bij. Naast de veertig Vogelaarwijken, zijn er inmiddels nieuwe probleembuurten bijgekomen.
Dat is bijvoorbeeld goed te zien in Schiedam, waar Nieuwsuur vanavond op inzoomt. Gerard Marlet, onderzoeker van de Atlas voor Gemeenten, is te gast.
Grotere portemonnee
In Schiedam ging de afgelopen jaren alle aandacht uit naar de Vogelaarwijk Nieuwland. Aan de buitenkant is de wijk compleet veranderd. "Portiekflats zijn met de grond gelijk gemaakt, huizen zijn gerenoveerd en de criminaliteit is hard aangepakt", zegt Jeffrey Davidsz, wijkmanager van woningcorporatie Woonplus.
"Doordat we eengezinswoningen hebben gebouwd op de plek waar eerst portiekflats stonden, komen er mensen met een grotere portemonnee naar de wijk. En dat is ook goed voor de winkeliers."
Geen leegstand
Nieuwland in Schiedam kent ondertussen een florerende winkelstraat. En dat is uniek in een tijd waar in veel wijken winkels leegstaan, vertelt Davidsz. "De Nolenslaan in Nieuwland kent helemaal geen leegstand. Als er een winkelier weggaat, komt er meteen een nieuwe voor terug."
Necla Yerlikaya is een van de nieuwe ondernemers: "Nadat ik boventallig was verklaard, lukte het niet om ander werk te vinden. Als buurtbewoner kwam ik vaak in de winkelstraat en ik miste nog een plek om rustig een kop koffie te drinken. Ik besloot om dan maar zelf iets te beginnen."
Ondertussen heeft Yerlikaya al bijna twee jaar een prima lopende lunchroom waar buurtbewoners samenkomen.
Toen Nieuwland een Vogelaarwijk werd, hebben we ons daarop gericht en zijn andere wijken op dezelfde weg doorgegaan
Werkloosheid en armoede
De gemeente is erin geslaagd om de woonomgeving in de wijk te verbeteren. Helaas zijn de problemen achter de voordeur onverminderd groot. Sterker nog, de werkloosheid is meer dan verdubbeld. Ruim 22 procent van de bewoners is werkloos. Dit is twee keer zo hoog als de rest van Nederland. Ook kent Nieuwland opvallend veel armoede.
"Je kunt een gebouw zo mooi maken als je wil, je moet de mensen die erin zitten ook helpen", zegt wijkmanager Davidsz. "Dat is een lange weg. Fysieke verbetering is makkelijk: je begint aan een renovatie en je eindigt ermee. Verbetering op sociaal gebied is lastiger. Het is vaak een kwestie van een lange adem."
Andere wijken glijden af
En dat is nog niet alles. Doordat gemeente Schiedam alle aandacht richtte op Nieuwland, kon de Wetenschappersbuurt, een paar honderd meter verderop, afglijden tot een van de slechtste buurten van Nederland.
Dat erkent ook wethouder Mario Stam: "Toen Nieuwland een Vogelaarwijk werd, hebben we ons daarop gericht en zijn andere wijken op dezelfde weg doorgegaan. Als je investeert in een wijk, is dat zichtbaar in andere wijken."
De Wetenschappersbuurt scoort "zeer onvoldoende" op de leefbaarheidsbarometer. Er is sprake van veel criminaliteit, werkloosheid en overlast. Op dit moment werkt Schiedam er hard aan om ook de andere probleembuurten, waaronder de Wetenschappersbuurt, aan te pakken.