De Golfstaten zijn bakens van weelde in een roerige regio. Ze zijn op cultureel en religieus vlak verwant aan Syrië. Dat wekt de verwachting dat veel Syriërs op de vlucht daar terechtkomen. Maar dat is niet het geval. In de rijke oliestaten blijft de deur voor vluchtelingen nagenoeg gesloten.
Welke kritiek klinkt er? Wat is de achterliggende oorzaak en wat moet er gebeuren? Nieuwsuur spreekt o.a. met Midden-Oostendeskundige Paul Aarts, Muna Alfuzai, columniste van de Kuwait Times, en de ambassadeur van Saoedi-Arabië, Abdulaziz Abohaimed.
'Te duur'
Volgens cijfers van UNHCR namen de Golfstaten in 2014 in totaal 2187 vluchtelingen op: Qatar 133 vluchtelingen, Oman 151, Bahrein 311, Verenigde Arabische Emiraten 417, Saoedi-Arabië 561 en Koeweit 614 vluchtelingen.
Enkele honderden vluchtelingen per golfstaat dus. Een hoge ambtenaar van Koeweit gaf er recent een verklaring voor: "Koeweit en andere Golfstaten zijn te duur voor vluchtelingen. Alleen arbeiders kunnen hier leven."
En hij zei ook: "We kunnen mensen van een andere achtergrond, met een andere achtergrond niet accepteren. Mensen met psychische problemen en trauma's kun je niet zomaar in je samenleving opnemen."
'Beschamend'
Internationaal groeit de kritiek op de houding van de Golfstaten. De laatste tijd was vooral op sociale media te zien dat veel Arabieren zich ervoor schamen. Onder meer in spotprenten lieten ze van zich horen. Daarin werd ook verwezen naar het 3-jarige Syrische jongetje Aylan, die voor de Griekse kust verdronk.
Een verwijzing naar het Syrische jongetje Aylan dat verdronk tijdens zijn bootvlucht, mat om hem heen Arabieren die zijn graf zouden hebben gegraven. 
Een Arabier stuurt een Syrische vluchteling naar Europa, met het gevaar van een bootvlucht geïllustreerd door haaien. - Abdullah Jaber - Makkah
Tekst rechts in beeld: "Waarom opent u de deur niet? Wees niet harteloos!"
Sherif Elsayed-Ali, hoofd vluchtelingen- en migrantenrechten bij Amnesty International, noemt de huidige gang van zaken beschamend. "De Golfstaten zitten daar maar en kijken toe. Ze geven wat geld, maar verder doen ze niks voor de mensen die echt hulp nodig hebben. Dat moet echt veranderen."
Er is volgens Elsayed-Ali nog een bijkomend probleem. "Ze zien de vluchtelingen als gasten, niet als vluchtelingen. In de Golf bestaat er geen juridische bescherming van wat een vluchteling is. Dat systeem is er niet, en daarom ook niets wat de vluchtelingen veiligheid en opvang biedt, terwijl ze die wel hard nodig hebben."
'Hoogopgeleide Syriërs'
Saoedi-Arabië en de Golfstaten hebben nooit het VN-Vluchtelingenverdrag ondertekend. Ze hoeven dus geen vluchtelingen op te nemen. Er zijn wel Syriërs in de Golfstaten, maar die zijn er als arbeidsmigranten gekomen, net zoals veel anderen. En die zien ze in landen als Saoedi-Arabië liever niet.
"Men heeft in het bijzonder angst voor mensen uit de Arabische wereld", zegt Midden-Oostendeskundige Paul Aarts. "Met name voor Syriërs, omdat die over het algemeen hoog opgeleid zijn, een kritische stem hebben en weten wat ze willen. Aan dit soort mensen hebben ze in Saoedi-Arabië geen enkele behoefte."
Ook omdat er in Saoedi-Arabië juist grote werkloosheid is, vooral onder jongeren. "De regering wil nu juist buitenlandse arbeiders wegwerken, zodat de eigen bevolking aan een baan kan komen. De markt is daar helemaal verzadigd, dus willen ze geen nieuwe mensen binnenhalen", zegt Aarts.
Opvang in de regio
De buurlanden van Syrië vangen wel veel vluchtingen op. In Jordanië verblijven meer dan 600.000 Syrische vluchtelingen, in Turkije en Libanon gaat het om respectievelijk 2,7 en 1,7 miljoen. In de eerdere delen van de serie over opvang in de regio, brachten we een bezoek aan deze drie landen. Kijk hier de reportages terug:
