Moet Nederland ook op handelsmissie naar Iran?

• Daniël Heeringa

  redacteur

Het Europese bedrijfsleven staat te trappelen om zaken te gaan doen met Iran. Deze week leidde de Duitse minister van Economische Zaken Sigmar Gabriel een zakenmissie van Duitse industriëlen naar Teheran. Laurent Fabius, de Franse minister van Buitenlandse Zaken, gaat volgende week naar Iran. In september volgt een delegatie van tachtig Franse bedrijven en ook de Oostenrijkers hebben plannen voor een handelsmissie in september.

Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse zaken liet eerder deze week weten dat er nog geen plannen zijn voor een bedrijvenmissie naar Iran.

Moet Nederland ook op missie naar Iran? Nieuwsuur spreekt met twee bedrijven die graag munt willen slaan uit de toenadering tot Iran. De Nederlandse politiek is positief over handel met Iran, maar er zijn ook zorgen. VVD-Kamerlid Han ten Broeke: "Let op de risico’s. Calculeer de eventuele herinvoering van sancties in je investeringen."

Helikopters

René van der Haring is directeur van Heli Holland, dat helikoptervervoer aanbiedt. Het bedrijf richt zich vooral op de offshore industrie: helikopters brengen personeel naar schepen en boorplatformen. Van der Haring woonde zelf van 1974 tot 1980 in Iran en spreekt een mondje Perzisch. "Dat is natuurlijk handig voor de zakelijke contacten."

Hij heeft zich de laatste jaren voorbereid op de opheffing van de sancties tegen Iran. "We hebben alvast een dochteronderneming opgericht in Iran. Anders kom je als buitenlands bedrijf niet aan de benodigde vergunning." Heli Holland ziet vooral kansen in de olie-industrie. Van der Haring: "Dit najaar hopen we onze eerste deals te sluiten."

"Persoonlijk contact belangrijk"

Ruben Lammers van Stal de Bergkampen uit het Overijsselse Sint Jansklooster is onlangs met een kleine groep Nederlandse ondernemers naar Iran geweest. "Persoonlijk contact is heel belangrijk in Iran. Iraanse zakenmensen willen je eerst ontmoeten en weten wie je bent voordat ze zaken met je doen", zegt Lammers.

"Ik had een heel andere voorstelling van het land. Maar toen ik daar kwam, zag ik dat ze in onze branche al ver ontwikkeld zijn." Volgens Lammers zijn Nederlandse paarden enorm populair in Iran. "We zijn nu in gesprek met Iraniërs en kijken of we een training kunnen organiseren, voeding voor paarden en zadels kunnen exporteren en wellicht Nederlandse paarden kunnen verkopen."

"Gaan met die banaan"

Moet minister Lilianne Ploumen van Buitenlandse Handel in navolging van haar Duitse en Franse collega’s ook op zakenmissie naar Iran? VVD-Kamerlid Han ten Broeke is een groot voorstander van zakendoen met Iran.

"Het land heeft een interessante markt en Nederlandse bedrijven moeten op dit moment vooraan staan", zegt Ten Broeke. "Als Ploumen op handelsmissie gaat naar Iran, juich ik dat toe. Gaan met die banaan."

Niet zonder risico's

Volgens de VVD'er kleven er wel risico’s aan de handel met Iran. In een opiniestuk in de Volkskrant schreef hij deze week: "Tegelijk is besloten dat contracten die bedrijven nu met Iran sluiten buiten schot zullen worden gelaten. Gezien de verwachte goudkoorts richting de Iraanse markt is dat een behoorlijke zwakte in het akkoord. Zodra sancties opnieuw worden ingevoerd zullen ze hierdoor namelijk grotendeels van hun kracht zijn ontdaan."

Volgens SP-Kamerlid Harry van Bommel is die vrees onterecht. "Als er echt een nieuw conflict met Iran ontstaat, als Iran zich echt niet aan de afspraken houdt, dan zullen in de praktijk vrijwel alle contracten stil komen te liggen."

Mensenrechten

Amnesty International meldt vandaag dat in Iran dit jaar al 700 mensen zijn geëxecuteerd. Dat is net zoveel als in heel 2014. Als het zo doorgaat, staat de teller eind dit jaar op duizend, verwacht de mensenrechtenorganisatie.