De oorlog in het oosten van Oekraïne heeft het land aan de rand van de economische afgrond gebracht. Ook ligt de zware industrie stil door de gevechten, veel infrastructuur is vernield.
Zo ook bij de cokesfabriek in Avdeevka die brandstof levert voor de staalindustrie. Het ligt zo’n zeven kilometer van het vliegveld van Donetsk, waar het regeringsleger en de rebellen al een jaar een hevige strijd uitvechten. De fabriek wordt om de paar dagen beschoten vanuit Donetsk.
Verslaggever Rudy Bouma en cameraman Joris Hentenaar bereikten de cokesfabriek in Avdeevka. De fabriek wordt al een jaar zwaar beschoten vanuit Donetsk. Ze sliepen er met de arbeiders in een schuilkelder.
Toch blijven de drieduizend arbeiders werken. De Amerikaanse VN-ambassadeur Samantha Power noemde de fabriek vorige week een voorbeeld van Oekraïense veerkracht.
Raketinslagen
Het terrein is het afgelopen jaar meer dan tweehonderd keer geraakt door raketten. Overal op het terrein zijn de raketinslagen te zien. Sommige explosieven zijn nog niet ontploft en zijn afgezet met kleine hekjes.
In het massieve betonnen plafond van een van de hallen zit een gapend gat. Het afgelopen jaar kwamen negen werknemers om het leven, nadat de fabriek in twee dagen door meer dan veertig mortiergranaten werd getroffen.
De 25-jarige Vasily Yuriyev komt om als een projectiel een paar meter bij hem vandaan op de toegangsweg inslaat, net als hij de fabriek verlaat. Hij was pas een maand in dienst en net twee weken getrouwd. Ook raken twee vrouwen zwaargewond.
Natuurlijk ben ik bang. Ik ben jong en wil leven. Maar ik werk door.
De productie wordt enkele dagen stilgelegd om de getroffen elektriciteit te herstellen, maar dan gaan de arbeiders weer aan het werk. "Natuurlijk ben ik bang. Ik ben jong en wil leven. Maar ik werk door", vertelt Nataliya Rudskaya. Haar collega Nataliya Zavalova is ook bang. "Iedereen is bang maar wat moeten we? Het proces is niet te stoppen."
Veel arbeiders slapen ook op het fabrieksterrein, dat is voorzien van elf schuilkelders. Het is er veiliger dan in de nabij gelegen dorpen waar veel van hen vandaan komen. Voor de oorlog kwamen ook veel werknemers van de fabriek uit Donetsk, nu zijn het nog maar enkelen.
De reistijd van Donetsk naar de fabriek kan door omweg en de vele checkpoints oplopen tot vijf a zes uur. Georgij Kabreljan, chef technologie, komt ook uit het rebellenbolwerk. Hij slaapt nu op een luchtbed in zijn kantoor.
Rudy BoumaDe fabriek levert brandstof voor de staalindustrie 
Joris Hentenaar, copyright 2015En is het kloppende hart van de lokale economie 
Joris Hentenaar, copyright 2015In het massieve betonnen plafond zit een gapend gat, nadat de fabriek door mortiergranaten werd getroffen 
Joris Hentenaar, copyright 2015Overal op het terrein zijn de raketinslagen te zien 
Joris Hentenaar, copyright 2015Explosieven die nog niet zijn ontploft, zijn gemarkeerd met een hekje 
Joris Hentenaar, copyright 2015Veel arbeiders slapen in de schuilkelders van de fabriek 
Joris Hentenaar, copyright 2015Er hangen nog instructietekeningen van de Sovjet-tijd in de kelders 
Joris Hentenaar, copyright 2015Georgij Kabreljan, chef technologie, slaapt op een luchtbed in zijn kantoor 
Rudy BoumaAndere arbeiders slapen in de atoomschuilkelder onder het hoofdgebouw
Burgerdoelen
Andere kantoormedewerkers brengen de nacht door in de drie verdiepingen tellende atoomschuilkelder onder het hoofdgebouw. Er hangen nog instructieplaten uit de Sovjet-tijd. De kelder is voorzien van computers en Wifi.
Sergey Dmitrienko heeft een bed gemaakt van zes stoelen. Hij is sinds de winter niet meer thuis geweest. "Mijn huis is half verwoest en het is hier veiliger." Vanuit de hoogste verdieping van het hoofdkantoor is s’ nachts te zien hoe het Oekraïense leger Donetsk bestookt.
De directie klaagt dat het regeringsleger zich opstelt rond het fabrieksterrein. Het maakt de cokesfabriek tot een doelwit. Ook onderburgemeester Artiom Sabadash van Avdeevka verwijt het regeringsleger zich te verschuilen achter burgerdoelen.
"Ze vuren zelfs vanachter ons ziekenhuis. De rebellen schieten dan natuurlijk terug." Hij laat ons een school en een appartementencomplex zien dat enkele dagen eerder is getroffen. Een bewoonster toont ons de scherven die in een speeltuin zijn neergekomen.
Ik kan de fabriek niet verlaten. Ons leven is hier, mijn kinderen zijn hier geboren en mijn kleinkinderen zullen hier ook geboren worden.
De speeltuin was een recent geschenk van de cokesfabriek. De fabriek is het kloppend hart van de lokale economie en van de staalindustrie in Oekraïne, en eigendom van miljardair Rinat Akhmetov.
Zonder de cokes uit Avdeevka kunnen zijn enorme hoogovens in de zuidelijke stad Marioepol niet gestookt worden en dondert de hele keten in elkaar. De fabriek stilleggen is daarom geen optie, te meer omdat de ‘batterijen’ onherstelbaar beschadigd zouden raken als ze afkoelen.
Nataliya Zavalova, moet de cokes afkoelen met water als ze uit de batterij komen. "Ik kan de fabriek niet verlaten. Er is geen stad zonder de fabriek. Ons leven is hier, mijn kinderen zijn hier geboren en mijn kleinkinderen zullen hier ook geboren worden."
Alexander Makarov, chef van het spoor op het terrein, werkt al 32 jaar bij de fabriek. "Ik ben voorman, als ik angst toon zou het anderen beïnvloeden. Ik werk dus door, al is het moeilijk. Ik moet hen bemoedigen."