De problemen rond de uitbetaling van het persoonsgebonden budget (pgb) zijn nog steeds niet opgelost. Behalve individuele zorgverleners, krijgen ook veel kleine en middelgrote zorgorganisaties geen of te weinig geld van de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
Donderdag moet staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) zich voor de vierde keer in korte tijd in de Tweede Kamer verantwoorden voor de pgb-chaos.
Nieuwsuur spreekt met ALS-patiënt Abdullah Duran uit Den Haag. Hij zit in de laatste levensfase, kan alleen nog zijn ogen bewegen en heeft 24 uur per dag zorg en toezicht nodig. Door de problemen met het pgb dreigt zijn zorg in het gedrang te komen; meerdere van zijn zorgverleners hebben geen of te weinig salaris ontvangen.
Geduld
Vandaag presenteert Van Rijn een herstelplan dat de betalingsproblemen moet oplossen. Daarin staat dat het aanpakken van alle problemen bij de SVB nog maanden zullen duren. Oud-politicus Andrée van Es wordt door VWS aangesteld als ‘ketenregisseur’.
Het geduld van Per Saldo, de vereniging van mensen met een pgb, raakt inmiddels op. Voorzitter Aline Saers wil dat het binnen een week duidelijk is of het ICT-systeem van de SVB überhaupt nog gaat functioneren. "De betalingsproblemen zijn hardnekkig. We krijgen veel signalen dat er niet, fout of aan de verkeerde hulpverlener wordt betaald."
Per Saldo krijgt dagelijks 80 nieuwe meldingen over betalingsachterstanden. Daarnaast spreekt de belangenvereniging elke dag zo’n 30 zorgverleners die al eerder problemen hebben gemeld bij de SVB en die ondanks toezeggingen nog steeds geen geld hebben gekregen. Veel zorgverleners zitten maandelijks in spanning; de ene maand betaalt de SVB wel, de andere niet.
Uitwisseling gegevens
Sinds 1 januari is er een nieuw systeem voor het uitbetalen van het persoonsgebonden budget. Mensen krijgen het geld voor het inkopen van zorg niet meer direct op hun rekening gestort. Hun zorgverleners worden nu uitbetaald door de SVB, die toestemming moet krijgen van de gemeente of de verzekeraar. Een complexe operatie waarbij veel verschillende partijen gegevens moeten uitwisselen.
De SVB kon de hoeveelheid werk begin dit jaar niet aan, waardoor een grote achterstand in de uitbetalingen ontstond. Half januari traden noodscenario’s in werking om ervoor te zorgen dat zorgverleners betaald kregen.
Als je kijkt naar de uitbetalingscijfers, zie je dat die één procent niet klopt.
De SVB is nu drie maanden bezig en nog altijd gaat het niet goed met de maandelijkse uitbetaling van 250.000 zorgverleners. VWS en de SVB hebben toegezegd dat een zorgverlener binnen vijf tot tien dagen na het indienen van een factuur uitbetaald moet worden. In de praktijk blijkt dat de SVB dat niet waar kan maken. Er zijn nog steeds mensen die wachten op salaris voor januari.
Eind februari stelde staatssecretaris Van Rijn in een brief dat één procent van de uitbetalingen niet op tijd is. Volgens Aline Saers van Per Saldo strookt dat getal niet met de realiteit: “Als je kijkt naar de uitbetalingscijfers, zie je dat die één procent niet klopt.”
Grote gevolgen
ZEP XL uit Bergen op Zoom, een zorgorganisatie die thuis cliënten begeleidt met een (verstandelijke) beperking, wacht nog altijd op geld van de SVB. Over de maanden januari en februari is maar tien procent van het geld ontvangen van de SVB.
"Dit is een regelrechte ramp,” zegt directeur Rose-Marij Middeldorp. Het is onzeker of salarissen, werkgeverslasten en pensioenpremies nog kunnen worden betaald. Op dit moment heeft ZEP XL tien mensen in loondienst. Daarnaast zet de organisatie een aantal zzp’ers in. Middeldorp: "Dit heeft grote gevolgen voor twintig cliënten."
Ik heb het idee dat de problemen alleen maar erger worden bij de SVB.
Ook andere zorgverleners zijn zwaar gedupeerd door de slechte uitbetaling door de SVB. Bijvoorbeeld de Rotterdamse organisatie Kompass die individuele begeleiding, groepsbegeleiding en tijdelijk verblijf biedt aan mensen met autisme. Kompass verleent 120 cliënten zorg via een pgb. De zorgorganisatie heeft tot nu toe een beperkt bedrag ontvangen van de SVB: 60 procent over januari en vijf procent over de maand februari. De betalingen die wel binnen zijn, kloppen vaak niet.
Erger
In Amsterdam ondervindt Senioren Zorg Plan grote problemen door het nieuwe betalingssysteem. De organisatie biedt intensieve dementiezorg. Volgens ondernemer Sebastiaan Scholten heeft Senioren Zorg Plan inmiddels 55.000 euro tegoed van de SVB (minder dan 30 procent van het geld van januari is ontvangen en nog niets over de maand februari). Scholten: “Ik heb het idee dat de problemen alleen maar erger worden bij de SVB.”
De Nationale Ombudsman ontvangt veel klachten van burgers over de uitbetaling van het persoonsgebonden budget. De ombudsman kreeg sinds het begin van jaar ongeveer 300 telefoontjes over de pgb-problemen. “Interventies bij de SVB leiden vaak tot verbetering,” zegt woordvoerder Edward Ernst. "Inmiddels zijn 85 zaken opgelost door interventie van de ombudsman."
Pensioenpremie
De problemen met de uitbetaling van het pgb waren in februari voor de ombudsman aanleiding een onderzoek te starten naar de invoering van het Trekkingsrecht en de uitvoering ervan door de SVB. De uitkomst van dit onderzoek wordt in de zomer verwacht.
Het Pensioenfonds Zorg en Welzijn merkt dat diverse zorginstellingen hun pensioenpremie niet kunnen betalen vanwege de pgb-problemen bij de SVB. Volgens PFZW gaat het om 35 kleine en middelgrote thuiszorgorganisaties. Het zijn met name instellingen die voor hun totale inkomen afhankelijk zijn van het pgb.
PFZW schrijft aan Nieuwsuur: 'We gaan ervan uit dat de problemen met SVB tijdelijk zijn, dus we rekenen erop dat de premiebetalingen binnen afzienbare tijd weer worden hervat. Daar maken wij met de betreffende organisaties afspraken over, we houden bij iedere organisatie de vinger aan de pols daarover.'