In een video is te zien hoe IS-strijders in de Iraakse stad Nineveh enkele muren van duizenden jaren oud afbreken met boren en sloophamers. Ook gooien ze standbeelden om en vernielen andere kunstschatten. Het schokt kunsthistorici en archeologen in de hele wereld.
"De beelden die zijn vernietigd zijn van onschatbare waarde", zegt museumdirecteur Wim Weijland. De IS-strijders hebben niet alles kort en klein geslagen. "Er zijn ook kleinere stukken door IS verkocht. Waarschijnlijk aan westerse verzamelaars." Wijland heeft in zijn museum ook een stuk uit Nineveh.
Nieuwsuur spreekt over de vernielingen met Wim Weijland, directeur van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, en Diederik Meijer, archeoloog verbonden aan de Universiteit Leiden. Meijer heeft veel gegraven in Syrië en in Irak. Ook een gesprek met Islamoloog Joas Wagemakers.
Afgoderij
De slooppartij van de historische kunstschatten vond plaats in de ruïnestad Nineveh, in de buurt van Mosul. Nineveh was lange tijd de hoofdstad van het Assyrische Rijk, dat bestond tussen ongeveer 2000 en 600 voor Christus. De ruïnes die er nu nog van over zijn, worden gezien als een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen van Irak. Waarschijnlijk zijn de historische beelden al in januari vernield, maar nu zijn er beelden van opgedoken.
Een IS-strijder legt in de video uit waarom de vernielingen juist in Nineveh plaatsvinden. "Eeuwenoude volkeren aanbaden hier standbeelden in plaats van God. Ze maakten zich schuldig aan afgoderij."
Eerder deze week werd al bekend dat IS duizenden historische boeken en manuscripten heeft verbrand in een bibliotheek in Mosul. De bibliotheek was zwaar beschadigd geraakt tijdens de Amerikaanse invasie in 2003, maar veel boeken werden toen wel gered van de vernietiging.
Zwarte markt
Archeoloog Diederik Meijer heeft in het verleden opgravingen gedaan bij Raqqa, nu de hoofdstad van het kalifaat van IS. De stukken die hij daar heeft opgegraven zijn naar het museum van Raqqa gegaan. IS heeft dit museum ook geplunderd. "Het is een culturele ramp van de eerste orde. Op internet zag ik foto’s van stukken die ik heb opgegraven. Ze lagen met de door mij met de hand geschreven labels op straat. Geroofd uit het depot van het museum."
Volgens deskundigen rooft IS musea leeg om de stukken op de zwarte markt te verkopen. Door de daling van de olieprijs, zoekt IS naar nieuwe bronnen van inkomsten. Antiquiteiten worden aangeboden op de markt aan handelaren en privé-verzamelaars in het Westen. Vooral in Londen, Parijs en Zürich, maar ook Tokyo en New York.
Het zou een goede inkomstenbron voor IS zijn. Sinds de VN-Veiligheidsraad een verbod heeft afgekondigd op handel van kunstschatten uit deze regio, zouden de prijzen alleen maar stijgen.