Veel mensen met problematische schulden raken verder in moeilijkheden doordat de Belastingdienst en deurwaarders schulden verrekenen met huur-, zorgtoeslagen en loon. Wettelijk is afgesproken dat de schuldenaar niet onder het bestaansminimum mag komen. Dit heet de beslagvrije voet. André Moerman van de Landelijk Organisatie Sociaal Raadslieden zegt vanavond in Nieuwsuur dat honderdduizenden Nederlanders op deze manier toch onder hun bestaansminimum komen.
Moerman licht de cijfers toe: “Als mensen maar 600 euro over hebben om hun huur, zorgverzekering, telefoonrekening en boodschappen te betalen, gaan ze meer schulden maken. Mensen kunnen de huur niet meer betalen en in het ergste geval komen ze uiteindelijk op straat te staan. Dit kost de maatschappij alleen maar meer geld.”
'Belastingdienst moet geld terugbetalen'
Dit beaamt ook Frank van Dooren, waarnemend Nationale Ombudsman. De Nationale Ombudsman vraagt al jaren aandacht voor de beslagvrije voet: “Maar nog steeds worden mensen de armoede ingedrukt. We hebben met zijn allen afgesproken dat mensen een bepaald bedrag moeten overhouden om te overleven, maar daar wordt door deurwaarders en de Belastingdienst geen rekening mee gehouden." De Nationale Ombudsman pleit ervoor in Nieuwsuur dat de Belastingdienst te veel ingevorderde schuld met terugwerkende kracht terugbetaalt.
Volgens Wilbert van de Donk, voorzitter Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders, wordt de beslagvrije voet te laag ingeschat omdat het te ingewikkeld is om de beslagvrije voet te berekenen. “Deurwaarders hebben vaak niet de juiste informatie om uit te rekenen wat het bestaansminimum is van de schuldenaar. Ook weten deurwaarders niet van elkaar dat er al beslag wordt gelegd op het inkomen. Hierdoor komen mensen inderdaad onder het bestaansminimum terecht. Wij hopen dat de beslagvrije voet wordt versimpeld.”
Het is nu te ingewikkeld om de beslagvrije voet te berekenen. Wij hopen op een versimpeling.
Staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken stuurt volgende week een brief aan de Tweede Kamer waarin waarschijnlijk de versimpeling van de beslagvrije voet aan bod komt. Maar verschillende politieke partijen maken zich zorgen. SP-Kamerlid Sadet Karabulut, die samen met de PvdA en ChristenUnie Kamervragen heeft gesteld over dit onderwerp, vertelt dat Klijnsma al jaren zegt dat ze dit probleem gaat aanpakken.
“Straks zit haar kabinetsperiode erop en zijn de problemen rondom de beslagvrije voet niet opgelost. Ondertussen wordt de schuldenproblematiek van vele Nederlanders alleen maar erger", zegt Karabulut.
1 miljoen mensen
Moerman van de Landelijk Organisatie Sociaal Raadslieden verwacht dat het nog jaren zal duren voordat Klijnsma de beslagvrije voet kan versimpelen. Vorig jaar schreef de Landelijk organisatie Sociaal Raadslieden al samen met de MOgroep voorstellen om de beslagvrije voet te verbeteren.
Tegelijkertijd ligt er een plan dat vanaf juli mensen met een schuld ook informatie moeten geven over de mensen met wie ze samen in een huis wonen. Als dat plan doorgaat, is de verwachting dat hierdoor de beslagvrije voet nog vaker te laag wordt ingeschat. “Met het gevolg dat meer mensen onder hun bestaansminimum terechtkomen en meer schulden gaan maken", zegt Moerman.
Al jaren is er een stijging van het aantal mensen met schuldproblemen. Ondertussen hebben meer dan 1 miljoen mensen ernstige betalingsachterstanden. Sinds de kredietcrisis gaat het steeds vaker om mensen met een modaal of hoger inkomen.