Geen land ter wereld legt bij ziekteverzuim en arbeids- ongeschiktheid aan zijn bedrijven zulke grote financiële en andere verplichten op als Nederland. Hier moet een bedrijf zijn zieke werknemers twee jaar doorbetalen: het eerste jaar 100 procent, en meestal het tweede jaar 80 procent, afhankelijk van de CAO. Dit wijkt fors af van het beleid van andere landen.
In Duitsland moeten bedrijven zes weken doorbetalen als een werknemer ziek wordt en Belgische bedrijven zelfs maar een maand. De Nederlandse wetgeving rond doorbetalen bij ziekteverzuim is in strijd met de Europese regelgeving. Dat is de conclusie van Mark Diebels, arbeidsadvocaat en onderzoeker aan de Universiteit van Tilburg. Hij doet onderzoek naar re-integratie van zieke werknemers.
Evenwichtig
Volgens Europese regelgeving mag elk land zijn eigen arbeidsmarktbeleid voeren, maar dit moet wel evenwichtig zijn. En dat is in Nederland niet het geval, zegt Diebels. De kosten van zieke werknemers worden niet evenwichtig verdeeld tussen werkgever, werknemer en uitkeringsinstantie UWV. Die liggen voornamelijk bij werkgevers.
Dat is zeker voor midden- en klein bedrijven een probleem, zegt ook Helma Zonneveld, oprichter van Verzuimteam, een arbodienst die zich richt op kleine bedrijven. "Mkb'ers weten vaak niet wat er allemaal bij komt kijken als een werknemer langdurig ziek wordt. Denk aan een fietsenmaker, die weet alles van zijn vak, maar kent niet alle regels", aldus Zonneveld.
Boete
Een bedrijf moet niet alleen zorgen dat de werknemer twee jaar zijn loon krijgt doorbetaald, maar is ook verantwoordelijk voor de re-integratie. Zonneveld: "Heeft de werknemer zorg nodig? Moet de werknemer een aangepaste werkplek krijgen? Of een heel nieuwe functie? Dat zijn allemaal vragen waar een werkgever zich mee bezig moet houden."
En als een bedrijf na twee jaar inspanning volgens het UWV niet voldoende heeft gedaan om de werknemer te re-integreren, kan het bedrijf een boete krijgen van maximaal een derde jaar loon doorbetalen. In tien procent van de gevallen krijgt een werkgever ook daadwerkelijk zo'n loonclaim.
Een loonclaim van het UWV kan de nekslag betekenen voor een klein bedrijf.
Stapel papier
Harald van Engelen heeft de afgelopen jaren in zijn kleine drukkerij drie langdurige zieken gehad. Een zieke werknemer is niet alleen financieel belastend, het kost ook heel veel tijd, vertelt Van Engelen. "Het maakt niet uit of ik er iets aan kan doen dat mijn werknemer ziek wordt, ik word verantwoordelijk gesteld. En ik moet zorgen dat mijn werknemer weer aan het werk komt."
Van Engelen heeft een hele stapel papier liggen van alle instanties waar hij mee te maken kreeg. "Ik moet met een arbeidsdeskundige praten, ik moet met een jurist contact hebben om het ook juridisch te laten kloppen, ik heb contact met het UWV. Daar gaat alle energie naar uit. En dat is geen positieve energie."
Nekslag
Na zo'n traject loopt het bedrijf het risico dat het UWV beoordeelt dat de werkgever toch nog meer had kunnen doen voor zijn zieke werknemer, met een loonclaim tot gevolg. Van Engelen: "Je kunt je voorstellen wat zo'n boete betekent voor een klein bedrijf. Dat kan de nekslag zijn."
Zzp'ers
Kortom, op de werkgever rusten veel verplichtingen, waardoor de verantwoordelijkheid voornamelijk bij de werkgever ligt. Daarom kiezen werkgevers volgens Mark Diebels steeds vaker voor flexwerknemers en zzp'ers. "Je ziet dat minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken met allemaal regels komt om schijn-zzp'ers tegen te gaan, maar aan deze regelgeving doet hij niets."
Nieuwsuur vroeg minister Asscher om een reactie. "Het ministerie van Sociale Zaken doet zelf ook onderzoek naar de knelpunten bij loondoorbetaling bij ziekte en wil daar nu nog niet op vooruitlopen. De uitkomsten van het onderzoek worden eind van dit jaar verwacht."