Midden-Oostenblog
NOS NieuwsAangepast

Netanyahu over Schumer: 'Totaal ongepast' • Jaarlijkse herdenking van 7 oktober

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in het Midden-Oosten.

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen. Hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Netanyahu noemt speech Democratische Senaatsleider Schumer 'ongepast'

De Israëlische premier Netanyahu heeft in een interview met CNN gereageerd op de toespraak van de Democratische Senaatsleider Chuck Schumer, afgelopen vrijdag. Schumer uitte toen kritiek op Israël en op Netanyahu. De Israëlische premier zou volgens Schumer "de weg kwijt zijn" en zijn eigen politieke toekomst boven het belang van Israël plaatsen. Ook riep Schumer op tot nieuwe verkiezingen in Israël. Die staan pas gepland voor 2026.

In gesprek met CNN noemt Netanyahu de uitspraken van Schumer nu "totaal ongepast". Volgens Netanyahu zijn de uitspraken een "ongeoorloofde inmenging in de Israëlische democratie".

Schumer staat bekend als een pro-Israëlisch politicus. Lange tijd vermeden Amerikaanse politici een kritische houding richting het beleid van Netanyahu in Gaza, maar het tij keert. Vorige week uitte president Biden kritiek op het beleid van Netanyahu. Biden prees bovendien de woorden van Schumer.

Kijk hier zelf naar een deel van het CNN-interview met Netanyahu:

Israël besluit tot herdenkingsdag voor 7 oktober

Israël gaat jaarlijks de slachtoffers van de terreuraanval door Hamas op 7 oktober herdenken. Ook Israëlische soldaten die zijn omgekomen tijdens de oorlog in Gaza worden dan herdacht. Een voorstel voor zo'n nationale herdenkingsdag werd vandaag unaniem aangenomen door de Israëlische regering.

Op 7 oktober werden ongeveer 1200 Israëliërs vermoord en meer dan 250 ontvoerd door terroristen van Hamas. Het is de dodelijkste aanval in de geschiedenis van Israël. In reactie besloot Israël tot grond- en luchtaanvallen op de Gazastrook, met als doel het vernietigen van Hamas. Daarbij zijn volgens het door Hamas geleide ministerie van Volksgezondheid tot nu toe meer dan 30.000 mensen gedood.

Duitse luchtmacht begonnen met voedseldropping

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz op bezoek bij de Jordaanse koning Abdoellah II

De Duitse luchtmacht is begonnen met de missie om voedsel te droppen boven Gaza. Het gaat om ruim vier ton aan voedsel. De Verenigde Staten, Egypte en Jordanië nemen ook deel aan de missie.

Het gebeurt op het moment dat bondskanselier Scholz naar het Midden-Oosten reist, onder meer voor een gesprek met de Israëlische premier Netanyahu. Ook bezoekt Scholz Jordanië. Vooraf benadrukte de bondskanselier het belang van meer humanitaire hulp in Gaza. De hulp die er tot nu toe binnenkomt in het gebied is volgens hulporganisaties een druppel op een gloeiende plaat. Doordat Israël hulpkonvooien over land niet toelaat tot de Gazastrook, dreigt er een hongercrisis.

Scholz uitte ook zijn zorgen over het op handen zijnde Israëlische offensief in Rafah en het daarbij behorende risico op burgerslachtoffers. Het zou volgens Scholz vrede in de regio "erg moeilijk maken".

Netanyahu haalt uit naar bondgenoten

Netanyahu benadrukte voorafgaand aan een kabinetsbijeenkomst in Israël nogmaals dat zijn land doorzet met het grondoffensief in Rafah. Hij haalde daarbij ook uit naar internationale bondgenoten, die hij "een kort geheugen" verweet wat betreft de terreuraanval van Hamas op 7 oktober.

De afgelopen tijd groeit de druk van de internationale gemeenschap op Israël om een staakt-het-vuren overeen te komen. Gesprekken daarover worden later vandaag verwacht in Qatar. Daar wordt verder gesproken over een nieuw voorstel van Hamas.

Israël voert luchtaanvallen uit in Zuid-Libanon

Rookpluimen vanuit het gebied in Libanon waar Israël luchtaanvallen op uitvoerde

Libanese media melden dat Israël luchtaanvallen heeft uitgevoerd op het zuiden van Libanon. De steden Aitaroen, Aita al-Shaab en Marwahin zouden zijn geraakt. Er zouden geen gewonden zijn gevallen.

Israël voert het aantal bombardementen in diverse delen van Libanon op. Aanvankelijk was dat vooral in het zuiden, nabij de grens met Israël, waar Hezbollah sterk vertegenwoordigd is. Maar afgelopen week werden ook luchtaanvallen gemeld in de regio Baalbek, in het oosten van het land. Daarmee groeit de vrees voor verdere escalatie tussen Hezbollah en Israël. Al sinds het begin van de oorlog in Gaza zijn er dagelijks aanvallen over en weer. De Israëlische regering heeft al eerder gezegd "er klaar voor te zijn", mocht Hezbollah over willen gaan tot oorlog.

Hezbollah lijkt, ondanks felle uitspraken, tot nu toe voorzichtig te zijn om het tot een grote oorlog met Israël te laten komen. Israël is minder terughoudend: naast de aanvallen op plekken waarvandaan Hezbollah raketten afschiet, voert Israël ook precisie-aanvallen uit, om zo kopstukken van Hezbollah in Libanon uit te schakelen. Aan het begin van de oorlog in Gaza heeft het inwoners in het noorden van Israël geëvacueerd en beloofd de militante groepering uit het grensgebied te verdrijven.

Hier zie je hoe het bondgenootschap tussen Hamas en Hezbollah eruitziet:

Gesprekken over staakt-het-vuren verwacht in Doha

Volgens persbureau Reuters wordt het hoofd van de Israëlische geheime dienst Mossad vandaag in Qatar verwacht voor overleg over een staakt-het-vuren. Hij gaat daar in op een nieuw voorstel van Hamas. De gesprekken worden gevoerd onder leiding van Qatar en Egypte. Vraagstukken die nog op tafel liggen, gaan over het vrijlaten van gevangenen en humanitaire hulp aan Gaza, zeggen bronnen tegen Reuters.

De strijdende partijen deden tot vlak voor de ramadan een poging om een deal te sluiten, maar die gesprekken klapten. De bemiddelaars - uit Egypte, Qatar en de VS - wilden een bestand van zes weken. Hamas ging er niet mee akkoord omdat er niet was voorzien in een permanent staakt-het-vuren.

Nieuw voorstel

Er zit weer beweging in de zaak sinds donderdag, toen Hamas een nieuw voorstel deed. Dat houdt in dat er eerst een bestand van zes weken zou ingaan, waarin Hamas 35 gijzelaars vrijlaat. Dat zou gaan om vrouwen, en zieke en oudere gijzelaars. In ruil daarvoor zou Israël 350 Palestijnse gevangenen vrijlaten.

Daarnaast zou Hamas minstens vijf vrouwelijke Israëlische militairen vrijlaten in ruil voor vijftig Palestijnse gevangenen per Israëlische militair. Onder hen zouden ook Palestijnen zijn die lange straffen uitzitten wegens terrorisme. Verder zou Israël zich moeten terugtrekken van twee belangrijke wegen in Gaza en ontheemde Palestijnen moeten laten terugkeren naar het noorden van de Gazastrook. Verder zou Israël onbeperkt hulp moeten binnenlaten.

In de tweede fase van het bestand zouden Israël en Hamas een permanent staakt-het-vuren afspreken en Hamas alle resterende Israëlische militairen vrijlaten in ruil voor meer Palestijnse gevangenen. In de derde en laatste fase zou Hamas alle lichamen teruggeven die het in handen heeft, en zou Israël het Gaza-embargo opheffen en de wederopbouw van Gaza laten beginnen.

Alles wijst erop dat beide partijen onder druk staan om snel tot een akkoord te komen.

Jongens met pannen gevuld met voedsel, verstrekt door een hulporganisatie

'Houthi's laten explosief ontploffen bij schip'

Bij een vermoedelijke aanval door de Houthi-rebellen uit Jemen is vannacht een explosief ontploft bij een schip in de Golf van Aden. Het Britse leger zegt dat de bemanning van het schip de ontploffing zag toen het de kust van Aden passeerde, de havenstad in het zuiden van Jemen. "Er is geen schade aan het schip gemeld en de bemanning is veilig", staat in een verklaring.

Een paar uur eerder meldde het Amerikaanse leger dat het een drone heeft onderschept die door de Houthi-rebellen richting de Rode Zee was afgeschoten. Ook zegt het leger dat het een reeks aanvallen op de Houthi's heeft uitgevoerd.

Daarbij zouden vijf droneboten en één drone zijn vernietigd voordat die laatste opsteeg vanuit het door de Houthi's gecontroleerde gebied in Jemen. Het leger zegt tegen persbureau AP dat het ging om een "ongewoon hoog aantal droneboten".

De Houthi's vallen sinds november schepen aan en zeggen daarmee Israël te willen dwingen zijn offensief in de Gazastrook tegen Hamas te beëindigen.

Opnieuw protesten in Israëlische steden tegen Netanyahu en voor verkiezingen

Israëlische media melden dat duizenden mensen in Israël gisteravond opnieuw hebben gedemonstreerd tegen de regering van premier Netanyahu. Er zouden zo'n 34.000 mensen op de been zijn geweest. Onder meer in Tel Aviv en Jeruzalem gingen mensen de straat op.

De demonstranten eisten net als bij eerdere betogingen dat de premier en zijn oorlogskabinet opstappen. Ze willen ook dat er verkiezingen worden gehouden, maar bovendien dat er een deal wordt gesloten over de vrijlating van Israëlische gijzelaars. Onder anderen oppositieleden en coalitiepartners deden mee aan de protesten.

In Tel Aviv zijn waterkanonnen ingezet tegen demonstranten die een snelweg blokkeerden. In de badplaats Caesarea, buiten het huis van Netanyahu, werden vier mensen gearresteerd.

Er wordt al maandenlang geprotesteerd tegen Netanyahu en zijn regering. De premier zegt dat hij ondanks de kritiek niet overweegt op te stappen.

Foto van het protest in Tel Aviv

Marokkaanse hulp over land naar Gaza en uitgedeeld aan bevolking

Marokko heeft 40 ton voedselhulp over land naar Gaza gestuurd. Gisteren werden de eerste van die voedselpakketten uitgedeeld aan Palestijnse vluchtelingen door de Palestijnse Halve Maan. Vandaag verschenen daarvan deze beelden:

Marokkaanse voedselpakketten uitgedeeld in Gaza

Welkom

Welkom in het liveblog van zondag 17 maart over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Het liveblog van gisteren lees je hier terug.