Gaza/Israël-blog
NOS NieuwsAangepast

Bijna 1,3 miljoen Palestijnen schuilen in VN-gebouwen

In dit blog houden we je op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas. Dit zijn de belangrijkste punten:

Hier vind je een overzicht van onze belangrijkste verhalen over de oorlog tussen Hamas en Israël. En hier lees je de betekenis van een aantal veelgebruikte termen.

liveblog gesloten

Bijna 1,3 miljoen Palestijnen schuilen sinds 7 oktober in VN-gebouwen

Zeker 1.285.000 Palestijnen schuilen momenteel op locaties van de Verenigde Naties in de Gazastrook, staat in een rapport van VN-organisatie UNRWA.

De opvanglocaties puilen uit. In het midden en zuiden van de Gazastrook verblijven gemiddeld bijna 12.000 mensen op één schuilplek. Dat is per locatie vier keer meer dan de UNRWA verantwoord vindt.

Vooral in Rafah is de situatie nijpend. De grensstad in het zuiden van Gaza is een van de weinige plekken waar Palestijnen volgens het Israëlische leger nog veilig zijn. Maar ook daar zijn bombardementen, zegt correspondent Nasrah Habiballah. In Rafah schuilen zoveel mensen bij elkaar dat elk toilet moet worden gedeeld met 485 anderen.

Sinds de aanval van Hamas op 7 oktober zijn er 1286 Palestijnen gedood in de opvanglocaties van de VN.

Kou, regen en onbegaanbare wegen in de Gazastrook

Noodweer in de Gazastrook leidt tot ondergelopen straten, waardoor hulpverleners grote moeite hebben met het vervoeren van gewonden. De regen en de kou maken het leven in de vluchtelingenkampen nog moeilijker. Door een gebrek aan onderdak, kleding, hygiëne en voedsel zijn veel mensen ziek, vooral kinderen.

Een journalist die ter plekke voor de NOS werkt maakte deze reportage in een vluchtelingenkamp in Khan Younis:

Noodweer in vluchtelingenkamp Khan Younis: 'Kinderen lijden onder kou en regen'

Gouverneur Jenin: 'Alle wegen verwoest en ziekenhuizen omsingeld'

Bij de grootschalige Israëlische inval in de stad Jenin op de bezette Westelijke Jordaanoever zijn alle toegangswegen verwoest en ziekenhuizen omsingeld. Dat zegt Kamal Abu al-Rub, de gouverneur van Jenin, tegen Al Jazeera.

De inval is al meer dan 41 uur bezig. In die tijd zijn volgens Palestijnse bronnen acht mensen omgekomen en vijftien mensen gewond geraakt.

Het Israëlische leger zelf meldt niets over slachtoffers. Wel zegt het dat er honderden gebouwen zijn doorzocht en honderden mensen zijn aangehouden voor ondervraging. Het leger ziet Jenin als een bolwerk van Hamas en een broeinest voor terrorisme. Het de vijftiende inval sinds de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober.

Een Israëlisch legervoertuig houdt een ambulance tegen in Jenin

Hamasleider: elk bestand Gaza zonder deelname Hamas is illusie

Hamasleider Ismail Haniyeh waarschuwt dat het een 'illusie' is dat er een bestand komt in Gaza waar Hamas niet bij betrokken is. Dat zei hij in een televisietoespraak.

"We staan open voor discussies en ideeën die de Israëlische agressie ten einde kunnen brengen en de Palestijnse zaak kan helpen. Zowel op de Westelijke Jordaanoever als in de Gazastrook", voegde Haniyeh eraan toe.

Voor Israël is de vernietiging van Hamas nog steeds het voornaamste doel van de oorlog. Israëls belangrijkste bondgenoot, de Verenigde Staten, blijven een tweestatenoplossing als oplossing voor het conflict voorstaan.

Dan wordt het historische gebied Palestina verdeeld in de staten Israël en Palestina. Maar bij de opzet van de VS komen de Palestijnen niet onder leiding van Hamas te staan, maar onder de Palestijnse Autoriteit.

VN: ramp voor de volksgezondheid in Gaza dreigt

De voorzieningen op het gebied van volksgezondheid in Gaza staan op instorten en een ramp voor de volksgezondheid dreigt. Daarvoor waarschuwt het mensenrechtenbureau van de VN, het zogenoemde Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Aangelegenheden. "De omstandigheden zijn een schoolbeeldvoorbeeld van wat leidt tot een epidemie", aldus Lynn Hastings, de VN-humanitair coördinator voor de Palestijnse gebieden.

Zij wijst erop dat veel ziekenhuizen in Gaza geen hulp meer kunnen leveren. Gisteren stelde de WHO dat 11 van de 36 ziekenhuizen in Gaza nog enigszins functioneren. Eén daarvan staat in het zwaar getroffen noorden, de rest in het zuiden van de strook.

Doordat vele Gazanen bovendien op de vlucht zijn geslagen en in overvolle opvangkampen zitten, neemt ook het risico op besmettelijke ziektes toe. Zo constateerde de Wereldgezondheidsorganisatie eerder een toename in het aantal luchtweginfecties onder Gazanen. Ook ziet de WHO dat het aantal besmettingen met schurft en luizen stijgt en dat steeds meer mensen diarree krijgen. Uren voor een wc wachten is normaal geworden, zegt de organisatie.

Het is niet voor het eerst dat VN-organisaties en ngo's voor een epidemie in Gaza waarschuwen, maar de voorbije dagen klinken de zorgen steeds luider.

Onder meer in vluchtelingenkampen zijn de omstandigheden zeer slecht:

Vluchtelingenkamp Gaza: 'Alle kinderen zijn ziek'

'Steun voor Hamas toegenomen, meerderheid steunt terreurgroep niet'

Volgens een poll van een Palestijns peilingbureau is de steun voor Hamas onder Palestijnen toegenomen. De Palestijnse president Abbas kan daarentegen op minder publieke steun rekenen; volgens het bureau vindt inmiddels zo'n 90 procent van de Palestijnen dat hij zou moeten aftreden. De peiling werd uitgevoerd door de Palestijnse denktank Palestinian Center for Policy and Survey Research. Tussen 22 november en 2 december spraken onderzoekers met 1231 Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever en Gaza. Dat laatste was mogelijk door de tijdelijke gevechtspauze in Gaza begin december.

Een van de betrokken onderzoekers zegt tegen persbureau AP dat Gazanen over het algemeen kritischer zijn op Hamas dan Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever. Ook voegt hij toe dat steun voor Hamas doorgaans toeneemt in tijden van gewapend conflict. Ook nu zou volgens de onderzoeker een meerderheid van de Palestijnen Hamas niet steunen. Wel komt tegelijkertijd uit de peiling naar voren dat 57 procent van de respondenten in Gaza achter de terreuractie van Hamas op 7 oktober staat. Daarbij werden 1200 Israëliërs gedood, de meeste van hen burgers. Onder Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever zou die steun meer dan 80 procent zijn.

Slechts 10 procent van de ondervraagden gaf aan van mening te zijn dat Hamas oorlogsmisdaden heeft gepleegd; veel respondenten zeiden geen beeldbewijs te hebben gezien van zulke misdaden. Persbureau AP merkt op dat, waar in Israël de voorbije weken in het nieuws geregeld beelden werden getoond van de aanslag op 7 oktober, Palestijnen via de media vooral beelden van de verwoesting in Gaza te zien krijgen. Volgens de Palestijnse gezondheidsautoriteiten in Gaza, aangestuurd door Hamas, zijn sinds de oorlog 18.400 Palestijnen gedood.

Inval in Jenin nog steeds gaande, honderden verdachten aangehouden

De grootschalige inval in de stad Jenin op de bezette Westelijke Jordaanoever is al meer dan 32 uur bezig, meldt Al Jazeera. Volgens Palestijnse bronnen is het dodental gestegen naar zeven. Vier van hen kwamen gisteren om het leven door een droneaanval.

Israëlische soldaten hebben meer dan 400 gebouwen doorzocht, honderden verdachten aangehouden en 30 wapens in beslag genomen, schrijft het Israëlische persbureau Ynet. Ook zouden er onder meer zes locaties zijn vernietigd waar explosieven worden gemaakt.

Israël meldt dood tien militairen

Bij het grondoffensief van Israël in de Gazastrook zijn gisteren tien Israëlische militairen omgekomen, onder wie twee commandanten. Een van hen is de hoogste militair die tot nu toe bij de gevechten is gedood.

Het grootste deel van de groep militairen kwam om bij een van de zwaarste grondgevechten in Gaza tot nu toe, melden Israëlische media. Die vonden plaats in een buitenwijk van Gaza-Stad, Shuja'iya, ten oosten van het centrum. De Israëlische militairen liepen in een hinderlaag van Hamas-strijders.

In totaal zijn er tot nu toe 115 Israëlische militairen omgekomen bij het grondoffensief.

Israëlische militairen in de Gazastrook

'Meer dan 250 luchtaanvallen op Gaza in 24 uur'

Het Israëlische leger zegt dat het de afgelopen 24 uur meer dan 250 luchtaanvallen heeft uitgevoerd op de Gazastrook. Volgens Hamas-bronnen zijn daar zeker vijftig mensen bij omgekomen.

Het leger van Israël zegt dat het een "terroristisch eskader" heeft uitgeschakeld in de buurt van Gaza-Stad. Dat zou van plan zijn geweest raketten richting Israël af te vuren.

Correspondent Nasrah Habiballah: Israël zal geen gehoor geven aan VN-oproep

De oproep van de overgrote meerderheid van de VN voor een staakt-het-vuren laat zien dat de steun wereldwijd voor Israël afneemt. Correspondent Nasrah Habiballah verwacht niet dat Israël op dit moment gehoor zal geven aan de oproep.

"Deze resolutie is niet bindend", zegt ze in het NOS Radio 1 Journaal. "Het is meer een soort barometer van hoe de wereld ernaar kijkt en erover denkt. Er is eigenlijk maar één partij die Israël echt zou kunnen overtuigen om over te gaan tot zo'n staakt-het-vuren. Dat is de VS, de belangrijkste bondgenoot van Israël. Maar we weten al dat de Verenigde Staten hebben gezegd dat ze dat niet gaan doen. Zolang dat niet gebeurt, zal Israël blijven doen wat het wil."

Voorafgaand aan de stemming van gisteravond uitte Israël kritiek op de oproep van de VN voor een staakt-het-vuren in de Gazastrook. "Hamas heeft vreselijke misdaden begaan. Degenen die een staakt-het-vuren steunen, maken het voor Hamas mogelijk om te overleven en nog meer wreedheden te begaan", zei de Israëlische VN-ambassadeur Gilad Erdan tijdens de zitting gisteren in New York.

Erdan riep de aanwezigen op om Yahya Sinwar, leider van Hamas en de meest gezochte persoon in Gaza, te bellen. Tegen hem zou gezegd moeten worden dat hij de wapens moet neerleggen, zich moet overgeven en alle gijzelaars moet vrijlaten. "Dan komt er een echt staakt-het-vuren dat voor altijd zal duren." Erdan hield daarbij een bord omhoog met een telefoonnummer erop. Volgens persbureau DPA is dat het nummer van het Hamas-kantoor.

Gilad Erdan tijdens de VN-bijeenkomst in New York gisteren

'Door regen zijn tenten gevluchte mensen ondergelopen'

De afgelopen nacht is er door Israël opnieuw "flink gebombardeerd" in Gaza, zegt correspondent Nasrah Habiballah in het NOS Radio 1 Journaal. Zo was er een bombardement in Khan Younis, in het zuiden van Gaza.

"Volgens een lokale journalist van Al Jazeera zouden daarbij onder anderen acht leden van één familie zijn omgekomen", zegt Habiballah. "Ook in Rafah, bij de Egyptische grens, waren weer luchtaanvallen. Dat zijn allebei plekken waar veel mensen uit het noorden naartoe zijn gevlucht."

Rook en vuur boven Khan Younis gisteren

"Boven op die bombardementen was het daar vannacht ook heel koud en regenachtig", zegt Habiballah. "Dat heeft ervoor gezorgd dat veel tenten waar mensen in slapen zijn ondergelopen. Mensen leven zo'n beetje in de modder. De situatie in Gaza blijft dus verslechteren."

Kinderen spelen in de regen in een vluchtelingenkamp in Rafah

Biden ontwijkt vraag over zeewater in tunnels van Hamas

De Amerikaanse president Biden weigerde een vraag direct te beantwoorden over berichten dat Israël zeewater in het Gaza-tunnelcomplex van Hamas pompt. Op een persconferentie in Washington verwees Biden alleen naar beweringen dat er geen gijzelaars in de tunnels zijn.

Gisteren meldde onder meer de Wall Street Journal dat het Israëlische leger is begonnen zeewater in de tunnels onder de Gazastrook te pompen. Volgens het leger verbergt Hamas in de tunnels gewapende strijders, wapens en gegijzelden.

Het kan weken duren om ze onder water te zetten en het is nog niet duidelijk hoe effectief de gebruikte methode is. De afgelopen weken zijn er wel al een paar tests gedaan met de pompen. Critici waarschuwen dat het zeewater de zoetwatervoorraad van Gaza in gevaar kan brengen, als het zoute water verder de grond in zakt. Daardoor kan de kwaliteit van het grondwater verslechteren, zegt een hoogleraar tegen de Israëlische krant The Times of Israel.

Israëlische militairen in een tunnel in de Gazastrook

Canada, Nieuw-Zeeland en Australië: bescherm de burgers

De regeringsleiders van Canada, Nieuw-Zeeland en Australië hebben er bij Israël op aangedrongen meer oog te hebben voor het lijden van de bevolking in Gaza door de Israëlische aanvallen. De drie landen dringen ook aan op een staakt-het-vuren.

In een gezamenlijke verklaring wijzen de drie landen erop dat de strijd tegen Hamas gerechtvaardigd is, maar dat de burgers in Gaza beter moeten worden beschermd.

De premiers Trudeau, Luxon en Albanese zijn bezorgd over de alsmaar kleinere ruimte in Gaza waar Palestijnen nog veilig zijn:

Zowel Canada als Nieuw-Zeeland en Australië stemden bij de Algemene Vergadering van de VN voor een staakt-het-vuren.

Grote meerderheid in VN voor bestand Gaza, Nederland stemt weer niet mee

De Algemene Vergadering van de VN heeft met overweldigende meerderheid gestemd voor een staakt-het-vuren in de Gazastrook. Nederland onthield zich opnieuw van stemming, net als eind vorige maand. Volgens demissionair minister Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) was de tekst niet duidelijk genoeg over de tijdelijke aard van zo'n staakt-het-vuren.

De stemming was nadrukkelijk bedoeld als demonstratie van mondiale steun voor beëindiging van de oorlog tussen Israël en Hamas. De VN was ervoor in spoedzitting bijeengekomen. 153 landen stemden voor de resolutie, 10 waren tegen en 23 onthielden zich, waaronder dus Nederland.

Zo stemden de landen in de Verenigde Naties:

Zo stemden de landen in de Verenigde Naties

Welkom

Welkom in het nieuwe liveblog over de ontwikkelingen in de oorlog tussen Israël en Hamas. Het liveblog van gisteren is via deze link terug te vinden.