Rusland deelt beelden nucleaire oefening • NAVO-chef naar Turkije om toetreding Zweden en Finland

NAVO-chef naar Turkije om toetreding Zweden en Finland te versnellen

NAVO-chef Jens Stoltenberg reist binnenkort naar Turkije om de toetreding van Zweden en Finland tot het bondgenootschap te bespoedigen. Turkije heeft nog altijd niet definitief ingestemd met het NAVO-lidmaatschap van de twee landen.

Zweden en Finland vroegen na de Russische inval in Oekraïne het NAVO-lidmaatschap aan. Maar Turkije maakte bezwaar en ging pas overstag toen Zweden onder meer beloofde zijn wapenembargo tegen Turkije in te trekken en nauwer samen te werken bij de uitlevering van Turkse vluchtelingen, die volgens Turkije terroristen of Koerdische militanten zijn. Zweden zet zich in om de bedenkingen van Turkije weg te nemen, zegt Stoltenberg. De nieuwe Zweedse premier zou een dezer dagen ook op bezoek gaan in Ankara.

Ook moet Hongarije eerst nog toestemming geven. Stoltenberg zei dat het Hongaarse parlement aan de slag gaat met de goedkeuring. De andere 28 NAVO-leden hebben al ingestemd met de toetreding.

Rusland deelt beelden van nucleaire oefening

Met vliegtuigen, raketten en onderzeeërs oefende het Russische leger voor een nucleaire aanval. Dat gebeurde onder toezicht van president Poetin. De oefening was aangekondigd en Rusland stelde de VS van te voren op de hoogte. De Russische defensie heeft deze propagandabeelden zelf naar buiten gebracht.

Tienduizenden telefoontjes naar Russen om over de oorlog te praten

Litouwers hebben een creatieve manier bedacht om inwoners van Rusland te informeren over de oorlog: door ze op te bellen en in gesprek te gaan. Het motto van het initiatief Call Russia luidt: 'Eén telefoontje zal de oorlog niet beëindigen, maar 40 miljoen misschien wel'.

Inmiddels hebben zo'n 50.000 vrijwilligers uit allerlei landen al zeker 173.000 telefoongesprekken gevoerd met willekeurige Russen. De vrijwilligers van het internationale callcenter komen voornamelijk uit de Baltische landen, die grote Russische minderheden hebben, en Polen en Roemenië, waar veel Oekraïense vluchtelingen verblijven.

Russische krijgsgevangenen in Oekraïne wachten op uitwisseling

In het westen van Oekraïne worden honderden Russische krijgsgevangenen vastgehouden in een detentiekamp. De Franse zender France Télévisions bezocht het kamp en sprak met de krijgsgevangenen, van wie er veel in de strijd gewond zijn geraakt.

De gevangenen zijn door de Franse televisie onherkenbaar gemaakt om hun privacy te respecteren. Om veiligheidsredenen houdt de zender geheim wanneer en waar de beelden zijn gemaakt.

Door een cameraploeg toe te laten in het kamp wil Oekraïne laten zien dat de krijgsgevangenen goed behandeld worden en de regels voor krijgsgevangenen worden gerespecteerd, zegt de Franse zender. Het Rode Kruis heeft ook toegang gekregen tot dit kamp, zoals het oorlogsrecht voorschrijft, maar dat geldt niet voor alle kampen in het land.

Het is niet bekend hoeveel krijgsgevangenen er aan de Russische en de Oekraïense kant worden vastgehouden.

Kremlin: leger oefent voor nucleaire aanval

Het Kremlin meldt dat het Russische leger heeft geoefend voor een nucleaire aanval, mocht het land zelf worden aangevallen met kernwapens. Dat gebeurde onder toezicht van president Poetin. Rusland heeft gisteren de VS op de hoogte gesteld van de voorgenomen militaire oefening, laat de regering-Biden weten.

Volgens het Russische leger zijn er twee ballistische raketten gelanceerd, een vanuit de Barentszzee en de ander vanaf de lanceerbasis Plesetsk in het noordwesten van Rusland. De lancering van de raketten is niet onafhankelijk bevestigd.

Poetin waarschuwde na de oefening dat de kans op een wereldwijd conflict groot is. Hij herhaalde de bewering van zijn minister van Defensie dat Oekraïne van plan is om een 'vuile bom' in te zetten. Het Westen en Oekraïne bestrijden met klem dat er plannen zijn voor de inzet van zo'n bom met een nucleaire lading. Oekraïne zegt niet te beschikken over een vuile bom. De vreest bestaat dat Rusland speculeert over een Oekraïens nucleair explosief om zelf nucleaire wapens in te zetten.

In beeld: explosievenopruimingsdiensten aan het werk

Door de oorlog liggen er explosieven verspreid door heel Oekraïne. Het gaat om raketten die niet zijn geëxplodeerd, of mijnen en granaten die zijn achtergelaten. Oekraïense brandweermannen proberen er zo veel mogelijk onschadelijk te maken, zodat mensen niet gewond kunnen raken.

India: nucleaire bommen mogen door geen enkele partij worden gebruikt

De minister van defensie van India heeft in een telefoongesprek met zijn Russische ambtsgenoot Sergej Sjojgoe het eventuele gebruik van nucleaire wapens veroordeeld. Sjojgoe speculeerde in het gesprek over het gebruik van een zogeheten 'vuile bom' door Oekraïne, een explosief met nucleair materiaal. Ook in gesprekken met ambtgenoten uit andere landen zou Sjojgoe dit ter sprake hebben gebracht.

"Ik herhaalde het standpunt van India over de noodzaak om de weg van dialoog en diplomatie te volgen voor een snelle oplossing van het conflict", schrijft de Indiase minister Rajnath Singh
op Twitter. Hij zei tegen Sjojgoe dat "van geen enkele partij een beroep mag worden gedaan op een nucleaire optie".

Het Westen en Oekraïne bestrijden met klem dat er plannen zijn voor de inzet van zo'n vuile bom. Oekraïne benadrukt dat het zo'n bom ook niet in bezit heeft. Biden heeft gewaarschuwd dat Rusland een "ernstige fout" zou maken als het kernwapens gebruikt in de strijd in Oekraïne. De vrees bestaat dat Rusland de speculaties gebruikt om zelf het gebruik van nucleaire wapens te rechtvaardigen.

Inwoners van Mikolajiv schuilen voor bommen

Inwoners van van Mikolajiv brengen bijna elke avond in de schuilkelder door nu er dagelijks Russische raketten op de stad vallen.

Sjojgoe suggereert opnieuw dat Oekraïne 'vuile bom' wil inzetten

De Russische minister van Defensie Sergej Sjojgoe heeft in een telefoongesprek met zijn ambtgenoot uit India opnieuw gespeculeerd over het inzetten van een zogeheten 'vuile bom' door Oekraïne. Dat is een explosief met nucleair materiaal, bedoeld om een uitgebreid gebied radioactief te besmetten.

Afgelopen weekend bracht Sjojgoe de vuile bom ook al ter sprake in een telefoongesprek met de Franse minister van Defensie. De vrees is dat Rusland de verdachtmaking gebruikt als voorwendsel om zelf een aanval met kernwapens te doen.

Het Westen en Oekraïne ontkennen dat er plannen zijn voor de inzet van zo'n vuile bom. Biden heeft gewaarschuwd dat Rusland een "ernstige fout" zou maken als het kernwapens gebruikt in de strijd in Oekraïne.

'Rusland rekruteert Afghaanse commando's voor oorlog in Oekraïne'

Rusland probeert Afghaanse commando's te rekruteren om mee te vechten in Oekraïne, meldt Sky News. Volgens meerdere Afghaanse militaire bronnen kunnen deze speciale eenheden een grote impact hebben op de uitkomst van de strijd, mochten ze besluiten mee te vechten. Ze zijn getraind door het Britse en Amerikaanse leger.

De kans dat zo'n 10.000 van deze mannen zich aansluiten bij Rusland is volgens een anonieme Afghaanse bron aanwezig. "Ze hebben geen land, geen banen, geen toekomst. Ze hebben niets te verliezen", zegt de bron tegen Sky News. De militairen zouden door Rusland benaderd zijn via WhatsApp en de versleutelde berichtendienst Signal.

Nadat de laatste Amerikaanse troepen waren vertrokken uit Afghanistan, in augustus vorig jaar, bleven de Afghaanse commando's achter. Slechts een deel werd geëvacueerd toen de Taliban de macht overnam. De mannen die in Afghanistan achterbleven moesten onderduiken om de gevangenis of executie te ontlopen.

Rusland en Belarus niet welkom bij uitreiking Nobelprijzen

Bij de officiële uitreiking van de Nobelprijzen in Stockholm zijn de ambassadeurs van Rusland en Belarus niet welkom. Dat heeft de Nobelstichting besloten "met het oog op de Russische invasie van Oekraïne".

Daarnaast heeft de organisatie ervoor gekozen om drie Nobelprijzen uit te reiken aan organisaties en mensen die actief campagne voeren tegen de uitgesloten landen. Het gaat om mensenrechtenorganisatie Civil Liberties, de Russische mensenrechtenorganisatie Memorial en de activist uit Belarus Ales Bialiatski, die zonder proces al een jaar in de gevangenis zit.

De uitreikingsceremonie is op 10 december.

Tankstation Dnipro geraakt

Een raketaanval heeft een tankstation in de stad Dnipro in Midden-Oekraïne geraakt. Het pand vloog in brand en raakte zwaar beschadigd. Er is geen melding gemaakt van slachtoffers. De stad ligt niet in bezet gebied.

Russische militairen moeten vechten met verroeste wapens door chaotische mobilisatie

Op Russische sociale media circuleren video's waarin te zien is dat accommodaties voor gemobiliseerde mannen smerig zijn, en dat de toiletten overstromen. Daarnaast wordt er geklaagd over een tekort aan eten, en zijn er militairen met verroeste wapens. Al sinds de mobilisatie, die 21 september werd afgekondigd door president Poetin, zijn er berichten over de slechte omstandigheden.

Poetin zei dat iedereen die naar het front in Oekraïne wordt gestuurd, eerst militaire training krijgt. Volgens de president gaat hem om in totaal 300.000 mannen. In de praktijk lijkt er weinig terecht te komen van die training, die volgens klagers kort is en te wensen overlaat. De gemobiliseerde Russen beklagen zich in video's verder over kleine en smerige onderkomens, waar ze geen normale plek hebben om te slapen. In een andere video is een groep Russen te zien die zegt te zijn achtergelaten in een veld, zonder eten of een dak boven hun hoofd, meldt persbureau AP.

Volgens mensenrechtenorganisaties worden in het oosten van Rusland disproportioneel veel mannen opgeroepen om mee te vechten. Er zijn geluiden ook geweest dat er studenten werden meegenomen om te vechten, een groep die volgens Rusland uitgesloten was van de mobilisatie. Kort daarna noemde Poetin dat fouten die rechtgezet zouden worden. Het is onduidelijk of dat ook gebeurd is.

Vorige week bezocht Poetin een trainingskamp voor gemobiliseerde mannen, die perfecte uitrusting hadden en goed waren voorbereid. Dat lijkt een vertekend beeld te geven van de werkelijkheid:

'Russen sturen extra troepen naar Cherson om tegenoffensief te stoppen'

Rusland stuurt extra troepen naar Cherson om de bezette Oekraïense stad in handen te houden. Dat zegt het hoofd van de Oekraïense inlichtingendienst, Kyrylo Boedanov. Eerder nog had Oekraïne gezegd dat Russen de stad leken te verlaten.

Sinds het tegenoffensief van het Oekraïense leger wordt in de zuidelijke regio Cherson steeds meer gebied heroverd op de Russen. De grootste strijd lijkt zich nu te concentreren op de stad Cherson, waar de Russische troepen zich voorbereiden op de gevechten die gaan komen.

Cherson is symbolisch belangrijk voor Moskou, omdat het de eerste grote stad is die de Russen illegaal in handen kregen sinds de invasie. Voor Oekraïne is de stad belangrijk als havenstad aan de Zwarte Zee. Het verlies ervan zou een grote nederlaag voor president Poetin betekenen. Hoe het er echt voor staat in dat zuidelijke deel van het land is niet bekend. De Oekraïense autoriteiten hebben een mediastilte ingelast om ervoor te zorgen dat de operatie geen gevaar loopt.

Inwoners van het gebied zijn door de Russische bezettingsautoriteiten deels weggehaald, na herhaaldelijke oproepen om Cherson te verlaten. Oekraïne spreekt over deportaties.

Oekraïense journalist Illia Ponomarenko is altijd aan het werk

Het werk van de Oekraïense journalist Illia Ponomarenko is drastisch veranderd sinds de oorlog in zijn land uitbrak. "Je doet niet gewoon je werk, maar je verleent een dienst aan je land", zo omschrijft hij zijn werk. Niet als een woordvoerder van de staat, maar wel als een "onofficiële ambassadeur" van het land. Daarvoor is hij "95 procent van zijn tijd" aan het werk. "Dat vindt mijn vriendin niet leuk, maar ik verzamel continu informatie."

Ponomarenko werkt voor de Kyiv Independent en is met 1,2 miljoen Twittervolgers de belangrijkste Engelstalige Oekraïense journalist. Gisteren was hij in Amsterdam waar hij onder meer met de NOS sprak over zijn werk. Hij was zichtbaar opgelucht om even weg te zijn uit Oekraïne, na een reis van 30 uur. "Je ademt hier in Amsterdam de lucht van een stad die niet vergiftigd is door de angst van oorlog." In Kiev is de oorlog altijd dichtbij: "Ik kijk voortdurend op mijn smartwatch of er een luchtalarm afgaat of dat het tijd is voor de avondklok."

Ponomarenko's Twittertijdlijn bestaat niet alleen uit nieuwsmededelingen, maar ook uit heroïsche berichten over de Oekraïense strijdkrachten. Maar hij is ook vrij om kritiek te uiten op de Oekraïense autoriteiten, verzekert hij. "Ik kan een kritische Facebookpost over een legerofficier schrijven zonder dat het consequenties heeft.

Sunak verzekert Zelensky van steun

In een telefoongesprek tussen de nieuwe Britse premier Sunak en de Oekraïense president Zelensky heeft Sunak zijn onverminderde steun aan Oekraïne uitgesproken. Ook zei Sunak dat hij hoopt Zelensky binnenkort te ontmoeten.

Sunak en Zelensky waren het eens over de noodzaak om druk te blijven uitoefenen op het regime van Poetin door middel van economische sancties.

Volgens Zelensky zullen de bilaterale banden tussen Oekraïne en het VK sterker worden. Ook nodigde hij Sunak uit voor een bezoek aan Oekraïne.

Welkom

In dit liveblog houden we je op de hoogte van het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Het blog van gisteren kun je hier teruglezen.