Zelensky spreekt alleen indirect over explosie • Poetin schroeft beveiliging Krimbrug op
- Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne van zaterdag 8 oktober.
- Oekraïne: Rusland zat zelf achter de explosie op de Krimbrug.
- Economie Oekraïne dit jaar met 30 procent gekrompen.
- Rusland stelt een nieuwe commandant aan in Oekraïne.
Blog gesloten
Dit blog is nu gesloten. De komende dag is er weer een nieuw blog met het laatste nieuws over de oorlog in Oekraïne. Goedenacht!
Satellietbeelden van schade aan Krimbrug
Het Amerikaanse satellietbedrijf Maxar heeft foto's vrijgegeven die duidelijk de schade aan de Krimbrug laten zien na de explosie. Op de beelden is de trein te zien die als gevolg van de explosie in brand vloog. Ook tonen de foto's hoe de explosie een gat in een van de twee weghelften van de brug heeft geslagen.
Lange files bij veerdienst en pomp na explosie
Oekraïense economie kromp in 3 kwartalen met 30 procent
De Oekraïense economie is in de eerste drie kwartalen van dit jaar gekrompen met ongeveer 30 procent. Dat komt grotendeels door de invasie van Rusland, zegt het Oekraïense ministerie van Economische Zaken.
Maar ook andere factoren speelden een rol. Zo vertraagde slecht weer vorige maand het tempo van de oogst. Ook onderbrekingen in de aanvoer van elektriciteit uit de kerncentrale van Zaporizja speelde een rol, meldt het ministerie. Rusland en Oekraïne beschuldigen elkaar van beschietingen rond de centrale.
De in juli overeengekomen graandeal leidde tot een toename van de export. Door dat akkoord kan sinds augustus graan vanuit havens aan de Zwarte Zee worden verscheept. Mede daardoor steeg de export in september met 23 procent vergeleken met een maand eerder.
Zelensky: 'Helaas was het bewolkt op de Krim'
De Oekraïense president Zelensky ging in zijn dagelijkse videotoespraak niet in op de explosie op de Krimbrug van vanochtend vroeg. Maar hij maakte wel een toespeling, waarbij hij het weer als beeldspraak gebruikte.
"Vandaag was een goede en overwegend zonnige dag op het grondgebied van onze staat. In een groot gebied is de temperatuur rond de 20 graden en schijnt de zon", begon de president. "Helaas was het bewolkt op de Krim. Hoewel het daar ook warm was."
"Maar ongeacht die bewolking weten de Oekraïners wat hen te doen staat. En ze weten dat onze toekomst zonnig is. Een toekomst zonder bezetters op ons hele grondgebied. We garanderen dat alle Russische militairen die vrijwillig de wapens neerleggen en zich overgeven in leven blijven. Oekraïne houdt zich altijd aan alle internationale normen en conventies."
Poetin schroeft beveiliging Krimbrug op
De Russische president Poetin heeft opdracht gegeven tot een verscherping van de beveiliging van de Krimbrug na de explosie van vanochtend. De Russische veiligheidsdienst moet maatregelen nemen om de enige vaste verbinding tussen Rusland en de geannexeerde Krim te beschermen. De dienst moet ook de beveiliging opschroeven van de elektriciteitskabels en de gaspijpleiding die van Rusland naar de Krim lopen.
Kremlin-woordvoerder Peskov zei eerder op de dag dat Poetin voorlopig geen reactie zal geven op de explosie op de Krimbrug. Een toespraak staat volgens hem niet op de agenda. Politieke waarnemers speculeerden over een toespraak van de president, gezien de ernstige schade aan de brug. De Krimbrug is strategisch en symbolisch van groot belang voor Rusland.
Russische bezetters kondigen evacuaties burgers uit Cherson aan
Onder druk van het Oekraïense tegenoffensief bereiden de Russische bezetters van de geannexeerde regio Cherson zich voor op de evacuatie van tienduizenden burgers.
De door Rusland aangestelde leider Vladimir Saldo schrijft op Telegram dat de Russische regio's Krasnodar en Stavropol klaarstaan om kinderen en volwassenen uit de bezette regio op te nemen. Een andere Russische vertegenwoordiger gaf op de Russische staatstelevisie toe dat zijn administratie zich voorbereidt op een moeilijke periode.
Oekraïne heeft met name in de regio's Charkov en Donetsk grote terreinwinst geboekt op de Russen. President Poetin ondertekende vorige week documenten waarmee Donetsk en Cherson werden geannexeerd, net als Loegansk en Zaporizja.
Adviseur Zelensky: Rusland zelf achter explosie Krimbrug
Rusland zat waarschijnlijk zelf achter de explosie op de Krimbrug, zegt een adviseur van de Oekraïense president Zelensky. Volgens Kiev is de ontploffing mogelijk een uitvloeisel van een interne machtsstrijd in Moskou.
"Opgemerkt moet worden dat de vrachtwagen die is ontploft volgens alle aanwijzingen de brug vanaf het Russische vasteland is opgereden", zegt adviseur Mychajlo Podoljak. "De antwoorden moeten dus in Rusland worden gezocht. Dit alles wijst duidelijk op een Russisch spoor."
Rusland zelf zei eerder dat de explosie was veroorzaakt door een bom in een vrachtwagen. Door de ontploffing stortte een deel van de brug in. Inmiddels zou het wegverkeer weer gedeeltelijk zijn hervat. Volgens de Russen rijden ook de eerste treinen weer over de brug.
Krimbrug zou weer gedeeltelijk open zijn
Nieuwe Russische militaire commandant in Oekraïne
Het Russische ministerie van Defensie heeft luchtmachtgeneraal Sergej Soerovikin benoemd tot commandant van de strijdkrachten die in Oekraïne vechten. Soerovikin was in het verleden onder andere commandant van de Russische militairen in Tsjetsjenië en in Syrië.
Eerder had generaal Aleksandr Dvornikov het bevel over de Russische eenheden in Oekraïne. Hij trad in april aan in die functie.
De aanstelling van Soerovikin komt op een moment dat er forse kritiek op de Russische legertop wordt geleverd vanwege de militaire verliezen in Oekraïne. Eerder deze week zijn al twee Russische regiocommandanten in Oekraïne ontslagen. De afgelopen weken heeft Oekraïne snel grondgebied heroverd. Zo zeiden de Oekraïense strijdkrachten afgelopen donderdag in een week tijd 400 vierkante kilometer gebied te hebben bevrijd in het zuiden van het land.
Zo'n 50.000 toeristen klem door explosie
Op de Krim zijn ongeveer 50.000 toeristen die door de explosie op de Krimbrug niet gemakkelijk meer hun vakantiebestemming kunnen verlaten, melden Russische reisbureaus. Het gaat om een schatting, er wordt nog uitgezocht hoeveel het er precies zijn.
Mensen kunnen alleen per veerboot de Krim verlaten. Door de explosie op de brug is het trein- en autoverkeer naar het Russische vasteland stilgelegd. Vanuit Rusland werd in de loop van de middag gemeld dat er inmiddels weer een beperkt aantal voertuigen over de brug kan rijden via de nog intacte weggedeelten. De Russische touroperators hebben een noodnummer opgezet om de toeristen bij te staan.
Opgetogen reacties in Kiev op explosie Krimbrug
'Rusland: brug niet "vernietigd" maar "beschadigd"'
Internationale atoomwaakhond naar Rusland en Oekraïne voor gesprekken over kerncentrale
Rafael Grossi, de directeur van het internationale atoomagentschap IAEA, reist binnenkort naar Rusland en (opnieuw) naar Oekraïne om te praten over een veilige zone rondom de kerncentrale van Zaporizja. Nu de centrale na nieuwe beschietingen volledig is losgekoppeld van het stroomnet, is zo'n zone nog urgenter geworden, zegt Grossi. Hij noemt de beschietingen "enorm onverantwoordelijk".
Zaporizja draait nu op tien dieselgeneratoren, die nog brandstof hebben voor tien dagen. "De kerncentrale moet worden beschermd", aldus Grossi. "Dat is een absolute en dringende noodzaak."
De Oekraïense kerncentrale is ingenomen door Russische troepen en ligt in door Rusland bezet gebied. Er wordt regelmatig gevochten in de omgeving. Vorige maand deed een IAEA-team onder leiding van Grossi na maanden aandringen onderzoek naar de veiligheidssituatie in de centrale. De onderzoekers concludeerden dat de kerncentrale is beschadigd, ook dicht bij de reactoren.
Rusland: drie doden bij explosie Krimbrug
Volgens de Russische delegatie die onderzoek doet naar de brand op de Krimbrug zijn bij de explosie op die brug drie doden gevallen. Dat meldt het Russische staatspersbureau RIA Novosti op basis van voorlopige gegevens. De slachtoffers zouden in een auto hebben gezeten die op de brug reed ten tijde van de explosie. Volgens Rusland werd een vrachtwagen opgeblazen en leidde die ontploffing tot de hevige brand op de brug. Dat is nog niet bevestigd.
Van Oekraïense zijde is niets bekendgemaakt over eventuele slachtoffers.
Rookpluimen boven Krimbrug
In de stad Kertsj op de Krim kijken mensen naar de rookpluimen boven de Krimbrug. De brug verbindt Kertsj op het geannexeerde schiereiland met het Russische vasteland.
IMF keurt noodfinanciering van 1,3 miljard goed
Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) kent Oekraïne extra noodfinanciering toe van omgerekend ruim 1,3 miljard euro. Dat heeft het bestuur gisteravond besloten. Het bedrag is onderdeel van een fonds voor landen die lijden onder de oorlog en de voedseltekorten die daardoor zijn ontstaan.
Volgens het IMF kan het geld bijdragen aan het gat in de Oekraïense begroting, dat onder meer het gevolg is van het gebrek aan graanexport. De Oekraïense president Zelensky heeft het IMF bedankt voor de steun.
Explosie Krimbrug vastgelegd op bewakingscamera
Russische ministers naar Krimbrug, geen officiële Oekraïense reactie verwacht
Een Russische regeringscommissie gaat onderzoek doen naar de explosie op de Krimbrug. President Poetin heeft daartoe opdracht gegeven, meldt het Russische staatspersbureau Tass. Twee ministers zouden al ter plaatse zijn. De Russische voorzitter van het parlement op de Krim, Vladimir Konstantinov, spreekt van "Oekraïense vandalen" die met hun "bebloede handen" aan de Krimbrug hebben gezeten. Volgens hem is de schade aan de brug niet ernstig en kan de verbinding snel worden hersteld.
De aanval op de brug is niet officieel opgeëist. Maar veel Oekraïners gaan ervan uit dat de explosie het werk is van Kiev, zegt verslaggever Wessel de Jong vanuit Oekraïne. De Krimbrug, die het geannexeerde schiereiland verbindt met het Russische vasteland, is van grote strategische en symbolische waarde voor Rusland.
Een officiële inhoudelijke reactie op de aanval vanuit Oekraïne wordt niet verwacht. Wel hebben meerdere Oekraïense autoriteiten zich erover uitgelaten. Zo tweette een adviseur van president Zelensky dat "alles wat illegaal is moet worden vernietigd". Het hoofd van de Oekraïense veiligheids- en defensieraad, Oleksi Danilov, plaatste op Twitter een video van de brand op de brug met daarnaast een video van Marilyn Monroe die zingt "Happy birthday, Mr. President". Vladimir Poetin werd gisteren 70.
Kerncentrale Zaporizja losgekoppeld van stroomnet
Als gevolg van nieuwe beschietingen door Russische troepen is de laatste elektriciteitslijn naar de kerncentrale van Zaporizja beschadigd. Dat meldt de Oekraïense atoomwaakhond Energoatom op Telegram. Hierdoor is de kerncentrale vannacht volledig losgekoppeld van het stroomnet. Dieselgeneratoren sprongen als gevolg automatisch aan.
De kerncentrale kan met de beschikbare dieselreserves tien dagen blijven draaien. Door de beperkte tijd is reparatie en herstel van de hoogspanningslijnen aan het energienetwerk noodzakelijk, zegt Energoatom.
De Oekraïense kernreactor ligt in door Rusland bezet gebied. In het gebied wordt regelmatig gevochten. De internationale atoomwaakhond IAEA heeft meermaals aangedrongen op maatregelen om een nucleair ongeluk bij de kerncentrale te voorkomen.
Oekraïens personeel moet de kerncentrale draaiende houden. Het IAEA meldde deze week dat het personeel in de kerncentrale het zwaar heeft. Er wordt onder haast ondraaglijke omstandigheden gewerkt, klonk het. Vanwege de precaire situatie zijn er vier IAEA-toezichthouders aanwezig in de kerncentrale.
Beelden van de brand op de Krimbrug
Grote brand op de Krimbrug
Op de Krimbrug heeft een hevige explosie plaatsgevonden. Zowel Oekraïense media als Russische staatsmedia maken hier melding van.
Op beelden op sociale media is te zien dat een trein op de spoorbrug in brand staat. Het zou gaan om een trein die brandstof bevat. De rijbaan op de brug ernaast is voor een groot deel weggeslagen. Er wordt niet van uitgegaan dat het om een ongeluk gaat, zegt verslaggever Wessel de Jong vanuit Oekraïne. Mogelijk gaat het om een aanval van Oekraïne.
Volgens het Russische staatspersbureau RIA staat er een brandstoftank in brand op de brug. De explosie werd rond 06.00 uur vanochtend waargenomen. Het verkeer op de brug van 19 kilometer tussen het Russische vasteland en het oosten van de Krim ligt stil.
De brug ligt op honderden kilometers afstand van het Oekraïense front en is van groot belang voor Rusland om de geannexeerde Krim te bevoorraden.
Oekraïne: massagraf gevonden in Lyman
De Oekraïense autoriteiten hebben in de stad Lyman in Donetsk, die onlangs werd heroverd op de Russen, een massagraf gevonden. Dat zegt de regionale gouverneur.
Volgens de eerste bevindingen zijn er onder de doden zowel Oekraïense militairen als burgers. Het aantal lichamen in het massagraf moet nog worden vastgesteld, maar de politie zegt tegen persbureau Ukrinform dat het gaat om zo'n 180 lichamen. Volgens de politie zijn er onder de doden ook kinderen en hele gezinnen.
Het strategisch gelegen stadje werd vorige week door Oekraïense troepen bevrijd.
Welkom
Welkom in het liveblog over de oorlog in Oekraïne. Het liveblog van gisteren lees je hier terug.