liveblog
NOS NieuwsAangepast

Duitsland houdt rekening met minder of geen Russisch gas • 'Stad Lysytsjansk omsingeld'

liveblog gesloten

Oekraïne meldt vondst harde schijf met gegevens van Russisch leger

Oekraïne zegt een harde schijf in handen te hebben waarop zo'n 100 GB aan Russische militaire data staat. De harde schijf werd gevonden in de regio Tsjernihiv in het noorden van Oekraïne, waar grenswachten "taken aan het uitvoeren" waren.

Op de harde schijf staan personeelslijsten en andere informatie van een unit van het Russische luchtafweergeschut. Ook bevat de schijf gegevens over Russische wapens en informatie over militaire trainingen, zegt Oekraïne. Veel documenten waren bestempeld als 'vertrouwelijk'.

"We hebben nu foto's, karakteristieken, paspoortkopieën en andere documenten in handen van de indringers", zegt de Oekraïense grenswacht.

Duitse energietoezichthouder vreest voor nóg minder of zelfs geen Russisch gas

De Duitse energietoezichthouder vreest dat Rusland de gaskraan naar Duitsland verder of zelfs volledig dichtdraait. Dat zegt topman Klaus Müller van het Bundesnetzagentur in een gesprek met Duitse regionale kranten. De Russen hebben de gastoevoer richting Duitsland de laatste weken al fors teruggebracht.

Donderdag zei de Duitse minister van Economische Zaken Habeck al te vrezen dat Rusland geen gas meer levert via de Nord Stream-gaspijpleiding. Vanaf 11 juli zijn er jaarlijkse werkzaamheden aan de gaspijpleiding. Dat duurt normaliter zo'n tien dagen, maar Habeck is bang dat Rusland dat moment aangrijpt om de gasleveringen te stoppen.

Topman Müller zegt dat huishoudens en bedrijven nu al moeten kijken naar gasbesparing. Hij roept huishoudens op om boilers en cv-ketels te controleren en onderhoud uit te voeren, omdat dat 10 tot 15 procent gas kan besparen. Verder zegt Müller dat de huishoudens en zorginstellingen voorrang hebben boven de industrie bij het leveren van gas. Voor de industrie geldt dat bij een gastekort bekeken wordt welke sector als eerste van het gas wordt afgesloten bij een gastekort. "Zwembaden zijn duidelijk niet van vitaal belang en het maken van chocoladekoekjes ook niet", zegt Müller.

Desalniettemin moeten ook Duitse huishoudens vrezen. Tegen de krant Welt am Sonntag zegt een politicus uit Hamburg dat het warme water voor inwoners die aangesloten zijn op het warmtenet mogelijk gerantsoeneerd wordt, als er een gastekort is. Ook wordt overwogen om een maximumtemperatuur voor woningen in te stellen, mocht dat nodig zijn.

Een gasopslag in Bierwang, Zuid-Duitsland

Pro-Russische groeperingen: Lysytsjansk is omsingeld

Pro-Russische milities zeggen dat de Oost-Oekraïense stad Lysytsjansk "compleet" is omsingeld. Dat zegt een woordvoerder tegen het Russische staatsbureau Tass. Oekraïne zegt dat er vaan omsingeling geen sprake is, en dat de stad nog altijd in Oekraíense handen is.

Lysytsjansk is de laatste grote stad van de regio Loegansk die nog in handen is van Oekraïne. De afgelopen weken wordt de stad voortdurend bestookt door het Russische leger. De autoriteiten riepen inwoners van de stad eerder deze week om zo snel mogelijk weg te gaan.

'Explosies Mykolajiv waren aanval op Oekraïense legercommandoposten'

Het Russische leger heeft vijf Oekraïense legercommandoposten in de Donbas en de regio Mykolajiv aangevallen. Dat gebeurde volgens het ministerie van Defensie met "zeer nauwkeurige wapens". Ook werden drie opslagplaatsen in de regio Zaporizja geraakt.

Vanochtend vroeg werd de zuidelijke stad Mykolajiv opgeschrikt door krachtige explosies. Op berichtenapp Telegram riep de burgermeester iedereen op om in schuilplaatsen te blijven. Of er slachtoffers zijn gevallen is niet bekend. Voorafgaand aan de explosies klonk het luchtalarm in de stad.

Russische persbureaus melden op basis van Defensie dat de Russische luchtmacht ook een Oekraïense wapen- en uitrustingsbasis had geraakt in een tractorfabriek. Dat was in Charkov.

Amerikaans hulpteam raakt tassen met hulpgoederen kwijt op Schiphol

Een Amerikaans hulpteam is na een tussenstop op Schiphol achttien tassen kwijtgeraakt met medische hulpgoederen voor Oekraïne. De bagage is zoekgeraakt toen de Amerikanen woensdag met een KLM-toestel van Amsterdam naar Polen vlogen, zegt het team tegen NU.nl. De spullen zijn nog steeds niet terecht.

De hulpgoederen waren bestemd voor Oekraïense soldaten in Oost-Oekraïne. Het zou vooral gaan om medische hulpmiddelen. De groep van twintig oorlogsveteranen met een medische achtergrond vloog van Atlanta naar Krakau via Amsterdam. Maar in Polen lag de bagage niet op de band.

KLM kan het verhaal van de Amerikanen niet bevestigen. De luchtvaartmaatschappij noemt het tegen NU.nl "uiterst vervelend" als de KLM een rol heeft gespeeld in de vermissing.

Op Schiphol liggen al dagen stapels koffers onbeheerd van mensen die al zijn vertrokken. Het vliegveld zegt dat dat onder meer komt door een storing in de bagagesystemen.

Oekraïne: strijd in oosten breidt zich uit

Volgens Oekraïne breidt Rusland zijn aanvallen in het oosten van het land steeds verder uit. Daarbij wordt vooral gebruik gemaakt van artillerievuur. Het leger gaf vanochtend de laatste stand van zaken in de strijd tegen de Russen, die de 129e dag is ingegaan.

Volgens een Oekraïense generaal proberen Russische strijdkrachten bij de grens met Oekraïne verloren posities te heroveren, zoals rond Charkov. "In de richting van Charkov concentreren vijandelijke eenheden hun inspanningen op het tegenhouden van de acties van onze troepen en het verhinderen van onze verdere opmars", schrijft het leger in een bericht. De Russen hebben de afgelopen dagen in die regio verschillende aanvallen uitgevoerd, waarbij slachtoffers zijn gevallen.

Sinds de strijd in Charkov en eromheen is geïntensiveerd is de de de distributie van hulpmiddelen aan inwoners ook opgevoerd. Op verschillende plekken staan lange rijen, onder meer in de plaats Ljoebotyn, zo'n 25 kilometer ten westen van Charkov.

Hulpgoederen worden uitgedeeld in Ljoebotyn in de buurt van Charkov

Ook zijn zuidelijker in de regio Donetsk aanvallen uitgevoerd, zegt het leger. In de Zwarte Zee blijft Rusland de zeeverbindingen van Oekraïne blokkeren. Ook zouden Russen apparatuur gebruiken om communicatielijnen te verstoren.

Verder laat het Oekraïense leger weten dat het verzet van de lokale bevolking in Cherson groeit. "De Russische bezetters en hun handlangers zijn bang voor het verzet", staat in het bericht. "De leiding van de indringers beweegt zich rond in gepantserde auto's en kogelwerende vesten."

Topman Russisch leger bezoekt afdelingen "speciale militaire operatie" Oekraïne

De stafchef van het Russische leger Valeri Gerasimov heeft afdelingen geïnspecteerd die betrokken zijn bij de "speciale militaire operatie" van Moskou in Oekraïne. Het Russische ministerie van Defensie heeft dat bekendgemaakt.

Er is niet gezegd of Gerasimov de militairen in Oekraïne heeft bezocht, waar hij is geweest en wanneer. Op vrijgegeven foto's op sociale media is te zien dat de stafchef een kaart op een tafel bekijkt in een ruimte dat een commandocentrum lijkt te zijn. Ook wordt hij rondgeleid op een militair terrein.

Er zijn geen bewegende beelden van zijn bezoek.

Moskou blijft aanvallen op burgers ontkennen

Rusland blijft ontkennen achter aanvallen op burgerdoelen te zitten. Volgens de Oekraïense autoriteiten zijn raketaanvallen in Oekraïne de afgelopen twee weken verdubbeld. Gisteren zijn bij zo'n aanval, niet ver van de havenstad Odessa, zeker 21 mensen omgekomen. Tientallen anderen raakten gewond. Bij de aanval werden een flatgebouw en een hotel geraakt. Rusland zegt niet achter de aanval te zitten.

"Het is een mantra die we al vier maanden horen uit het Kremlin: dat Rusland geen burgerdoelen aanvalt", vertelde correspondent Geert Groot Koerkamp vanochtend in het NOS Radio 1 Journaal. "Dus is het volgens de Russen onmogelijk dat er burgerslachtoffers vallen door Rusland."

Eerder ontkende Rusland de raketaanval op het winkelcentrum in Krementsjoek waarbij slachtoffers vielen. Volgens de Russen was die aanval gericht tegen een hangar met wapentuig dat was geleverd door het Westen. Groot Koerkamp: "Men wringt zich dus in allerlei bochten om die burgerslachtoffers in sommige gevallen te verklaren."

Slangeneiland

Ook ontkent het Kremlin dat het leger Slangeneiland noodgedwongen heeft moeten verlaten. "Rusland zegt dat ze daar zijn vertrokken zodat Oekraïne graan en andere goederen kan exporteren", zegt Groot Koerkamp.

Wat ook opvallend is, is dat Rusland zegt dat het Slangeneiland heeft verlaten omdat het eiland moeilijk te verdedigen is. "Er groeien vrijwel geen bomen. Oekraïne heeft meermalen het eiland aangevallen, maar niet succesvol, zegt Rusland. Dat was ook een overweging van Moskou om te zeggen: dan kunnen we beter dit eiland verlaten aangezien alle doelen daar zijn bereikt."

Oekraïne: Rusland gooide fosforbommen op Slangeneiland

Oekraïne beschuldigt Rusland ervan dat het fosforbommen op Slangeneiland heeft gegooid. Volgens een Oekraïense bevelhebber vlogen Russische straaljagers vanaf de Krim naar het kleine eiland in de Zwarte Zee en lieten ze bommen vallen.

Eerder deze week heroverde Oekraïne het eiland. Rusland zegt dat de troepen het eiland verlieten als gebaar van goede wil, maar Oekraïne bestrijdt die lezing. Volgens Kiev gebruikten de Russen het eiland om radioverkeer te onderscheppen. Met artilleriegeschut zouden de Russen van het eiland zijn verdreven.

Dat de Russen het eiland nu zouden hebben gebombardeerd is vanuit Oekraïens oogpunt een teken dat ze het eiland niet vrijwillig hebben verlaten. Het eiland werd vrij snel aan het begin van de oorlog ingenomen door de Russische marine.

Deze beelden zijn vrijgegeven door de Oekraïnse legerleiding:

'Fosforbommen op net heroverd Slangeneiland'

Krachtige explosies gehoord in Mykolajiv

In de zuidelijke stad Mykolajiv zijn vanochtend vroeg krachtige explosies gehoord, zegt de burgemeester van de stad. Op berichtenapp Telegram roept hij iedereen op om in schuilplaatsen te blijven.

De oorzaak van de explosies is vooralsnog niet duidelijk. Voorafgaand aan de explosies klonk het luchtalarm in de stad.

Zelensky: raketaanval op flat Odessa was doelgericht

De raketaanval van Rusland op een flatgebouw in Odessa gisteren was een bewuste actie, zegt de Oekraïense president Zelensky. Bij die aanval zijn zeker 21 doden en tientallen gewonden gevallen. Zelensky noemde het een terroristische daad.

"Het was een simpel appartementengebouw waar ongeveer 160 mensen, gewone mensen, burgers, woonden", zei Zelensky in zijn dagelijkse videoboodschap. Er werden volgens de president geen wapens of militaire middelen bewaard in het gebouw, "zoals de Russische propaganda altijd beweert over dit soort aanvallen".

Dronebeelden van geraakt flatgebouw bij Odessa

Welkom

Goedemorgen, welkom in het liveblog van zaterdag 2 juli over de oorlog in Oekraïne. Het liveblog van gisteren vind je hier.