liveblog
NOS NieuwsAangepast

Aangepaste prik- en testtijden in Drenthe vanwege hitte • Reisadvies Malta versoepeld

  • Welkom in het coronablog van maandag 14 juni. Hier lees je het coronanieuws uit binnen- en buitenland.
  • Afgelopen week recordaantal prikken gezet: 1,7 miljoen.
  • Vakantie in Frankrijk mag zonder mondkapje buiten.
  • 1994 aan de beurt voor vaccinatie.
  • Vanaf vandaag rijdt de NS overdag weer volgens de dienstregeling van voor de coronacrisis.
liveblog gesloten

Bruls: klein tv-scherm op terras moet kunnen bij versoepelingen

Als Nederland inderdaad al op 26 juni grotendeels van het slot gaat, zoals de NOS vanmiddag meldde, is het wat het Veiligheidsberaad betreft mogelijk om op kleine tv-schermen op horecaterrassen EK-wedstrijden te kijken. Dat zegt voorzitter Bruls, die vanavond met de voorzitters van de veiligheidsregio's bijeen was voor een coronaoverleg. Evenementen waarbij met grote schermen voetbal kan worden gekeken in de open ruimte vindt hij met het huidige maatregelenpakket nog niet kunnen.

Of de eerdere versoepelingen er inderdaad inzitten, zei Bruls niet. "We hebben minister Grapperhaus wel meegegeven, in zijn algemeenheid: als er geen virologische reden meer is waarom je beperkende maatregelen aan de samenleving oplegt, dan moet je daar acuut mee stoppen", aldus Bruls. "Je moet geen maatregelen in de lucht blijven houden als daar geen goede argumenten voor zijn. En die argumenten kunnen alleen liggen in de gezondheidssfeer."

Bruls, naast voorzitter van het Veiligheidsberaad ook burgemeester van Nijmegen, zegt te begrijpen dat de horeca nog meer versoepelingen wil. "Maar we zijn al behoorlijk aan het versnellen. Tot een paar weken geleden zouden ze pas op 21 juli de laatste versoepelingen tegemoetzien."

Reisadvies Malta versoepeld

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft het reisadvies voor Malta versoepeld. Vanaf vandaag is de kleurcode van geel naar groen gewijzigd. Dat betekent dat reizen naar Malta mogelijk is, maar dat reizigers wel testverplichtingen hebben.

Alle reizigers van 5 jaar en ouder moeten bij vertrek uit Nederland een negatieve PCR-test kunnen laten zien, die niet ouder is dan 72 uur. Bij terugkeer naar Nederland is een negatieve test niet nodig en mensen hoeven na thuiskomst ook niet in thuisquarantaine te gaan.

Aangepaste prik- en testtijden in Drenthe vanwege hitte

In Drenthe zijn een aantal vaccinatie- en testlocaties woensdag en donderdag beperkt open in verband met de verwachte hitte. In Emmen en Meppel kunnen mensen terecht van 07.00 uur tot 13.00 uur. "We sluiten die dagen dus eerder, maar we gaan ook twee uur eerder open. Iedereen krijgt een vast tijdvak toegewezen waarop alsnog de prik gehaald kan worden", zegt een woordvoerder van de GGD tegen RTV Drenthe.

Mensen met een afspraak op woensdag en donderdag worden gebeld door de GGD om hun afspraak te verzetten naar een vast tijdvak, vroeger op de dag. Als dat niet uitkomt, wordt de afspraak verplaatst naar een andere dag.

In de avond prikken is volgens de GGD geen optie. "In de ochtend is het toch het prettigst. Je ziet dat het gedurende de dag steeds warmer wordt. En het gaat niet alleen om de bezoekers, maar een hoge omgevingstemperatuur is ook niet goed voor de vaccins. Nu al nemen we maatregelen met onder meer extra koelkasten", aldus Linda van der Heide van de GGD Drenthe.

Testen kan in Meppel en Hoogeveen van 09.00 tot 13.30 uur. Mensen die toch 's middags getest willen worden, kunnen tot 17.00 uur terecht op de testlocaties in Assen en Emmen.

Eerste prikken in Syrisch vluchtelingenkamp

In het al-Tah-kamp in Noordwest-Syrië, waar zo'n 1700 mensen zitten, zijn vandaag de eerste prikken gezet. Ouderen en chronisch zieken kwamen als eersten aan de beurt. Turkije leverde in april zo'n 3800 AstraZeneca-vaccins aan het gebied, dat door rebellen wordt gecontroleerd.

Mensen in Syrisch vluchtelingenkamp krijgen eerste coronaprik

Britse versoepelingen uitgesteld vanwege zorgen over deltavariant

De Britse premier Johnson heeft de geplande versoepelingen van maatregelen tegen het coronavirus in Engeland zoals verwacht met vier weken uitgesteld. Het uitstel hangt samen met de opkomst van de deltavariant (de Indiase), die besmettelijker is dan de dominante alfavariant (de Britse).

Johnson zei in een toespraak dat het kiezen was tussen versoepelen of het risico dat het virus "harder zou lopen" dan het vaccineren, met als gevolg meer doden. De coronaregels worden nu op 19 juli versoepeld. Johnson denkt niet dat verder uitstel nodig zal zijn.

WHO: beloofde vaccins van G7 moeten naar Afrika

Het Afrikaanse continent krijgt een voorkeursbehandeling bij de verdeling van de honderden miljoenen vaccindoses die zijn toegezegd op de G7-top in Cornwall. Dat heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aangekondigd.

In de slotverklaring van de top met de zeven grootste industrielanden in het Westen werd gisteren toegezegd dat de G7-landen tot eind volgend jaar 870 miljoen doses willen gaan leveren aan ontwikkelingslanden.

"Je ziet dat Afrika een van de kwetsbaarste, minst bedeelde regio's is. Dus de prioriteit voor de doses om naar het Afrikaanse continent te gaan, is duidelijk", aldus WHO-adviseur Bruce Aylward. "De verdeling wordt de komende weken nader uitgewerkt."

Afgelopen week recordaantal prikken gezet: 1,7 miljoen

Vorige week zijn bijna 1,7 miljoen Nederlanders gevaccineerd tegen het coronavirus. Dat is een nieuw record. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport meldt dat er tussen 7 en 13 juni 1.667.613 prikken zijn gezet door de GGD, huisartsen, ziekenhuizen en andere instellingen samen.

Het aantal ligt fors hoger dan de verwachte 1,45 miljoen prikken. Volgens het ministerie waren er meer inentingen door de vele vaccins die zijn geleverd, en doordat de GGD en andere zorgverleners klaarstonden om die leveringen weg te prikken. De komende tijd worden naar verwachting 1,3 miljoen tot 1,4 miljoen prikken per week gezet.

"Er komen heel veel vaccins binnen. Daardoor prikken we nu op topsnelheid. We breken record op record en ik ben ontzettend trots op iedereen die hieraan meewerkt", zegt demissionair minister De Jonge. "Dankzij hen vaccineren we nu ruim 300 mensen - een volle kerk - per minuut, en 18.000 mensen - een half Philips Stadion - per uur. Met elke prik verhogen we onze bescherming tegen het virus en komt het volledig openen van de samenleving weer een stukje dichterbij."

Ook Novavax meldt goede bescherming door eigen vaccin

De Amerikaanse vaccinfabrikant Novavax zegt een vaccin te hebben ontwikkeld dat 90 procent bescherming biedt tegen een coronabesmetting. Tegen een ernstig ziekteverloop zijn mensen volgens het bedrijf voor 100 procent beschermd na twee prikken. Die percentages zijn vergelijkbaar met de Pfizer- en Moderna-vaccins. Ook bij de tot nu toe bekende varianten van het virus ziet de fabrikant goede resultaten.

Uit een groot eigen onderzoek onder ongeveer 30.000 mensen in de Verenigde Staten en Mexico blijkt volgens Novavax dat de prik veilig is. Een deel van de onderzochte deelnemers kreeg het vaccin en een controlegroep kreeg een placebo. In de controlegroep liepen 63 mensen later het virus op, van wie er vier ernstig ziek werden. Onder de gevaccineerden waren veertien besmettingsgevallen, maar hun klachten bleven mild.

Novavax wil het middel uiterlijk eind september laten beoordelen door de Europese en Amerikaanse geneesmiddelenbureaus, waarna de autoriteiten daar kunnen bepalen of het vaccin in de EU en VS ingezet kan worden. Tegen die tijd verwacht het bedrijf zo'n 100 miljoen doses per maand te produceren.

In veel westerse landen is de vaccinatiecampagne al behoorlijk op stoom en hebben grote delen van de bevolking al een Pfizer-, Moderna-, AstraZeneca- of Janssen-vaccin gehad. In veel ontwikkelingslanden is de vraag naar vaccins echter nog enorm. Het vaccin van Novavax kan in normale koelkasten bewaard worden, wat verspreiding van het middel in die landen bespoedigt. "Veel van onze eerste doses zullen gaan naar lage- en middeninkomenslanden. Dat was sowieso al ons doel", aldus directeur Stanley Erck.

RIVM: 899 nieuwe besmettingen, gemiddeld daling

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 899 nieuwe coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 154 minder dan gisteren. Gemiddeld daalt het aantal positieve coronatests ook: in de afgelopen zeven dagen werden gemiddeld 1340 positieve tests per dag geregistreerd. Dat is 39 procent minder dan in de zeven dagen daarvoor.

Er werden bij het RIVM 3 overleden covid-patiënten gemeld. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 5 doden per dag, tegen 8 doden per dag een week eerder.

In het weekend worden minder sterfgevallen doorgegeven aan het RIVM. Daardoor zijn op zondag en maandag deze cijfers vrijwel altijd lager dan in de rest van de week.

De besmettingscijfers op 14 juni

Tilburgse kermis kan doorgaan

De Tilburgse kermis gaat dit jaar door. Dat heeft de gemeente vanmiddag bekendgemaakt. De kermis is van vrijdag 16 tot en met zondag 25 juli.

De kermis is nog steeds niet zoals voor de uitbraak van het coronavirus, maar wordt wel groter dan vorig jaar, meldt Omroep Brabant. Er is ruimte voor 140 attracties, zo'n zeventig procent van een normale editie. Roze Maandag kan niet doorgaan, omdat dat volgens kermiswethouder Rolph Dols niet past binnen de huidige coronaregels.

Vorig jaar ging de kermis in Tilburg ook door in een afgeslankte vorm. Toen waren er verdeeld over vier afgesloten pleinen 55 attracties, in plaats van de gebruikelijke 200. Het Besterdplein, Koningsplein, Stadsforum (Stadhuisplein) en de Paleisring waren toen afgezet met hekken om te voorkomen dat het te druk werd.

Bezetting ziekenhuizen daalt sinds vrijdag niet meer

In de ziekenhuizen is de daling van de bezetting er even uit. Net als gisteren nam de bezetting vandaag heel licht toe. Er liggen nu 681 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 676), van wie 263 op de IC (gisteren: 265), meldt het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS).

De afgelopen weken liep de bezetting terug met soms wel honderd bedden per dag. De verwachting is niet dat die trend nu is doorbroken; de besmettingen blijven sterk teruglopen en dat zal te zien blijven in de ziekenhuizen.

De bezetting in de ziekenhuizen

Versoepelingen eerder: vanaf 26 juni minder regels

Het kabinet wil de aangekondigde versoepelingen eerder dan gepland doorvoeren, op 26 juni in plaats van op 30 juni. Dat melden bronnen aan de NOS. Het maximale aantal mensen dat je thuis mag ontvangen gaat naar acht, er mogen meer gasten in restaurants en sportwedstrijden zijn weer toegestaan.

De horeca mag open tot middernacht en theaters, musea en bioscopen mogen meer mensen toelaten.

De basisregels als afstand houden, thuisblijven bij gezondheidsklachten en de mondkapjesplicht blijven voorlopig nog gelden.

Lees hieronder meer:

Opnamestop voor coronapatiënten Afghanistan vanwege beddentekort

De twee grootste ziekenhuizen die coronapatiënten behandelen in Afghanistan, nemen geen nieuwe patiënten meer op. Ze liggen vol, er zijn niet genoeg bedden. Afghanistan heeft te kampen met een derde golf, met een recordaantal besmettingen en sterfgevallen.

Die valt midden in een opleving in het geweld tussen de Taliban en de door Amerika geleide buitenlandse troepenmacht.

De ziekenhuizen, beide in de hoofdstad Kabul, hebben een tekort aan medische hulpmiddelen zoals zuurstof en apparatuur. Volgens het ministerie van Volksgezondheid is het zuurstoftekort inmiddels opgelost.

Een van de ziekenhuizen zegt dat het probleem is dat er maar 50 bedden beschikbaar zijn voor coronapatiënten. Alleen als er iemand overlijdt of wordt ontslagen, kan een nieuwe patiënt worden opgenomen.

In Afghanistan zijn vandaag ruim 1800 nieuwe besmettingen en 71 sterfgevallen gemeld.

Aantal besmettingen India gedaald naar niveau eind maart

India meldt vandaag het laagste aantal coronabesmettingen sinds 31 maart. Het zijn er 70.421, blijkt uit cijfers van het ministerie van Volksgezondheid.

In totaal zijn in India 29,5 miljoen besmettingen gemeld. Het dodental door corona staat op meer dan 374.300. De afgelopen dag overleden 3921 mensen aan de gevolgen van het virus.

Veel Indiase deelstaten en de hoofdstad Delhi hebben de coronamaatregelen vandaag versoepeld. Zo mogen winkelcentra weer open. Markten en restaurants worden scherp in de gaten gehouden. Als het aantal besmettingen weer stijgt, volgen opnieuw strenge beperkingen.

Vakantie in Frankrijk zonder mondkapjesplicht buiten

Waar iedere toerist in Frankrijk op zat te wachten, staat nu te gebeuren: op 1 juli verdwijnt de mondkapjesplicht buiten. De corona-deskundige van het Franse ministerie van Volksgezondheid heeft dat bekendgemaakt in een interview met RTL France. Mits het aantal besmettingen dat toelaat.

Het was al bekend dat vrijwel alle coronamaatregelen op die datum worden afgeschaft, maar over de mondkapjesplicht was nog geen duidelijkheid. Binnen moeten mondkapjes nog wel op, behalve thuis.

Veel minder verlof tbs'ers in 2020 door coronabeperkingen

Vorig jaar zijn tbs-patiënten ruim 20.000 keer minder op verlof gegaan dan in 2019. Het ging om 46.500 tegen 70.000 keer. Tussen half maart en eind juni, na de uitbraak van de coronapandemie, gingen patiënten bijna niet op verlof, meldt kliniekenkoepel TBS Nederland in zijn jaarcijfers.

Ook waren er aanpassingen in het dagritme van therapieën en activiteiten. Meestal gingen die in aangepaste vorm door, maar soms ook tijdelijk niet. In verschillende klinieken waren coronabesmettingen onder patiënten en personeel, waardoor afdelingen in quarantaine moesten.

Het is nog niet duidelijk of de beperkte verlofregelingen invloed hebben gehad op de duur van de behandeling van tbs'ers.

De instroom van tbs-patiënten was in 2020 opnieuw hoger dan in de jaren ervoor. Er kwamen 159 patiënten bij, tegen 145 in 2019 en 138 in 2018. De laatste jaren zijn er wachtlijsten voor tbs-behandeling in forensisch-psychiatrische centra en klinieken.

Geboortejaar 1994 mag vaccinatieafspraak maken

Mensen die in 1994 zijn geboren, mogen een afspraak maken voor een coronavaccinatie. Vanaf woensdag krijgen ze de brief met de uitnodiging thuis. Dat heeft het RIVM bekendgemaakt. Ze krijgen het vaccin van Moderna of van BioNTech/Pfizer.

Opnieuw overleg over toestaan schermen bij EK-wedstrijden

De leden van het Veiligheidsberaad en minister Grapperhaus (Veiligheid) bespreken vanavond opnieuw of mensen in de horeca op schermen mogen kijken naar de laatste EK-wedstrijden, die na 30 juni worden gespeeld. Grote schermen in parken en op pleinen waar duizenden voetbalfans het Europees kampioenschap kunnen volgen, blijven sowieso verboden.

"We lezen allemaal dat het goed gaat met vaccineren en dat het goed gaat met het virus in Nederland, maar zolang de maatregelen gelden, tot 30 juni, moeten we er sowieso voor zorgen dat mensen niet in grote groepen bij elkaar komen op terrassen of marktpleinen", zei Bruls in het NOS Radio 1 Journaal.

Op enkele incidenten na was het gisteravond in bijna alle binnensteden vrij rustig na de EK-wedstrijd van Oranje. Dat kwam volgens Bruls ook doordat de horeca om 22.00 uur dicht moest. Daarom werd er vooral feestgevierd in straten en in kleine gezelschappen, aldus Bruls. "Daar kun je ook wat van vinden, maar dat is toch van een heel andere orde dan een paar duizend mensen op een markt of terras, veel te dicht bij elkaar."

Vandaag in het overleg met de 25 veiligheidsregio's "gaat de peilstok er opnieuw in", aldus Bruls. "Dat gaat niet alleen over wel of geen schermen. We zullen moeten bekijken wat naar onze inschatting veilig is. Maar je maakt mij niet wijs dat mensen bij plezier rond het voetbal keurig op anderhalve meter afstand van elkaar blijven zitten."

Aantal bedrijfsbranden in coronatijd relatief hoog

Het aantal bedrijfsbranden was in 2020 relatief groot, concludeert het Verbond van Verzekeraars in de Risicomonitor Bedrijfsbranden. Hoewel er veel meer thuisgewerkt werd en veel bedrijven dicht waren, waren er nog altijd 3617 bedrijfsbranden. Dat aantal ligt niet ver onder het gemiddelde van de drie jaar ervoor, namelijk 4079.

Directeur Richard Weurding van het verbond kan niet zeggen hoe het kan dat het aantal bedrijfsbranden zo groot bleef. Een van de belangrijkste oorzaken van de branden was menselijk handelen, zoals onvoorzichtig werken of een verdwaalde sigarettenpeuk. Ook was sprake van brandstichting en kortsluiting.

De meeste branden, zo'n 30 procent, ontstaan in grote bedrijven, zoals stalbranden in de agrarische sector. Maar ook logistieke bedrijven worden getroffen, waar je grote opslaghallen hebt die niet in compartimenten zijn verdeeld. "Daar is ook de impact groot", zei Weurding in het NOS Radio 1 Journaal. "In 25 procent van dat soort gevallen gaat het hele pand verloren." Ook in de afval- en recyclingsector zijn veel branden.

23 procent van de bedrijfsbranden was in kantoren en 20 procent in winkels.

De schade loopt op tot vele miljoenen. De impact is volgens Weurding heel groot en dat onderschatten ondernemers nog altijd. "In 50 procent van de gevallen leidt een grote brand binnen twee jaar tot een faillissement. Zeker in coronatijd zijn de gevolgen voor de bedrijfscontinuïteit zeer groot."

Bevolking Suriname in de rij voor vaccinatie

In Suriname zijn afgelopen weekend 17.368 mensen gevaccineerd. Een recordaantal in een weekend, sinds het begin van de vaccinatiecampagne. "Een record dat we moeten breken, want heel Suriname moet gevaccineerd worden", zegt arts Natanaël Filemon van het covid-vaccinatieteam tegen de nieuwssite Starnieuws.

Afgelopen weekend meldden veel mensen zich al vroeg bij de prikpunten, waar van 08.00 uur tot 15.00 uur werd ingeënt. Op sommige locaties was het zo druk dat er langer werd doorgegaan met vaccineren.

De ministers Krishna Mathoera van Defensie en Rishma Kuldipsingh van Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken bezochten enkele priklocaties en zijn tevreden over de inzet van het covid-team en de bereidwilligheid onder de bevolking om zich te laten inenten. "Dat stemt ons goed. Want het is de enige manier om uit deze covid-crisis te komen", zei Mathoera.

Verenigd Koninkrijk stelt versoepelingen waarschijnlijk vier weken uit

De versoepeling van de coronamaatregelen in het Verenigd Koninkrijk wordt waarschijnlijk met vier weken uitgesteld. De verwachting is dat premier Johnson dat vandaag bekendmaakt. Reden daarvoor is de zorg om het snel stijgende aantal infecties met de deltavariant (de Indiase variant). Deze coronavariant is volgens wetenschappers 60 procent besmettelijker dan de alfavariant, de Britse.

Het aantal besmettingen in het Verenigd Koninkrijk is de afgelopen week gestegen met 50 procent ten opzichte van een week eerder. Ook het aantal ziekenhuisopnames is gestegen. Een andere reden voor het uitstel van de versoepelingen is dat in die vier weken nog meer mensen kunnen worden gevaccineerd.

Op de Britse routekaart uit februari stond dat de laatste beperkingen niet voor 21 juni zouden worden opgeheven. Dat wordt nu dus nog later. Dat betekent dat cafés, clubs en andere horecagelegenheden voorlopig nog niet volledig open mogen. Nachtclubs blijven volgens de BBC nog helemaal dicht. Ook worden mensen opgeroepen nog steeds zo mogelijk thuis te werken.

Johnson wilde gisteren aan het eind van de G7-top nog niet vooruitlopen op het besluit. Het hele pakket wordt vandaag op een persconferentie bekendgemaakt, zei hij.

Nóg een gezondheidscrisis in coronatijd: fysieke klachten door geldstress

Geldproblemen door de coronacrisis leiden tot gezondheidsklachten als angststoornissen, depressies, hoofdpijn en slapeloosheid. Dat zegt Wijzer in Geldzaken, dat op initiatief van het ministerie van Financiën voorlichting geeft. Een huisarts zegt tegen de NOS dat geldstress sinds corona tot 20 procent meer gezondheidsklachten heeft geleid.

Volgens de Landelijke Huisartsenvereniging moeten mensen met geldzorgen daarom meer ondersteuning krijgen. Ook demissionair minister Hoekstra van Financiën vindt dat er meer aandacht moet komen voor gezondheidsproblemen door geldzorgen.

NS gaat weer 'normale' dienstregeling rijden

Vanaf vandaag rijden de NS-treinen weer volgens de dienstregeling van voor het begin van de coronacrisis. NS-directeur Marjan Rintel noemt het een belangrijk moment, omdat daarmee een einde komt aan een zware periode voor personeel en reizigers.

Vorige maand verviel de oproep van de overheid om het openbaar vervoer alleen te gebruiken als dat strikt noodzakelijk was. Sindsdien steeg de drukte volgens de NS op doordeweekse dagen naar ongeveer 40 procent ten opzichte van 2019. In het weekend is dat 60 procent.

Vanaf 5 juli gaan ook de nachttreinen weer volgens de oude dienstregeling rijden.

Welkom!

Welkom in het liveblog van maandag 14 juni. Hier lees je het coronanieuws uit binnen- en buitenland. Het liveblog van gisteren is hier terug te lezen.