liveblog
NOS Nieuws

Familie Nicky Verstappen: verklaring B. volstrekt ongeloofwaardig

liveblog gesloten

Familie Nicky Verstappen: leugenachtige verklaring

De familie van Nicky Verstappen gelooft niets van de videoverklaring van Jos B, die vandaag werd getoond in de rechtszaal. Peter R. de Vries, de vertrouwenspersoon van de familie, zegt dat hij en de familie Verstappen concluderen "dat het hier om een leugenachtige, verzonnen verklaring gaat om zijn hachje te redden". Volgens De Vries roept de verklaring meer vragen op dan die beantwoordt.

Morgen verder

Voor vandaag is de zitting afgelopen. Morgen om 09.30 uur gaat de behandeling verder.

Deskundigen spreken elkaar tegen over misbruik

Het is niet met zekerheid vast te stellen of Nicky seksueel misbruikt is. Het valt niet uit te sluiten maar het is ook niet onomstotelijk te bewijzen. Verschillende deskundigen hebben hiernaar gekeken en spreken elkaar tegen. Nicky heeft wel kleine verwondingen rond de anus, iets wat mogelijk door penetratie is ontstaan vóór zijn overlijden. Ook was zijn anus verwijd, maar daar zijn deskundigen het ook niet over eens of dat voor of na de dood van Nicky is gebeurd en of dat een natuurlijk verschijnsel is.

Gevraagd naar deze bevindingen, geeft Jos B. aan dat hij zich onthoudt van commentaar. "Ik heb Nicky niet misbruikt", voegt hij daaraan toe.

Lichaam mogelijk verplaatst

Het is niet zeker of de plaats waar Nicky gevonden is, de plaats delict, ook de plek van overlijden is. Het kan zijn dat hij ergens anders is overleden en een paar uur later daar neer is gelegd.

In 1998 werd uit de houding van Nicky afgeleid dat dat mogelijk is gebeurd. Er is toen nog gezocht naar een sleepspoor, maar daar zijn geen aanwijzingen voor gevonden.

Hervatting

De zitting is weer hervat.

Schorsing

De zitting is tot 15.10 uur geschorst

Tijdstip van overlijden niet precies vast te stellen

Het tijdstip van overlijden kan niet met zekerheid vastgesteld worden. Verschillende deskundigen hebben gekeken naar de aanwezigheid van insecten op het lichaam. Ze zijn het niet helemaal eens met elkaar.

Op basis van die onderzoeken zegt de ene deskundige dat Nicky op zijn vroegst in de nacht van 10 op 11 augustus is overleden of in de ochtend van 11 augustus, de dag dat Nicky werd gevonden. Een andere deskundige stelt dat Nicky waarschijnlijk op 11 augustus is overleden. Nicky verdween in de nacht van 9 op 10 augustus en heeft mogelijk dus nog een tijdje geleefd.

Doodsoorzaak blijft onduidelijk, mogelijk verstikking

Bij de lijkschouwing is vastgesteld dat de rode pyjamabroek en de blauwe onderbroek binnenstebuiten om Nicky's lichaam zaten en zijn onderbroek achterstevoren. Een doodsoorzaak kon niet worden vastgesteld, wel dat er sprake was van een niet-natuurlijke dood. Mogelijk was verstikking de oorzaak omdat er drukplekken op Nicky's hals zaten.

Nader onderzoek leverde ook geen doodsoorzaak op. Een reeks mogelijke doodsoorzaken kon worden weggestreept. Als mogelijke doodsoorzaak blijven belemmering van de ademhaling en geweld tegen de hals over. Een natuurlijk overlijden is zeer onwaarschijnlijk gezien de omstandigheden waaronder het lichaam is gevonden. Op de vraag van de rechter zegt B. dat hij niet weet hoe Nicky is overleden en dat hij er niets mee te maken heeft.

NOS-redacteur Thomas Kusters vertelt in de podcast De Dag over de verklaring die B. vandaag in de rechtszaal liet afspelen.

De rechtbank spreekt over getuigen die B. op de heide hebben gezien

B. heeft verklaard dat hij het lichaam in de gaten kreeg toen hij bij een fietstocht op de hei moest plassen. Iets op tientallen meters bij hem vandaan trok zijn aandacht. De rechter vraagt hoe het dan kan dat de neef van de vader het lichaam pas ontdekte toen hij er vlakbij was. B geeft geen antwoord.

Verschillende getuigen hebben later gezegd dat ze ten tijde van de verdwijning van Nicky een man met een fiets op de Brunssummerheide hebben gezien. Sommigen zeggen dat de man een jongetje achterop had met een rode pyjamabroek. Sommigen weten zeker dat het Jos B. was.

B. weigert op vragen over deze getuigen in te gaan.

De rechtbank geeft een reconstructie van de verdwijning en de vondst van Nicky

De rechtbank leest voor wat er die avond allemaal in het jeugdkamp gebeurde. Nadat de jongens naar bed waren gegaan, zou Nicky tegen vriendjes gezegd hebben dat hij zou weglopen. Onduidelijk is waarom.

De volgende ochtend, maandag 10 augustus rond 5.45 uur, ziet een tentgenoot dat Nicky weg is. Zijn tentgenoten melden dat pas later aan de kampleiding. Nicky's schoenen zijn er nog. Er begint een zoekactie, maar dat levert niets op. Ook de zoekacties die daarop volgen niet. De politie legt nauwkeurig vast welke groepen waar hebben gezocht. Een aantal zoekers is herhaalde malen bij het perceel van de dennen is geweest waar Nicky uiteindelijk is gevonden, maar heeft niets gezien.

Op dinsdagochtend 11 augustus wordt verder gezocht. Nicky's vader gelooft er niet meer in. "Het wordt niets meer", zegt hij tegen agenten, omdat Nicky te bang was om er alleen op uit te gaan. Uiteindelijk ziet een neef van de vader bij een zoekactie aan het eind van de middag iets liggen in het dennenperceel. Hij staat op dat moment voor de afrastering van het perceel. Mogelijk is het een been, wordt gezegd. Het bleek het lichaam van Nicky te zijn.

Proces hervat, verklaring van B. levert geen vertraging op

De zitting is hervat. Een rechter vraagt nogmaals aan B. of hij alles dat hij weet in de verklaring heeft gezet.

Dat is het geval, zegt B. Voor de rest weet hij het niet. "Het was toen een grote chaos. We schieten niets op met halve herinneringen. Dus dat ga ik niet doen. Ik weet ook niet waar echte herinneringen eindigen en het invullen begint."

De rechtbank laat het daarbij en zegt dat de zitting vandaag tot 17.00 uur zal duren. Het OM heeft een "driedimensionale" presentatie van de onderbroek gemaakt, ongetwijfeld om een antwoord te geven op de vraag hoe er dna van B. in Nicky's onderbroek kon komen. Die presentatie is naar morgen verplaatst.

De rechtbank gaat daarna over tot bespreking van de stukken in het dossier.

Schorsing verlengd tot 13.30 uur

De schorsing is op verzoek van de advocaat van Jos B. verlengd tot 13.30 uur. Hij heeft zijn cliënt nog niet kunnen spreken.

Familie vindt verklaring B. volstrekt ongeloofwaardig

De familie van Nicky gelooft niets van wat verdachte Jos B. heeft gezegd over diens betrokkenheid bij de zaak. Vertrouwenspersoon Peter R. de Vries noemt de video die in de rechtbank werd afgespeeld een "vertoning". "Het is opvallend dat hij verder niets wil zeggen, dat hij op de meest simpele vragen geen antwoord wil geven. Wij zien ook dat zijn raadsman hem regelmatig aanstoot om hem tot zwijgen te manen. Dat is niet zonder reden."

Volgens De Vries roept de verklaring meer vragen op dan hij beantwoordt. Zo verklaart B. niet hoe er dna op de binnenkant van Nicky's onderbroek is terechtgekomen. "En is dit de reactie van een man die een ervaren en geoefend leider bij de scouting was? Dat als hij een dood kind vindt, dat hij er dan als een haas vandoor gaat en niets doet? Dat zijn allemaal dingen die er bij de familie niet ingaan."

Geschorst

Om 13.15 uur gaat de zitting verder.

Het OM wil dat B. aanwijst waar hij van de fiets stapte voordat hij Nicky vond

Het OM laat de rechtbank en de verdachte naar twee opnamen van de Brunssummerheide kijken. De eerste is van de situatie nu van Google Earth, de andere is een luchtopname uit 1998 van hoe de situatie toen was.

De officier vraagt B. waar hij van de fiets stapte om te plassen. Dat was bij een "knik" in een pad dat op Google Earth te zien is. Ook op de luchtfoto wordt de plek vastgesteld. Het OM wil die later in het proces vergelijken met foto's die de politie op de Brunssummerheide heeft gemaakt.

B. hield de vondst van Nicky voor zich, ook voor zijn moeder

B. zegt dat hij nadat Nicky gevonden was naar zijn moeder is gefietst. Hij vertelde haar niet dat hij even daarvoor op de hei het lichaam van een jongetje had gevonden. Zijn moeder is in 2018 overleden, voordat B. werd opgepakt. 's Avonds fietste hij rond om na te denken. Daarna fietste hij terug naar de hei met het idee om naar Duitsland te gaan.

Een rechter komt terug op het feit dat B. niets heeft gemeld over de vondst van Nicky. B. zegt dat hij angstig en paniekerig was. "Je weet niet wat je moet doen. Er niets mee te maken willen hebben, maar het is wel gebeurd. Je hebt hem wel gevonden." Hij herhaalt dat dit een foute beslissing was.

B. zegt dat hij de kleding van Nicky heeft aangeraakt om die te fatsoeneren

Een andere rechter vraagt Jos B. wat hij gedaan heeft toen hij Nicky vond. B. zegt dat hij hem van de buik op de rug heeft gedraaid om hem "netjes" te leggen en zijn oor op zijn borst heeft gelegd om te horen of hij nog een ademhaling hoorde. Ook hield hij zijn wang voor de mond om te voelen of Nicky nog ademde. Verder zegt hij dat hij de kleding van Nicky heeft "gefatsoeneerd".

Toen Nicky later door een familielid gevonden werd, leek het of hij door iemand was neergelegd. B. keerde, nadat hij een bericht over de vondst van de jongen op het nieuws had gehoord terug naar de hei. Een rechter vraagt waarom hij zich niet bij de marechaussee meldde omdat hij eerder bij Nicky was geweest. B. zegt dat het niet meer nodig was, omdat Nicky al was gevonden. Achteraf vindt hij dat het beter was geweest als hij zich wel had gemeld. Hij kan zich niet herinneren hoe zijn gedachten op dat moment waren.

B.: ik kreeg bij arrestatie al het gevoel dat ik veroordeeld was

De officier geeft het niet op en ontlokt B. toch waar hij van de fiets stapte om te gaan plassen. Maar B. wil niet zeggen hoe hij Nicky aantrof en ook niet waarom hij niet gewoon de politie heeft gebeld.

Ook een andere rechter komt niet verder. Ze wil weten waarom B. nu pas een verklaring aflegt. Hij werd in augustus 2018 aangehouden en heeft al die tijd gezwegen, ook bij eerdere zittingen. "U heeft gelijk dat dit had gekund. Op advies van de advocaat heb ik dat niet gedaan", zegt hij.

"Maar al die tijd zat u in hechtenis", zegt de officier. "En de ouders zaten in onzekerheid. Kunt u het duiden?" "Het is zoals ik gezegd heb: hoe langer je met een geheim rondloopt, hoe moeilijker het wordt", zegt B.

B. zegt dat hij bij zijn arrestatie al het gevoel kreeg dat hij veroordeeld was, voordat hij een woord had gezegd. Ook door wat andere gedetineerden en bewakers zeiden.

B. geeft geen antwoord op vragen over de video

De zitting is hervat. Het OM wil van alles weten over het bezoek van B. die dag aan de hei. B. zegt dat het lastig is om alles precies terug te halen, omdat het al zolang geleden is. "Het is allemaal zo zwak. Ieder klein dingetje dat ik nu verkeerd zeg, zal mij aangewreven worden. Ik moet rekening houden met mezelf. Ik wil geen foute dingen zeggen."

De rechter probeert het opnieuw. B. herhaalt dat hij niets wil invullen dat hij niet precies meer weet. Hij wil alleen maar kwijt dat hij met de fiets was. Verder beroept hij zich op zijn zwijgrecht.

B. zegt dat Nicky al dood was toen hij hem vond

B. zegt dat Nicky dood was toen hij hem vond. Hij zegt dat hij nog gevoeld heeft of hij ademhaalde en of zijn hart nog klopte. Dat was niet zo.

De behandeling is tot 10.50 geschorst.

Jos B. over waarom hij niet meldde dat hij Nicky had gevonden

Jos B. zegt dat hij bij Nicky was voordat hij door anderen werd gevonden

Nicky Verstappen verdween in de nacht van zondag op maandag 9 op 10 augustus. Nicky werd 1,5 dag later dood gevonden. Jos B. zegt het kind 's morgens gevonden te hebben. Welke dag kan hij zich niet meer herinneren. "Het was een grote waas." Jos B. zegt dat hij het kind heeft gevonden waar het later ook door de politie is gevonden.

B. verklaart over wat hij die dag op de hei deed

Op de video is te zien dat B. in een kamer zit en recht in de camera kijkt. Hij ontkent iets met de dood van Nicky, het misbruik en de ontvoering te maken te hebben.

Jos B. over hoe hij Nicky dood vond

"Ik wist niet meer wat ik moest doen. Melden bij de politie? Wie zou mij geloven? Ik had een verleden. Ik wist niet wat ik moest doen. Ik ben zo snel mogelijk weg gegaan, naar huis. Heb er met niemand over gesproken. Uren daarna, niets ging meer. Ik wist niets meer. Ik ben gaan fietsen om na te denken. Mijn gedachte bleef hangen bij dat kind. De media het nieuws, de jongen vermist, nog steeds niet gevonden."

"Toen ben ik de hei op gefietst om me te melden, toen ik aangehouden werd en dat het kind al gevonden was, was de noodzaak al weg om het te melden. Ik heb foute beslissingen gemaakt. Die kan ik niet veranderen."

"Ik heb lang gebruik gemaakt van mijn zwijgrecht, daarom is het goed dat ik nu mijn verhaal doe. De ouders hebben recht op dit verhaal."

Advocaat Roethof: B. gaat iets zeggen over het DNA-spoor

B.'s advocaat Roethof heeft voorafgaand aan de zitting tegen journalisten gezegd dat B. kort en duidelijk zal verklaren "waar hij in deze zaak staat".

Roethof zegt dat hij en zijn cliënt hebben geluisterd naar wat de rechtbank in eerdere zittingen heeft gezegd. Die zei: "U heeft de sleutel van de celdeur in handen. Leg uit hoe het zit met het DNA en als het een aannemelijke verklaring is dan gaat u naar buiten". Daar zal B. vandaag iets over zeggen, aldus Roethof.

Jos B. gaat duidelijk maken hoe hij in deze zaak staat'

B. zegt dat hij een verklaring heeft opgenomen

De rechter vraagt aan Jos B. of hij het kan volgen. "Ik kan het goed volgen", zegt hij. De rechter vraagt of hij er iets over wil zeggen. "Onder spanning spreek ik niet zo makkelijk. Ik heb een verklaring opgenomen, daar verwijs ik naar."

Het gaat om een verklaring op video. Die gaat getoond worden. B. zegt dat hij de video op advies van zijn advocaat heeft opgenomen.

Proces met kwartier vertraging van start

Het proces is met een kwartier vertraging van start gegaan. Jos B. is in de rechtszaal. Tot dusver ontkent dat hij iets met de verdwijning, het misbruik of de dood van Nicky te maken heeft. De grote vraag is of hij tijdens het proces wel iets gaat zeggen. De familie van Nicky denkt het niet, zei hun vertrouwensman Peter R. de Vries. "Zijn hele proceshouding wijst daar tot nu toe op. Hij tergt hen daarmee, tart hen."

Het Openbaar Ministerie gaat ervan uit dat Nicky Verstappen misbruikt is en om het leven is gebracht, maar dat is niet onomstotelijk vastgesteld. Wel werden er dna-sporen gevonden, sporen die twintig jaar later van Jos B. bleken te zijn.