Assad niet onder de indruk, OPCW alsnog naar Douma

Liveblog gesloten

Dit is het laatste bericht in ons liveblog.

Samenvattend:

Via de reguliere berichtgeving op NOS.nl houden we je op de hoogte van alle verdere ontwikkelingen.

Trump reageert

De Amerikaanse president Trump heeft via Twitter van zich laten horen. "Een perfect uitgevoerde aanval vannacht. Ik dank Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk voor hun wijsheid en de kracht van hun mooie leger. Het resultaat kon niet beter. Mission Accomplished!", schrijft hij.

Veiligheidsraad komt vanmiddag bijeen

De VN-Veiligheidsraad komt vanmiddag bijeen, zo melden diplomaten aan Reuters. Rusland had om een spoedzitting gevraagd. Naar verwachting vergadert de Veiligheidsraad om 17.00 uur Nederlandse tijd. Ook de NAVO-lidstaten komen vanmiddag bij elkaar. Die vergadering begint rond 15.00 uur Nederlandse tijd in Brussel.

EU doet beroep op Iran en Rusland

EU-buitenlandchef Mogherini roept Iran en Rusland op hun invloed bij Syrië aan te wenden, zodat Syrië geen nieuwe aanvallen met chemische wapens meer kan uitvoeren. In een verklaring zegt ze dat er volgens de Europese Unie "geen andere oplossing voor het Syrische conflict is dan een politieke".

"We hebben een gezamenlijk doel. We moeten iedere escalatie voorkomen die de Syrische crisis kan omvormen tot een bredere regionale confrontatie met onberekenbare gevolgen voor het Midden-Oosten en de rest van de wereld", schrijft de buitenlandchef.

China: politieke oplossing is enige oplossing

China zegt dat een politieke oplossing de enige oplossing is om de problemen in Syrië op te lossen. In een persconferentie zei een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken dat China zich "consequent" heeft verzet tegen het gebruik van geweld in internationale relaties. "Iedere vorm van militair geweld dat niet door de VN-Veiligheidsraad is besproken, overtreedt de principes en normen van het internationaal recht."

China riep ook op tot een "volledig, eerlijk en objectief" onderzoek naar de chemische aanvallen in Syrië.

OPCW: missie naar Syrië gaat door

Frankrijk: maar één geloofwaardig scenario

De Franse regering zegt dat er geen twijfel over mogelijk is dat er vorige week daadwerkelijk een aanval met gifgas is uitgevoerd in Douma. In een document dat het Franse ministerie van Buitenlandse Zaken online heeft gezet, zet Frankrijk voor het eerst op een rij welke aanwijzingen en bewijzen er zijn van die aanval.

De inlichtingendiensten hebben onder meer openbare bronnen geanalyseerd. De Fransen zeggen dat er zichtbare symptomen zijn geanalyseerd, die karakteristiek zijn voor een aanval met chemische wapens. Over de daders zegt Frankrijk dat "met hoge mate van zekerheid" te zeggen is dat het om het Syrische bewind gaat.

Assad: Westen is controle en geloofwaardigheid kwijt

De Syrische president Assad lijkt niet onder de indruk van de aanval. Hij zegt dat het Westen controle invloed en geloofwaardigheid is kwijtgeraakt in het conflict in het Midden-Oosten en dat het Westen daarom maar een raketaanval heeft uitgevoerd op Syrië.

Assad zegt dat de aanvallen hem er niet van weerhouden om de strijd tegen het terrorisme in Syrië voort te zetten. "Dit vergroot onze vastberadenheid om het terrorisme te bevechten en te verpletteren, op elke centimeter van het land."

Overzicht van gifgasaanvallen in Syrië

De OPCW gaat in Syrië vaststellen of er afgelopen zaterdag inderdaad chemische wapens gebruikt zijn in Douma, en zo ja, welke.

In Syrië zijn vaker aanvallen met chemische wapens geweest. Bekijk hier een overzicht:

'OPCW gaat alsnog naar Douma'

De geplande missie van de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) in Syrië gaat door, zeggen bronnen tegen persbureau Reuters. De OPCW kondigde eerder deze week aan de Syrische plaats Douma te bezoeken waar een gifgas aanval zou hebben plaatsgevonden.

Wisselende reacties uit Tweede Kamer

In de Tweede Kamer is wisselend gereageerd op de vergeldingsaanval op Syrië van vannacht. SP-Kamerlid Karabulut spreekt van een "totaal onverantwoorde aanval". "Eerst moeten de feiten op tafel en dan pas gepaste maatregelen. De OPCW was nota bene daarnaartoe onderweg. Dit is een geopolitiek spel dat over de ruggen van de Syriërs wordt gevoerd, met risico's voor ons allemaal."

Volgens Kamerlid Van Ojik van GroenLinks maakt de aanval duidelijk dat dat de inzet van chemische wapens niet onbestraft blijft. "Hopelijk draagt het ertoe bij dat oorlogsmisdaden tegen de eigen bevolking, zoals vorige week in Douma werden gepleegd, in de toekomst achterwege blijven. Maar zolang een coherente politieke strategie ontbreekt, zal een geïsoleerde militaire respons de oplossing van het conflict in Syrië helaas niet dichterbij brengen."

"Ongemakkelijk"

D66-Kamerlid Sjoerd Sjoerdsma zegt dat het "ongemakkelijk" voelt dat de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk zich gedwongen voelen een militair signaal af te geven zonder mandaat. "Maar het is gezien de talrijke schendingen niet onbegrijpelijk. De inzet van chemische wapens kan niet straffeloos zijn."

Kamerlid Raymond de Roon (PVV) zegt dat de VS het recht heeft om militair op te treden tegen Syrië. "Dat is hun besluit en dat respecteren we. Maar of dat verstandig is is de vraag. Militaire interventies in islamitische landen hebben veel gekost en weinig tot geen verbetering gebracht."

Joël Voordewind (ChristenUnie) heeft "begrip voor de gerichte en beperkte militaire reactie". "Gebruik van chemische wapens kan en mag niet onbestraft blijven", zegt hij. "Hopelijk kunnen de OPCW-onderzoekers en de bondgenoten het bewijs zo snel mogelijk openbaar maken."

Syriërs lijken niet bang na aanval

In Syrië gingen mensen bij zonsopkomst de straat op om hun steun te tonen aan het regime van president Assad.

'Nieuwe interventie mogelijk'

De Franse minister Le Drian van Buitenlandse Zaken zegt dat er een nieuwe interventie mogelijk is, als Syrië opnieuw over de 'rode lijn' gaat. "Maar ik denk dat het Syrische regime onze boodschap begrepen heeft", zegt hij.

Eind volgende maand gaat de Franse president Macron naar Rusland, voor een ontmoeting met Poetin. Le Drian zegt dat die ontmoeting nog steeds op de agenda staat.

'Dit is een speldenprik'

Hoogleraar Militaire Operationale Wetenschappen Frans Osinga ziet de aanval op Syrië van vannacht als "proportioneel, maar met een beperkt effect". Volgens Osinga is er sprake van een speldenprik, een symbolische aanval.

"Het voorkomen van escalatie met Rusland en Iran is dominant geweest bij deze aanval. Daarom is de aanval ook met hen gecommuniceerd", zegt hij. "Deze aanval heeft weinig impact op Assad. Hij kan gewoon doorgaan en je hebt geen invloed op het besluitvormingsproces, want op de grond is er niets veranderd."

Beelden van Franse raketlancering

De Franse minister van Defensie heeft op Twitter beelden geplaatst van de lancering van Franse raketten. Frankrijk lanceerde 12 raketten tijdens de actie in Syrië. Het leger denkt dat geen van hun raketten is neergehaald.

'71 van de 103 raketten neergehaald'

Het Russische leger zegt dat het Syrische luchtafweersysteem 71 van de 103 raketten heeft neergehaald. Volgens een hooggeplaatste Russische militair zijn er door de aanvallen geen doden gevallen en hebben Syrische militaire faciliteiten minimale schade opgelopen.

De Rus zegt dat het Russische luchtafweersysteem de aanval in de gaten heeft gehouden, maar dat de Russische systemen geen raketten hebben neergehaald.

Merkel: nodig en gepast

De Duitse bondskanselier Merkel zegt in een reactie dat de aanvallen op Syrië van vannacht "noodzakelijk en adequaat" zijn. In een reactie zei ze dat de aanvallen nodig waren om het internationale verbod op de inzet van chemische wapens te handhaven én om het Syrische regime te waarschuwen voor verdere overtredingen daarvan. "We ondersteunen onze Amerikaanse, Britse en Franse bondgenoten die op deze manier hun verantwoordelijk hebben genomen."

Duitsland gaf afgelopen week al aan niet mee te doen aan een mogelijke militaire actie. Het land richt zich meer op diplomatie. Bovendien kan de Duitse regering niet zonder toestemming van het parlement het leger aansturen.

May: zeker van succes

De Britse premier May zegt zeker te zijn van het succes van de aanval op Syrië van vannacht. In een persconferentie zei ze dat de Britse regering er zeker van is dat het Syrische regime verantwoordelijk is voor de aanval met chemische wapens in Douma. "We weten dat het Syrische regime een afschuwelijk verleden heeft als het gaat om de inzet van chemische wapens tegen de eigen bevolking. De aanval was beperkt, gericht en effectief."

Maandag spreekt May in het Britse parlement over de militaire actie.

Poetin wil spoedzitting VN-Veiligheidsraad

De Russische president Poetin wil dat de VN-Veiligheidsraad in een spoedzitting bijeen komt. Hij spreekt van een "daad van agressie" die de humanitaire crisis in Syrië verergert. Ook zegt Poetin dat de aanval een "verwoestende invloed op de internationale relaties" heeft.

'We zullen doorgaan met het verdedigen van Syrië'

Een woordvoerder van het Syrische leger zegt dat de aanvallen vannacht het leger "er nooit van weerhouden om terroristen in Syrië te vernietigen".

Iran: May, Macron en Trump zijn criminelen

De Iraanse ayatollah Khamenei noemt de Amerikaanse president Trump, de Franse president Macron en de Britse premier May "criminelen". Hij zegt dat de aanval op Syrië van vannacht "een misdaad" is en tot niets leidt. "De Amerikaanse bondgenoten zullen geen voordelen halen uit de misdaden in Syrië", zei Khamenei op de Iraanse tv.

Een overzicht van de aanvallen van vannacht

Rusland heeft geen haast

Britse minister: aanvallen zeer succesvol

De Britse minister van Defensie zegt dat de aanvallen op doelen in Syrië "zeer succesvol" waren. Ook zegt hij dat de aanvallen een "aanzienlijke impact" hebben op wat het Syrische regime in de toekomst kan doen.

Reactie EU-president

EU-president Donald Tusk zegt dat het Syrische regime, samen met Rusland en Iran, niet zomaar door kan gaan met deze "menselijke tragedie".

Reactie NAVO

NAVO-baas Jens Stoltenberg heeft in een verklaring zijn steun uitgesproken voor de VS, Groot-Brittannië en Frankrijk. Hij zegt dat de aanval "de capaciteit van het Syrische regime om zijn inwoners aan te vallen met chemische wapens" reduceert.

Eerste beelden van explosies in Damascus

Turkije: proportionele reactie

Een bron binnen het Turkse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt tegen persbureau Reuters dat de vergeldingsaanval van vannacht "proportioneel" is.

Assad arriveert op zijn werk

Syrië heeft via verschillende sociale media beelden verspreid van president Assad, die schijnbaar ontspannen op zijn werk arriveert. Het is niet duidelijk wanneer deze beelden gemaakt zijn.

Raketten boven Syrië

Een fotograaf van het Amerikaanse persbureau AP maakte in de Syrische hoofdstad Damascus deze foto van raketten in het Syrische luchtruim.

Trump kondigt bombardementen aan

Nog even terug naar vannacht: zo kondigde president Trump de vergeldingsaanval op Syrië aan.

Rusland: meerderheid raketten onderschept

De meerderheid van de vannacht afgevuurde raketten is onderschept door het luchtafweer van het Syrische leger. Dat zegt het Russische ministerie van Defensie volgens persbureau TASS. Volgens een ander Russisch persbureau, Interfax, gebruikte Syrië voor het onderscheppen van de raketten apparatuur uit de tijd van de Sovjet-Unie, waaronder het Buk-raketsysteem. Er zijn volgens de coalitie meer dan 100 raketten ingezet.

Frankrijk lichtte Russen in

De Russen zijn vooraf op de hoogte gebracht van de doelen die vannacht zijn aangevallen. Dat zegt de Franse minister van Defensie Florence Parly in een verklaring. "We zoeken geen confrontatie of escalatie."

Frankrijk vuurde kruisraketten af vanaf een fregat in de Middellandse Zee en met gevechtsvliegtuigen die opstegen in Frankrijk zelf.

Rutte: 'Begrip voor reactie VS'

Premier Rutte reageert via sociale media op de aanval. Hij zegt dat het kabinet begrip heeft voor de actie en noemt die "weloverwogen en proportioneel".

Reactie Iran

Het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelt de aanval. "Dit is een flagrante schending van het internationale recht. Het schendt de soevereiniteit van Syrië." De Iraniërs maken zich zorgen over de gevolgen van de aanval voor de regio.

Raket Syrische afweersysteem stijgt op

Russisch afweergeschut niet in actie

Volgens het Russische ministerie van Defensie is het Russische afweergeschut niet in actie gekomen vannacht. Het ministerie zegt volgens persbureau TASS dat geen van de raketten die zijn afgevuurd, in zones zijn gekomen die door de Russen worden bewaakt.

De Russen waken over locaties bij de stad Tartous en het militaire vliegveld Khmeimim aan de Middellandse Zeekust.

De voorzitter van de Russische defensiecommissie Viktor Bondarev reageert ook via TASS: "Dit soort acties zijn een misdaad tegen de wereld en de mensheid", zegt hij. "Dat vraagt om harde maatregelen. Die moeten niet alleen uit Rusland komen, maar ook uit de internationale gemeenschap."

'Aangevallen doelen waren al ontruimd'

De militaire locaties die vannacht zijn aangevallen, zijn een paar dagen geleden al ontruimd. Een vertegenwoordiger van een pro-Assad-militie zegt tegen persbureau Reuters dat de Russen hen gewaarschuwd hebben voor de aanval. "We bekijken nu wat de materiële schade is."

Volgens de vertegenwoordiger werden er ongeveer dertig raketten afgevuurd op de locaties en is een derde onderschept door het Syrische afweersysteem. Het Syrische staatspersbureau SANA maakt melding van drie burgers die gewond zijn geraakt toen westerse raketten van koers werden gebracht.

Lege straten in Damascus

Canada en Australië

De Canadese premier Trudeau heeft in een korte verklaring zijn steun voor de Amerikaans-Frans-Britse aanval uitgesproken. "We blijven het gebruik van chemische wapens in Syrië onderzoeken met onze internationale partners. De verantwoordelijken moeten worden vervolgd."

Ook Australië steunt de aanval. Premier Malcolm Turnbull noemt de actie een "weloverwogen, afgemeten en gericht antwoord."

Aanval op drie doelen

De vergeldingsactie richtte zich volgens de Amerikaanse legertop op drie doelen:

* Een wetenschappelijk onderzoekscentrum in Damascus

* Een opslagruimte voor chemische wapens ten westen van Homs

* Een commandopost in de buurt van de opslagruimte

Franse gevechtsvliegtuigen stijgen op

Foto Syrisch leger

Het Syrische leger geeft onderstaande foto vrij. Volgens het leger is de foto gemaakt in een buitenwijk van Damascus en is er een explosie te zien die het gevolg is van de vergeldingsaanval.

Antonov: 'Dit is onacceptabel'

Het beledigen van de Russische president is "onacceptabel en ontoelaatbaar", reageert Anatoly Antonov, de Russische ambassadeur in de Verenigde Staten. Trump riep zijn Russische ambtsgenoot tot de orde in zijn speech eerder vannacht. "Welk land wil worden geassocieerd met de massamoord op mannen, vrouwen en kinderen?" vroeg Trump retorisch. Volgens Antonov hebben de Verenigde Staten het recht niet om andere landen te beschuldigen.

Syrische tv: 'Afweersystemen hebben gereageerd'

Een Syrische televisiezender meldt dat de afweersystemen van het Syrische leger "hebben gereageerd", zegt persbureau AP. Wat dat wil zeggen is onduidelijk. Er is geen informatie over doden of gewonden aan de kant van het Syrische leger.

'Trump had congres moeten inlichten'

Russen niet ingelicht

Volgens generaal Joseph Dunford zijn de Russen niet vooraf ingelicht over de bombardementen.

'One time shot'

De luchtaanvallen zijn voorbij. "Het regime van Assad heeft het de vorige keer niet begrepen", zegt de Amerikaanse minister van Defensie James Mattis over de luchtaanval vorig jaar. "Deze keer sloegen we harder toe." Volgens Mattis zijn er geen Amerikaanse soldaten omgekomen bij de aanval. Ook zegt hij dat er geen andere aanvallen gepland staan.

Toelichting Pentagon

May: 'We moeten onze standaarden verdedigen'

"De internationale gemeenschap moet wereldwijde regels en standaarden verdedigen om ons allemaal veilig te houden. Dat leert de geschiedenis ons", zegt de Britse premier Theresa May. "Ons land heeft dat altijd gedaan en dat zullen we ook altijd blijven doen."

Macron: 'Interventie gericht op chemische doelen'

Doelwitten

Volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten zijn verschillende militaire bases het doelwit. Ook worden onderzoekscentra gebombardeerd en zou het hoofdkwartier van de Republikeinse Garde zijn geraakt. Dat is een elitekorps van het Syrische leger.

'Zes luide explosies'

Een getuige in de Syrische hoofdstad Damascus heeft "ten minste zes luide explosies gehoord", bericht persbureau Reuters. Volgens een tweede getuige is het stadsdeel Barzah geraakt. In Barzah zetelt een Syrisch wetenschappelijk onderzoekscentrum.

Trump richt zich tot Rusland en Iran