Vanaf 2015 is er structureel minder geld voor professionele zorg. Deze bezuinigingen in de zorgsector leiden tot een grote ontslaggolf. Te gast is Ton Wilthagen, hoogleraar arbeidsmarkt aan de Universiteit van Tilburg. Is dit verlies aan werkgelegenheid noodzakelijk of zijn al deze mensen straks weer nodig?
Werkgelegenheid krimpt
In Nederland werken 1.1 miljoen mensen in de zorg. De zorg was lang de banenmotor van de economie, veertig jaar lang kende de sector een onafgebroken groei. Sinds vorig jaar veranderde dat beeld echter drastisch. De werkgelegenheid in de sector Zorg en Welzijn kromp in 2013.
De werkgelegenheid verdwijnt ook sneller in de zorg dan in andere sectoren. Dat blijkt uit een stijging van 50 procent van het aantal WW-uitkeringen in de zorgsector, terwijl alle WW-uitkeringen samen maar zo'n 30 procent stegen.
Verwachtingen
Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) zag vorig jaar een banenverlies van zo'n twintigduizend en verwacht voor dit jaar nog eens twintigduizend minder banen in de zorg en welzijnssector. De verwachting is dat de krimp in 2015 aanhoudt. "De banenmotor is in feite stil komen te vallen en van een groeisector is de zorgsector terecht gekomen in een krimpmarkt", zegt Rob Witjes, manager arbeidsinformatie van UWV.
Aankondiging ontslagen
Door het veranderende overheidsbeleid is er op verschillende plaatsen in de zorg gekort. Vooral bij de ouderenzorg, de thuiszorg, de jeugdzorg en de gehandicaptenzorg is er een verlies van arbeidsplaatsen. Dat komt door het sluiten van verzorgingshuizen en het overhevelen van taken naar de gemeenten die die taken voor minder geld moeten uitvoeren. De meeste van die bezuinigingen zijn pas in 2015 merkbaar, maar instellingen bereiden zich nu al voor en kondigen ontslagen aan.
De dupe
Triade, een zorginstelling in Flevoland, zal afscheid nemen van zo'n driehonderd mensen. Triade biedt hulp en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke of psychosociale beperking. Nieuwsuur loopt mee met persoonlijk ondersteuner Monica Habich, die kwetsbare cliënten begeleid bij zelfstandig wonen. Habich kreeg te horen dat haar tijdelijke contract na september niet wordt verlengd.
"Mijn grootste zorg zijn echter mijn cliënten, daar maak ik me meer zorgen over dan mezelf", zegt Habich. Bestuurder van Triade, Micky Adriaansens: "Door de bezuinigingen is de klap nu heel erg groot, en de cliënten en de medewerkers zijn daar de dupe van."
Ouderenzorg
Ook instellingen in de ouderenzorg nemen maatregelen. Thebe, een grote zorginstelling in Noord-Brabant, ontsloeg vorig jaar 145 werknemers. Thebe zal dit jaar afscheid nemen van nog eens duizend mensen. Ook bij thuiszorgorganisatie Careyn verliezen dit jaar duizend mensen hun baan. Voor 2015 en 2016 zullen in totaal nog eens tweeduizend mensen Careyn moeten verlaten. Ook De Zorggroep verwacht afscheid te nemen van duizend tot vijftienhonderd mensen, vijfhonderd arbeidsplaatsen zullen dit jaar al verdwijnen.
Tegenstrijdig
Deze omslag in werkgelegenheid werd kort geleden nog niet voorzien. Tegen het licht van de vergrijzing en de gestegen levensverwachting ging men ervan uit dat er eerder veel meer mensen in de zorg nodig zouden zijn. In een NOVA-uitzending uit 2007 blijkt dat er uit voorzorg zelfs verpleegkundigen uit Litouwen worden gehaald om het verwachte tekort op te vangen. In 2008 concludeerde de Commissie-Bakker dat er tot 2020 zelfs 500.000 extra werknemers nodig zouden zijn in de zorg.
Vragen en/of opmerkingen? Mail: Jane.van.Laar@nieuwsuur.nl of Judith.Pennarts@nieuwsuur.nl