Is scheidsrechterskorps te jong? 'Eredivisie wordt als proeftuin gebruikt'

Het Nederlandse scheidsrechterskorps lag afgelopen weekend flink onder vuur na enkele discutabele beslissingen. Jonge scheidsrechters worden te snel voor de leeuwen gegooid, zo klinkt het.

Jan Willem van Dop, algemeen directeur van Go Ahead Eagles, liet in Studio Voetbal weten helemaal klaar te zijn met het niveau van de arbitrage. "Vandaag is voor mij de druppel."

Oud-scheidsrechter Mario van der Ende sluit zich aan bij Van Dop en spreekt van amateurisme. "Als je actief bent in het betaald voetbal mag je professionaliteit en kwaliteit verwachten. Nu wordt de eredivisie als proeftuin gebruikt."

Opleidingsinstituut

De belangrijkste kritiek van Van Dop: de scheidsrechters zijn te jong en onervaren. "We hebben een hele grote groep scheidsrechters in Nederland. De topscheidsrechters komen op dit moment niet aan hun aantal wedstrijden, omdat die groep te groot is. Je gaat dan toch niet iemand nemen uit de jongere generatie? Het lijkt wel alsof wij een soort opleidingsinstituut zijn."

Volgens Van Dop was het al de derde keer dit seizoen dat zijn club werd benadeeld. Enric Llansana werd al vroeg in het duel met FC Utrecht door scheidsrechter Sander van der Eijk van het veld gestuurd. "Een schandalige vertoning", vond technisch manager Paul Bosvelt. Vandaag werd de rode kaart geseponeerd door de tuchtcommissie betaald voetbal.

Van Dop: "Tegen Ajax werd ons een penalty onthouden, bij Heerenveen werd een goal onterecht afgekeurd en vandaag die rode kaart. Ik ben ook al in contact met de KNVB en dan krijg ik te horen: ja, discutabel. Dat zegt mij genoeg."

Marc Nagtegaal was de arbiter die de handsbal van Ajacied Davy Klaassen niet bestrafte en Serdar Gözübüyük floot het duel met sc Heerenveen. Beiden staan, net als Van der Eijk, op de internationale lijst. Gözübüyük behoort zelfs tot de elitecategorie.

Van der Ende, die zelf meer dan 600 wedstrijden in het Nederlandse betaald voetbal floot, ziet dat veel scheidsrechters een te geringe basis hebben.

"Die voorvallen die Van Dop noemt, daar kan ik me helemaal in vinden. Als je actief bent in het betaald voetbal mag je professionaliteit en kwaliteit verwachten. Nu wordt de eredivisie als proeftuin gebruikt. De woorden van Bosvelt en Van Dop zijn misschien niet handig, maar ik kan het goed begrijpen."

Moeten de Nederlandse clubs inderdaad vertrouwen op jonge en onervaren scheidsrechters? Het is moeilijk om daar een eenduidig antwoord op te geven. Wel kunnen we cijfers bekijken om een indruk te krijgen.

Characters

Te beginnen met de bekritiseerde scheidsrechter Van der Eijk. Hij maakte in 2019 zijn debuut als arbiter in de eredivisie en floot sindsdien 69 duels op het hoogste niveau. Ook floot hij 105 wedstrijden in de eerste divisie en had hij de leiding over enkele Europese duels.

Dan de leeftijd van de scheidsrechters. Die ligt dit seizoen rond de 37 jaar. De oudste is Bas Nijhuis (47 jaar) en de jongste Jannick van der Laan (29 jaar). Als we dat vergelijken met het seizoen 2004/2005, dan zien we dat de gemiddelde leeftijd twintig jaar geleden hoger lag: rond de 41 jaar.

Volgens Van der Ende komen jonge scheidsrechters veel te snel op een hoog niveau te fluiten en is dat terug te zien in de kwaliteit van de arbitrage.

"In die vier jaar fluit je toch al gauw 150 wedstrijden. Het is beter als je eerst wat jaren met de voeten in de modder staat. Nu zijn ze net van de melktandjes af en ze staan al in de eerste divisie te fluiten. Twintig jaar geleden had je toch wat meer characters onder de scheidsrechters."

Topscheidsrechters fluiten het meest

Het lijkt er niet op dat de groep eredivisiescheidsrechters groter is dan voorheen. Dit seizoen kwamen in de eerste zestien speelrondes twintig verschillende scheidsrechters in actie. Ter vergelijking: ook in 2004/2005 waren dat er twintig, maar dan over het hele seizoen.

En dan de vraag of de topscheidsrechters minder op het veld staan om andere arbiters de kans te geven.

Danny Makkelie, Gözübüyük, Joey Kooij, Allard Lindhout en Van der Eijk zijn de Nederlandse scheidsrechters die dit seizoen floten in het hoofdtoernooi van de Champions League, Europa League of Conference League. Zij krijgen ook de meeste eredivisiewedstrijden toegewezen, samen met de twee oudste scheidsrechters: Bas Nijhuis en Jeroen Manschot.

Wat zou een oplossing zijn, volgens Van der Ende? "Tegenwoordig moet je niet later dan je 23ste of 24ste serieus beginnen met fluiten, wil je nog een internationale carrière hebben. Het zou goed zijn als scheidsrechters op latere leeftijd nog kunnen instromen."