'Op veel scholen wordt gehandeld in vuurwerk, inclusief cobra's en nitraten'
Lisanne van Spronsen
Het is voor veel jongeren makkelijk om aan zwaar illegaal vuurwerk te komen. Leerlingen van zeker 275 middelbare scholen laten aan NOS Stories weten dat er op hun school in vuurwerk wordt gehandeld.
Wat er precies wordt verkocht en hoe groot die handel op verschillende scholen is, is niet duidelijk. Maar zwaar vuurwerk, zoals cobra's en shells, wordt regelmatig als voorbeeld genoemd in een vragenlijst die NOS Stories verspreidde onder jongeren.
Giovanni (13), niet zijn echte naam, verdient honderden euro's met het verkopen van illegaal vuurwerk op zijn middelbare school:
Verschillende jongeren die vuurwerk verkopen op school zeggen dat ze dat doen omdat het goed verdient, weinig moeite kost en omdat ze het stoer vinden. "Ik verdien 300 euro per maand", zegt Giovanni van 13 jaar. "Soms 500 euro, maar dat is in een goede maand."
Hij haalt via via vuurwerk en verkoopt dat vervolgens door op school. "Dan zeg ik: kom naar het fietsenhok, of van tevoren bij deze les. Dan geef ik het vuurwerk, en geven ze mij het geld."
De meeste jongeren zeggen dat ze op oudejaarsdag starten met het afsteken van vuurwerk, maar bij sommigen begint het al eerder te kriebelen en worden de knallers na de zomervakantie afgestoken. Wanneer zij hun vuurwerk halen en wat dit betekent voor de handel op school, is onduidelijk.
Je brengt een explosief de school binnen.
NOS Stories vroeg scholen naar de vuurwerkhandel. Veel scholen reageerden niet, maar van de scholen die de vragen wel beantwoordden, herkennen sommige het beeld van de handel. Andere scholen zeggen het niet te zien.
Een aantal scholen weet dat het gebeurt en probeert het te voorkomen. Een daarvan is het Jan Tinbergen College in Roosendaal. Daar komen wekelijks jeugdboa's langs om met leerlingen te praten over wat er op school speelt. Ook zijn er voorlichtingen en worden de kluisjes in samenwerking met de jeugdboa's en politie gecontroleerd.
Conrector Mayke Eckhardt: "We hebben in ieder geval een keer per jaar een kluisjescontrole die echt op vuurwerk is gericht, om er zo voor te zorgen dat er geen vuurwerk in de kluisjes ligt en dat het op school veilig blijft." Daar is dan ook een hond bij die kruit ruikt en zo vuurwerk opspeurt."
Toch zeggen sommige leerlingen van de school dat er nog steeds vuurwerk wordt meegenomen en dat het dan op andere plekken wordt verstopt dan in kluisjes.
Explosief op school
Dat er op veel scholen handel is, vinden verschillende organisaties zorgelijk. "Vuurwerk hoort helemaal niet op school", zegt directeur Martijntje Bakker van VeiligheidNL, een organisatie die onder meer onderzoek doet naar vuurwerkletsel. "Je mag het daar niet afsteken en je brengt gewoon een explosief de school binnen."
Vooral het zware illegale vuurwerk, zoals een cobra, kan enorme schade veroorzaken. Het aantal jongeren tussen de 12 en 15 jaar dat gewond raakt door het afsteken van illegaal vuurwerk ziet de organisatie de afgelopen jaren toenemen. Waardoor die toename komt, wordt nu onderzocht door VeiligheidNL.
De politie is niet verrast dat er op veel middelbare scholen gehandeld wordt in vuurwerk. Woordvoerder David Howes-Smith: "Het gemak waarmee dergelijk explosief materiaal verkrijgbaar is baart ons grote zorgen. We zien ook dat vuurwerk op grote schaal wordt verhandeld via socialemediakanalen waar bijvoorbeeld cobra's voor weinig geld te krijgen zijn."
De politie vindt het daarom belangrijk dat er preventief meer gedaan gaat worden om vuurwerk op scholen aan te pakken. Bijvoorbeeld voorlichtingen geven, een goed schoolbeleid hanteren en samenwerken met ouders en agenten.