Steeds meer Sudanezen ontvluchten geweld en belanden in Calais
Steeds meer migranten in en rond het Franse Calais komen uit Sudan. De aantallen variëren sterk, maar in sommige weken is zo'n 60 procent van de migranten Sudanees, schat hulporganisatie Artsen zonder Grenzen. Dat is aanzienlijk meer dan in het verleden.
Het gaat om honderden mensen die langs de Franse kust in krotten, tenten en kraakpanden wonen. Aanleiding voor de toename zijn de oorlog en de humanitaire crisis in Sudan.
Artsen zonder Grenzen is in Calais op verschillende plaatsen actief. Bij hun speciale dagopvang voor minderjarige migranten is soms 90 procent van de bezoekers een tiener uit Sudan.
"Ze komen bij ons langs omdat ze het moeilijk hebben. Ze wonen in tentenkampen", zegt Feyrouz Lajili van Artsen zonder Grenzen. De organisatie geeft medische en psychische hulp. "Die kinderen uit Sudan hebben te maken met geweld in de kampen waar ze wonen, maar ook als ze aan boord van boten willen gaan om Het Kanaal over te steken naar Engeland." Sommigen zijn getraumatiseerd. Ze hebben vaak een maandenlange en moeilijke reis uit Sudan achter de rug, zegt Lajili.
Hulporganisatie Utopia56 herkent de tendens aan de noordwestelijke Franse kust. "De Sudanezen zijn vaak minderjarigen", weet ook Utopia56. "Ze hebben weinig geld. Andere migranten betalen vaak mensensmokkelaars om per rubberboot naar Engeland te reizen. De Sudanezen kunnen dat niet betalen. Ze proberen illegaal aan boord te klimmen van vrachtwagens. Dat kost ze niets."
Naar Engeland
De migranten in Calais wonen bijna allemaal in armoedige tentenkampen zonder voorzieningen in bossen of op braakliggende terreinen. In de vroege ochtend of 's avonds en 's nachts gaan ze op pad. Naar stranden waar rubberboten klaarliggen. Of naar parkeerplaatsen waar vrachtwagens staan: die gaan met veerboten of via de Kanaaltunnel naar Engeland.
"We proberen de hele tijd naar Engeland te gaan door aan boord van vrachtwagens te klimmen", vertelt de 16-jarige Sudanees Hassan. "Maar de politie houdt ons elke keer tegen. Ze slaan ons soms ook. Ze gaan hardhandig te werk."
Doorreizen naar Europa
In Sudan zijn door de oorlog meer dan 10 miljoen mensen op de vlucht geslagen. Van hen zijn er zo'n 8 miljoen naar elders in Sudan gevlucht. Ongeveer 2 miljoen Sudanezen trokken de grens over, vooral naar Egypte en Tsjaad.
Hulporganisaties en overheden zeggen dat Sudanezen steeds vaker doorreizen naar Europa. De meeste Sudanezen komen via Libië en Tunesië: van daaruit steken ze de Middellandse Zee over.
Het Europees Agentschap voor Asiel (EUAA) meldde dat tussen april 2023 en januari 2024 bijna 10.000 asielverzoeken in de EU werden ingediend door Sudanezen: twee keer zoveel als dezelfde periode daarvoor.
In de eerste helft van dit jaar waren het er meer dan 4000, meldt het EUAA op vragen van de NOS. En bijna 60 procent van die asielverzoeken werd gedaan in Frankrijk.
Specialisten benadrukken dat die cijfers in geen verhouding staan tot de miljoenen vluchtelingen die in Sudan zelf en in buurlanden worden opgevangen. Maar tegelijkertijd weet niemand wat de toekomst kan brengen.
"Sommige Sudanezen doen zes maanden over hun reis naar Europa, andere doen er zelfs drie jaar over", zegt Feyrouz Lajili van Artsen zonder Grenzen. "Dus het kan best zo zijn dat Sudanezen die de oorlog nu ontvluchten pas veel later in Europa aankomen."
In Calais bestaan er inmiddels twee kampen waar de Sudanezen 'wonen'. Op sommige plekken staan tentjes, op andere plekken staan krotten van houten planken. "Het is niet makkelijk om zo te leven", zegt de 16-jarige Hassan. "Maar ik heb een droom: naar Engeland gaan. Dus het is nu gewoon even volhouden."
Morgen gaat hij opnieuw proberen, vertelt hij, om bij een vrachtwagen naar binnen te klimmen in de hoop dat die hem als verstekeling mee Het Kanaal over neemt.
De NOS maakte in juni deze uitlegvideo over de oorlog in Sudan: