Nederland informeert EU over 'opt-out'-plannen, 'iets van de lange adem'
Minister Faber van Asiel en Migratie heeft de Europese Commissie een brief gestuurd waarin staat dat Nederland een opt-out wil als er een nieuw Europees verdrag komt. Het kabinet had al verschillende keren aangekondigd dat het Brussel daar zo snel mogelijk over zou informeren en nu heeft de minister dat ook officieel gedaan. Met een opt-out wordt bedoeld dat Nederland een uitzondering wil voor bepaalde Europese regels op het gebied van migratie.
Faber vindt dat Nederland weer over zijn eigen asielbeleid moet gaan. In haar brief aan Eurocommissaris Johansson schrijft Faber ook dat zolang voor Nederland geen uitzondering geldt het kabinet hoopt op een snelle inwerkingtreding van het Europese migratiepact. Daarin hebben de landen van de EU allerlei afspraken gemaakt, zoals het meteen screenen van migranten aan de Europese buitengrenzen en het aanmerken van asielzoekers als kansrijk en kansarm.
In een toelichting erkent Faber dat het verzoek voor een opt-out "iets van de lange adem" is. Maar ze wil zich daardoor niet laten weerhouden. De vraag om een opt-out is volgens haar een signaal dat Nederland het anders wil gaan doen. "Ik wil ook proberen andere lidstaten mee te krijgen om beweging te krijgen in het migratiedossier."
Kabinet heeft nog meer asielmaatregelen in petto
De opt-out is een van de manieren waarop het kabinet migratie drastisch wil beperken. Op stapel staan nog het gebruikmaken van uitzonderingsbepalingen waardoor delen van de Vreemdelingenwet buiten werking worden gesteld en het indienen van een tijdelijke 'asielcrisiswet'.
Een opt-out is alleen te regelen als er binnen de EU wordt onderhandeld over een nieuw EU-verdrag. "Je kan je niet onttrekken aan EU-wetgeving", zei een woordvoerder van de Europese Commissie daarover in mei. "In het verleden, toen de EU-verdragen tot stand kwamen, hebben bepaalde landen opt-outs bedongen. Maar wij werken hier op basis van bestaande verdragen en wetgeving."
De Europese Commissie laat weten de brief van Faber te hebben ontvangen en wijst erop dat de minister erkent dat voor een opt-out een verdragswijziging nodig is. Zo'n aanpassing is nu niet aan de orde en daarom blijven de Europese regels van toepassing op Nederland, aldus de commissie.
Drie lidstaten met opt-outs
Op dit moment zijn er slechts drie EU-lidstaten die opt-outs hebben. Zo hoeft Denemarken in tegenstelling tot andere EU-landen de euro niet in te voeren. Ook doen de Denen niet mee aan de Europese samenwerking op het gebied van veiligheid en justitie. Ierland heeft op dit gebied eveneens een uitzonderingspositie.
Daarnaast heeft Polen een opt-out voor het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie, waardoor deze grondrechten in de Poolse rechtbank niet kunnen worden aangehaald. Maar omdat deze rechten in andere delen van het Europees recht zijn vastgelegd, betekent dit in de praktijk weinig.
