Historische filmbeelden van Sneek gevonden: 'Dit is een unieke collectie'
Het Fries Film & Audio Archief (FFAA) heeft een serie filmrollen gekregen waarop beelden blijken te staan van Sneek uit de jaren 20 en 30. Volgens het archief zijn de beelden in bijzonder goede staat. Het archief spreekt van een unieke vondst.
De beelden lagen in een kluis bij filmlab Haghe Film in Amsterdam, waar ze waarschijnlijk begin jaren 90 zijn achtergelaten. Een medewerker vond tijdens het opruimen in de kluis vijftien blikken nitraatfilms. Toen bleek dat alle films over Sneek gingen, benaderde hij het FFAA.
"Ze zijn heel bijzonder", zegt coördinator van het archief Jurjen Enzing tegen Omrop Fryslân. "We wilden eerst wat onderzoek doen voordat we uit ons dak gingen, maar we zagen het eigenlijk meteen al: dit is een unieke collectie. Niet alleen voor Friesland, maar voor heel Nederland."
Bekijk hier de historische beelden:
De filmbeelden zijn gemaakt door verschillende filmproductiebedrijven. Ze zijn destijds vermoedelijk vertoond in bioscopen in Sneek. Er zijn onder meer opnames van een veekeuring, sportwedstrijden, een optocht met versierde wagens en een bezoek van koningin Wilhelmina. De oudste beelden zijn van 1 september 1920 en laten de volksspelen op Koninginnedag in Sneek zien.
Volgens het FFAA zijn maar van een paar middelgrote steden in Nederland zoveel beelden uit de jaren 20 en 30 bewaard gebleven. In die jaren werd volgens Enzing vooral gebruikgemaakt van nitraatfilms. Die zijn erg kwetsbaar en kunnen niet zomaar waren afgespeeld. "De staat van de films bleek heel goed. We moeten ze wel heel voorzichtig bekijken met de hand, sommige zijn ook ontvlambaar."
De filmbeelden zijn op verzoek van het FFAA door Haghe Film gedigitaliseerd. Volgens het archief is het digitaliseren van nitraatfilms een kostbaar proces, maar was dit dankzij financiering van de gemeente Súdwest-Fryslân toch mogelijk. Daarnaast zijn de beelden onderzocht door het Fries Scheepvaart Museum en is de Vereniging Historisch Sneek ingeschakeld. Zij wisten de beelden te voorzien van tekst en informatie.
"Dat was een gigantische klus, die tien filmpjes", vertelt Alice Booij van het Fries Scheepvaart Museum. "Maar ook heel mooi, daar staan leuke dingen op. Al is het ook heel tijdrovend om te kijken wat er precies waar en wanneer gebeurde." Als voorbeeld noemt Booij de beelden van een voetbalwedstrijd. "Kom er maar eens achter waar dat was, in welk jaar en wie er allemaal op staan."
'Waar is dat?'
De mooiste beelden voor Booij laten dingen zien die per ongeluk of ergens op de achtergrond gebeuren. "Een rijtje gevels op het Veemarktterrein, bijvoorbeeld", noemt ze als voorbeeld. "Ik dacht: waar is dat? Dat heb ik nog nooit gezien."
Uiteindelijk bleken het voorgevels van de Smidsbuurt te zijn. "Die zijn uit beeld verdwenen toen de Veemarkt is aangelegd en er cafés voor zijn gebouwd." Wat het dan zo bijzonder maakt? "De Veemarkt is van 1930, ik denk dat veel Snekers die gevels nog nooit hebben gezien." Op 11 oktober zijn de beelden te bewonderen voor het publiek bioscoop CineSneek.
