Dijkwerkers in een van de filmfragmenten
In samenwerking met
Omroep Zeeland
NOS NieuwsAangepast

Beelden tonen voor het eerst het dichten van de dijk op Walcheren

Er zijn nieuwe beelden opgedoken van het dichten van de dijken op Walcheren, gemaakt vlak na het einde van Tweede Wereldoorlog.

Op het filmmateriaal is goed te zien wat voor karwei het was om het eiland weer tegen overstromingen te beschermen, schrijft Omroep Zeeland. Er waren wel een paar machines, maar het meeste werk werd door dijkwerkers met de hand gedaan. "Ellebogenstoom", noemt amateurhistoricus Piet Willeboordse het.

Walcheren werd in november 1944 door de Britten onder water gezet. Zij bombardeerden de dijken om zo de Schelde (en daarmee de haven van Antwerpen) veilig te stellen voor de aanvoer van geallieerde troepen.

Voor veel bewoners van het onder water gezette Walcheren werd de winter een beproeving. Zij leefden op het ritme van het getij en konden een groot deel van hun woning alleen gebruiken bij eb. Direct na de bevrijding riepen zij op tot herstel van de dijken.

In juni 1945 besloot de eerste naoorlogse premier Schermerhorn om daarvoor geld vrij te maken. Hij beloofde dat de vier belangrijkste gaten in de dijken voor de eerste najaarsstormen gedicht zouden zijn.

Bekijk hier een deel van de nieuwe beelden:

Unieke beelden van wederopbouw Zeeland: 'Zo'n volledig beeld hebben we nooit eerder gezien'

Uit het filmmateriaal dat nu is opgedoken, blijkt wat een opgave dat was. Vooral bij Westkapelle werd met man en macht gewerkt. Op de beelden krioelt het van de dijkwerkers die bij weer en wind stenen aandragen en verstevigingen aanbrengen.

Op 1 augustus 1945 waren er 1900 mensen aan het werk op de dijken. Eind november waren het er 3150. Al met al lukte het trouwens niet om de najaarsstormen voor te zijn: in februari 1946 werd het laatste gat in een dijk bij Ritthem gesloten.

Het filmmateriaal bestaat uit zeven spoelen 8mm-zwart-wit-smalfilm en 63 zwart-witdia's, gemaakt door waterbouwkundig ingenieur Kommer Jan Westhoeve (1899 -1985), die na de bevrijding naar Zeeland was gestuurd door Rijkswaterstaat. Hij kreeg de taak om Walcheren droog te leggen, maar was ook gepassioneerd amateurfotograaf en filmmaker. Zijn zoon, zelf al ver in de tachtig, heeft het materiaal nu overgedragen aan het Bevrijdingsmuseum Zeeland in Nieuwdorp.

"Zo'n volledig beeld van de wederopbouw van Walcheren hebben wij nog nooit gezien", zegt Stef Traas van het museum. Hij spreekt van "een unieke aanwinst". "En we hebben van kenners begrepen dat die beelden er ook niet zijn. Dus het is heel mooi dat je alle stappen kan zien die hebben geleid tot het dichten van het laatste dijkgat."

De beelden zijn nog niet te zien voor het publiek. Het museum wil een paviljoen inrichten over de wederopbouw van Zeeland, met de filmbeelden als belangrijk onderdeel daarvan.

Advertentie via Ster.nl