Schiermonnikoog kan stukje land verliezen door doorbraak geul
Het uiterst oostelijke deel van Schiermonnikoog is kwetsbaar voor een doorbraak. Een geul komt steeds dichter het eiland in, waardoor de afstand tussen de Noordzee en de Waddenzee kleiner wordt. Dat zou betekenen dat een deel van het eiland losraakt.
Langs het eiland hebben weer en water vrij spel. Hierdoor slijt de geul steeds verder naar binnen op de Balg, het uiterst oostelijke deel van het Waddeneiland. Nu zit er nog zo'n 650 meter tussen de geul en de Noordzee, maar dat schuift steeds verder op.
Langzaam graaft de geul zich een weg in het eiland, zegt geoloog Koos de Vries tegen Omrop Fryslân. Als dat punt bereikt is, komt het tot een doorbraak. In dat geval komt een stukje van het eiland los te liggen van de rest.
Dat kan nog tientallen jaren duren, benadrukt De Vries. "Maar in het geval van een flinke storm waardoor een grote overstroming op het eiland komt, kan het ook zomaar al snel gebeuren."
Het opvallende is dat Schiermonnikoog de afgelopen twintig jaar juist groter is geworden. Aan de oostkant is in die periode zo'n 5 kilometer aan land bij gekomen. Daarmee kwam dat deel van het eiland op grond van de provincie Groningen te liggen. De provinciale grens werd daarom gecorrigeerd, zodat het hele eiland bij Friesland zou blijven horen.
De dreigende doorbraak kan dus leiden tot een bestuurlijke discussie. Het kan gebeuren dat het 'nieuwe' eiland van Groningen wordt en de provincie daarmee de verloren grond terugkrijgt.
Een mogelijke doorbraak was eerder ook een argument tegen de aanleg van een stroomkabel door Tennet, tussen de Noordzee en de Waddenzee. Voor die kabels zou een gat gegraven moeten worden van minstens 50 meter breed. Tegenstanders zeiden dat daardoor twee zwakke plekken in de zeewering zouden ontstaan en de natuur van het eiland onherstelbare schade zou oplopen.
De kabels zouden door de duinen van de Balg lopen. "Als je dat zand, dat er al eeuwen ligt en ons beschermt, bij storm weghaalt, stort het in elkaar", zei een actievoerder in 2021.
