Politiechef Rotterdam geschokt door uitkomsten onderzoek
De Rotterdamse politiechef Westerbeke is geschrokken van de conclusies uit het onderzoek dat de politie heeft laten uitvoeren naar aanleiding van klachten over racisme, pesten en seksisme binnen het Rotterdamse korps.
NRC meldde vanochtend dat er sprake is van een "onveilig werkklimaat" bij de politie Rotterdam-Centrum en sprak zes anonieme medewerkers van de eenheid over de uitkomsten van het onderzoek.
"Als eenheidsleiding zijn wij geschrokken van de conclusies die uit het rapport zijn gekomen, die zijn niet mals en dat hebben wij ook eind juni uitgesproken tijdens de presentatie van de resultaten aan het hele team", zegt Fred Westerbeke.
Er waren al langere tijd klachten over het team in Rotterdam-Centrum, waar zo'n 230 agenten werken. De klachten gaan over racisme, discriminatie, seksueel grensoverschrijdend gedrag, pestgedrag, drankgebruik en buitensporig gewelddadig handelen op straat. De Nederlandse Politiebond ontving vergelijkbare meldingen.
Geen ruimte voor pesterijen en racisme
De bond vroeg daarom de Politie Rotterdam om de klachten te onderzoeken en de uitkomsten daarvan zijn dus in juni gepresenteerd aan de eenheid.
Volgens Westerbeke heeft de politieleiding bewust gekozen voor een onderzoek naar onderliggende patronen. "Wetende dat we met dit onderzoek pijn naar boven halen die niet 1,2,3 is opgelost", zegt hij. "Uit de uitkomsten blijkt dat het op meerdere fronten niet goed gaat binnen het team, onder meer op het gebied van leiderschap en omgangsvormen". Volgens hem is er "echt geen ruimte meer voor pesterijen, vrouwonvriendelijk gedrag en racisme".
"De conclusies en aanbevelingen uit het rapport nemen we over", zegt de korpschef. Er wordt onder meer aangeraden de leiderschapsstijl te verbeteren en werk te maken van de aanpak van discriminatie.
In gesprek met Nieuwsuur voegt Westerbeke toe dat dit soort wangedrag niet meer straffeloos mag plaatsvinden. "In de afgelopen periode hebben we geleerd: als we tegen nieuwe incidenten aan lopen, gaan we onderzoek doen. Dat heeft in de afgelopen jaren in diverse situaties geleid tot optreden. Collega's zijn ontslagen of verplaatst en er zijn collega's die andere vormen van sancties hebben gehad."
De politie in Rotterdam is de laatste jaren vaker in het nieuws geweest vanwege incidenten. Zo bood de politiechef in 2022 zijn excuses aan voor een racistisch incident waarbij tegen iemand die werd gearresteerd het n-woord werd gebruikt. Dit jaar werden zes medewerkers bestraft om racistische appjes. In 2020 excuseerde Westerbeke zich ook al voor racistische berichten in een WhatsAppgroep.
Veranderen cultuur is lastig
Politiewetenschapper Jaap Timmer legt aan Nieuwsuur uit waarom dit gedrag bij de politie bestaat en waarom het moeilijk te bestrijden is. "Agenten hebben te maken met allerhande maatschappelijke problemen en bedienen ook een beetje de rafelranden van de maatschappij. Dan sluipt er cynisme in. De politie heeft een gesloten cultuur met een hoge onderlinge solidariteit. Dit heeft als nadeel dat elkaar aanspreken op cynische gedragingen lastig is."
Om dit te veranderen is in zijn ogen krachtig leiderschap nodig. Over de misstanden in Rotterdam zegt hij: "Kennelijk hebben mensen zich in deze organisatie onvoldoende gerealiseerd dat ze een verantwoordelijkheid hebben om dit soort gedrag te stoppen. Mensen die hebben geprobeerd er wat aan te doen, kregen intern de deksel op hun neus. Dat doet iets met hun vertrouwen in de organisatie, maar ook iets met het vertrouwen van de samenleving in de politie. Deze organisatie heeft als taak anderen de maat te nemen. Als je jezelf niet aan die maat houdt, maak je je ongeloofwaardig."
Dat er regelmatig berichten naar buiten komen over misstanden bij de politie, wijt hij aan de cultuur. Dat het veranderen daarvan lastig blijkt noemt hij geen onwil, "maar wel onmacht om mensen die op dit soort verantwoordelijke plekken zitten naar andere plekken te bewegen. En ze te stimuleren om dit soort processen te onderkennen, de kop in te drukken en te voorkomen."