Turkse vakantiegangers vinden eigen land te duur en gaan liever naar Griekse eilanden
Er komt geen eind aan de rij mensen met rolkoffers en strandtassen in de haven van Cesme, een Turks kustplaatsje vlak bij Izmir. Veerboten varen hier meerdere keren per dag naar het Griekse eiland Chios. Gezinnen, stellen, vriendengroepen: allemaal wachten ze geduldig met paspoort en bootticket in de hand.
De overtocht duurt een half uur. Bij aankomst in de haven van Chios bewegen honderden mensen zich eerst langs het visumloket, daarna door de douane en de paspoortcontrole. Wachttijden lopen op tot twee uur, maar ze hebben het er allemaal voor over.
"We blijven meestal in Cesme in de zomer, maar dit jaar waren de prijzen zo hoog dat we zeiden: waarom gaan we niet naar Chios?", zegt studente Ada, die met haar moeder een week vakantie komt vieren. "Het is zo dichtbij en het is goedkoper. Vooral de visrestaurants, en de alcohol."
Ze zijn niet de enige Turken die in Griekenland vakantie vieren:
Door aanhoudende hoge inflatie laten veel Turkse vakantiegangers deze zomer hun geliefde Turkse Rivièra links liggen. De Griekse eilanden vlak bij de Turkse kust, met name Chios, Samos, Kos en Rhodos, zien een toename van Turkse gasten.
Een nieuwe visumregeling maakt het makkelijker. Normaal hebben Turken een lastig te krijgen Schengenvisum nodig. Maar Turkije en Griekenland spraken begin dit jaar met elkaar af dat Turkse burgers voor een aantal Griekse eilanden bij aankomst een vakantievisum kunnen kopen voor een week. Tot 2020 was dat ook mogelijk, maar in beperkte mate.
"We moesten de aanvraag online doen en het visum was klaar toen we aankwamen", aldus Ada. Voor het visum moest ze wel 60 euro betalen, maar ook daarmee verwacht ze minder geld uit te geven dan als ze in Turkije zou zijn gebleven.
Torenhoge inflatie
Door de coronapandemie en een onconventioneel rentebeleid zijn de economische problemen in Turkije de afgelopen jaren flink opgestapeld. Afgelopen mei was de inflatie 75 procent. In augustus is die iets lager met 61 procent. President Erdogan houdt een stevige grip op de Turkse Centrale Bank en jarenlang stond hij erop dat de rente laag moest worden gehouden. Dat heeft geleid tot die hoge inflatie.
Na de verkiezingen van vorig jaar is de weg naar herstel wel ingezet, onder leiding van een nieuwe minister van Financiën en een nieuwe centrale bankdirecteur die ervoor zorgden dat de rente toch omhoogging. Maar de inflatie terugdringen duurt lang. Men verwacht pas in 2025 verbetering.
'Het is treurig'
Terwijl het op Chios drukker is dan vorig jaar, is het aan de andere kant van het water, in Cesme, juist rustiger. "Je ziet dat het stiller is op straat, restaurants zitten amper vol, je kunt je auto makkelijk kwijt", zegt Mehmet, die in de buurt een vakantiehuis heeft. "Zo rustig is het nooit in het hoogseizoen."
Bij het lokale theehuis ziet een groep gepensioneerden het ook. "Het is triest", zegt een van hen. "We kunnen het ons in ons eigen land niet meer veroorloven om naar restaurants te gaan. Ik snap wel dat mensen naar Griekenland gaan. Maar het is wel treurig."
In het hoogseizoen is het gewoonlijk onmogelijk nog een hotelkamer te vinden, maar dit jaar kampen hotels met lege kamers. Van de veertig kamers staan er tien leeg in het boetiekhotel van Yakup Demir. "Ik heb het geluk dat ik vaste gasten heb die elk jaar terugkomen, maar andere hotels zitten nog niet voor de helft vol. Dit is een grote klap, want in het hoogseizoen moeten we genoeg verdienen voor het hele jaar."
Toerisme als levensader
Toerisme is een belangrijke motor voor de Turkse economie. De sector maakt zich nu grote zorgen. "Een inflatie van 75 procent betekent dat alles 75 procent duurder is, dus ondernemers moeten de prijzen wel verhogen", zegt Kivanc Meric van de vereniging voor reisorganisaties in Izmir. Zo verliest Turkije zijn concurrentiepositie ten opzichte van andere landen, zegt hij. "Turkije heeft een reputatie van goede kwaliteit voor betaalbare prijzen. Die raken we nu kwijt."
Vooral plekken die populair zijn bij Turken zelf, zoals Cesme en Bodrum, hebben het zwaar. Sommige hotels hebben hun prijzen nu toch verlaagd om meer mensen te trekken. "We maken geen winst deze zomer", zegt Meric. "Het enige waar we op hopen is dat we overleven tot volgend jaar. En dat er gauw wat verandert in het economische beleid."
Op plekken waar vooral buitenlandse toeristen komen, zoals Antalya, gaat het iets beter. Maar ondernemers zijn bang dat als de prijzen zo hoog blijven, volgend jaar ook buitenlandse toeristen zullen wegblijven.
Op de Griekse eilanden zien ze de Turkse gasten graag komen. "Ik verhuur appartementen en ik krijg alleen maar boekingen van Turken", zegt Stelios, een inwoner van Chios. "Ze zijn hartstikke vriendelijk. Ze eten calamari, drinken ouzo, ze genieten van de zomer. Ze zijn net als wij." Ook de eeuwige politieke strijd tussen Turkije en Griekenland verdwijnt als sneeuw voor de zon als Turken en Grieken elkaar ontmoeten, zegt hij. "Toerisme brengt mensen nader tot elkaar!"
