Scheiding trekt diepe sporen in kinderlevens: 'Duurde lang voor ik mezelf kon zijn'

Kinderen van gescheiden ouders zijn negatiever over de band met hun ouders dan kinderen van ouders die nog bij elkaar zijn. Ook op andere vlakken heeft een scheiding een negatieve impact op het leven van kinderen. Dat blijkt uit onderzoek van de Kinderombudsman onder 7500 Nederlandse kinderen over een periode van acht jaar.

Kinderombudsman Margrite Kalverboer doet daarom een "noodoproep" aan gescheiden stellen om ook na de scheiding "ouders te blijven voor kinderen". Volgens haar krijgen in Nederland jaarlijks 40.000 kinderen te horen dat hun ouders gaan scheiden.

Iris de With (25) kreeg jaren geleden dat nieuws te horen. Ze was elf toen haar ouders uit elkaar gingen. Nu ze wat ouder is, merkt ze hoe die scheiding een stempel heeft gedrukt op haar zelfbeeld en de relatie met haar ouders.

Rondom de scheiding was er veel ruzie thuis, vertelt ze. "Het waren de kleine zinnetjes als: 'niet tegen je vader zeggen', of: 'ik vind dit van je moeder'. Die zinnetjes blijven je bij. Ik had dan het gevoel dat ik tussen mijn ouders in stond, en voor beiden moest 'zorgen'. Hierdoor heb ik onvoorwaardelijke liefde gemist van mijn ouders."

Gemis

Kalverboer zegt dat er te lang is gedacht dat de impact van een scheiding op kinderen wel meevalt. "De afwezigheid van een goede relatie met de ouders kan een kind voor het leven tekenen." Kinderen zeggen dat ze vooral hun ouders missen, fysiek of mentaal.

"Ik heb lang moeten werken aan mijn zelfbeeld", vertelt De With. "Dat ik echt mezelf mag zijn bij mijn ouders. Ik ben ook altijd goed geweest in doen alsof het goed gaat. Ik wilde niet laten zien hoe ik me voelde omdat er al genoeg speelde thuis."

De Kinderombudsman vraagt iedere twee jaar aan een groep kinderen tussen de 8 en 18 jaar hoe het met hen gaat. Daar zitten ook vragen bij over hun ouders of opvoeders. Bijvoorbeeld of de kinderen het gevoel hebben dat ouders of opvoeders geïnteresseerd in ze zijn en of ze het goede voorbeeld geven.

De kinderen met gescheiden ouders (1917 kinderen) scoorden op alle onderdelen slechter dan de kinderen met niet-gescheiden ouders (5603 kinderen). Meisjes hebben meer last van een scheiding dan jongens. Kalverboer: "Als partners ga je uit elkaar, als ouders blijf je samen verantwoordelijk voor het welzijn van je kinderen."

'Hulp zoeken te groot taboe'

De Kinderombudsman zegt dat gescheiden ouders er goed aan doen om "normaal met elkaar om te gaan, beschikbaar te zijn en hun kinderen de ruimte te geven om van beide ouders te blijven houden". Ook hulp zoeken bij een professional kan een oplossing bieden, zegt ze. "Dat is nog altijd een veel te groot taboe."

Voor de stichting Villa Pinedo helpt De With inmiddels zelf kinderen van gescheiden ouders. Online gaat ze met de kinderen in gesprek. "Ik herken veel in wat ze zeggen. Ik wil ze laten voelen dat ze niet alleen zijn. Iets dat ik zelf als kind heb gemist."